زبور معنوی و منشور توحیدی نقوی
امام هادی(ع) در جامعه یأسآلود و سرخورده که امکانی برای بیان معارف و سلوک معنوی فراهم نبود با در انداختن گفتمانی نو، آموزههای متعالی و سلوک زیبای زیست توحیدی را با ادبیات و قالبهای نو و بیتنش و در قالب دعا و مناجات یعنی زیارت جامعه کبیره و زیارت غدیریه عرضه کردند که از ذخایر و تراث معنوی و راهآورد این رهیافت و اندیشه آن امام همام و منشور توحیدی بهشمار میرود.
حجتالاسلام والمسلمین حمید احمدی، عضو گروه انقلاب اسلامی دانشگاه معارف اسلامی در یادداشتی که در اختیار ایکنای قم قرار داده است، نوشت: زمانهای و جامعهای خشن که در شعلههای آتش کینه، جدال و منازعات قومی همه را گرفتار خود ساخته است، روزگاری که زمامداران مستبد با خوف، خفت و فساد همه عرصههای حیات جامعه را مکدر کردهاند و عالمان با دنیاگرایی و اصحاب اندیشه با بیمسئولیتی، هر روز بر ناشکیبایی قومی، طایفهای و فرقهای دامن زده و وضع را به آنجا رساندند که حکمرانان متصلب و بیخرد عباسی به جانبداری از قومی و ترس از قوم دیگر، ناگزیر به تغییر مرکز حکمرانی از بغداد به سامرا شدند.
حاکمانی که همه مسائل کشور را با برق شمشیرها و قدرت بازوان عاری از معرفت و معنویت چارهجویی میکنند و آسودگی خود را در عیاشی و فساد دانسته و امنیت و بقای خویش را در تفرقه و چند پارگی امت جستوجو کرده و به کمک عالمنمایانان درباری و عاری از دیانت و امیران تهی از خصلتهای انسانی، هر روز با طرح مباحثی خشک و بیروح در کلام و امور اعتقادی به مجادلات و تنازعات بیحاصل دامن زده تا معنویت، ظرایف و لطایف دینی که مغناطیس ربایش قلوب تشنه حقیقت است را خسته و محروم از دامن مردان خدا کند.
در زمانهای که قلوب اهل ایمان متوجه آستان بلند و پاک حضرت سیدالشهدا(ع) و دیگر امامان پاک امت است، حکومت به عناد به تخریب این آستانهای نورانی و قتل مؤمنان روی آورد و تلاش دارد تا هر نوع تعامل علمی و معنوی اجتماع بزرگ اسلامی را با امام هادی(ع) بهعنوان میراثدار معنویت و معارف محمدی، سد کند، در چنین شرایطی امام با اتخاذ راهبرد مدبرانهای باب هدایت الهی را گشوده نگه میدارد.
حضرت که امان و امام جامعه است و سبب اتصال ملک با ملکوت و مسئول سیراب کردن جانهای تشنه و مشتاق از چشمهسار همیشه جاری معارف آلالله است، درصدد برآمد تا با جامعه آفتزده سیاست، نظامیگری و فرقهگرایی، مقابله کند.
امام هادی(ع) در جامعه یأسآلود و سرخورده که امکانی برای بیان معارف و سلوک معنوی فراهم نیست با در انداختن گفتمانی نو، آموزههای متعالی و سلوک زیبای زیست توحیدی را با ادبیات و قالبهای نو و بیتنش عرضه میکنند. چنانکه امام علی بن حسین(ع) بعد از واقعه خونین عاشورا در فضای یأسآلود و خفقان اموی چنین کردند، امام هادی(ع) نیز ادبیات و گفتمان دعا و زیارت را برای انتقال پیام دین و معرفی مکتب آلالله بر میگزیند.
ادبیات غنی و رازگونه و جذابی که سرشار از مفاهیم و معارف متعالی اخلاقی، معنویت و عرفان اسلامی و مشحون از اسناد حقانیت معرفت ناب و دستور سلوک معنوی، انسانی و زیست توحیدی امامان شیعه و ترجمان روح بلند آن بزرگان و هیئت کامله انسان یعنی آلالله است.
امام هادی(ع) در فضای خفقان، خشن و فرقهگرایی خودساخته حکومت و منازعات بیثمر در ابلاغ و تبیین معارف متعالی اسلام از این ادبیات در قالب زیارتنامهها بهره جستند و به تبیین توحید، نبوت، امامت و ولایت پرداختند. این ادبیات در تقابل با گفتمان حکومت مستبد عباسی قرار دارد که انقطاع جامعه از کانونهای نورانی و مرقدهای قدسی اهل بیت(ع) را تعقیب میکردند.
مکانهای قدسی که مرکز الهامبخش جهاد و ولایت و مرکز حرکت، امید و معنویتاند. امام در این ادبیات به طرح اندیشه سیاسی شیعه که کانون آن امام معصوم(ع) است؛ جهاد فکری را در مقابل گفتمان حکومت گشود و با خلق و رشد فرهنگ معنوی، دعا و زیارت به تقویت پیوندهای روحی مردم با خداوند و اولیائش همت کرد.
زیارت جامعه کبیره و زیارت غدیریه از ذخایر و تراث معنوی و راهآورد این رهیافت و اندیشه آن امام همام است. زیارتی جامع در بازخوانی و تجدید عهد و سند تولی، تبری و سروش آسمانی و تجلیبخش عکس مهرویان بستان خدا و منشور توحیدی است.
امروز این منشور جاوید ولایت و عهدنامه مودت و ارادت به آستانهای عزتمند آلالله از آن امام فرزانه و هادی امت در اختیار ماست و مفتخریم که این زیارتنامهها، زبور عاشقانههای ما به ساحت این خاندان کرم و صاحبان فضیلتهای نورانی است، چنانکه حضرت آیتالله خامنهای(مدظله العالی) فرمود: «امام هادی(ع) این امام بزرگوار در مجموعه آثار و برکاتی که از ائمه هدی(ع) رسیده است، این خصوصیت را دارد که در ضمن زیارت، مهمترین فصول مربوط به مقامات ائمه(ع) را با بیان وافی و شافی، با زیباترین تعبیرات بیان کردهاند. زیارت جامعه کبیره، از این بزرگوار است؛ زیارت امیرالمؤمنین در روز غدیر که یکی از غُرَر تعبیرات و فرمایشات ائمه(ع) است، از این بزرگوار است.»
انتهای پیام
