وجه تشابه دوران رسالت پیامبر(ص) و حضرت موسی(ع)

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی انصاری‌پور، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در پاسخ به اینکه مهم‌ترین حوادث ربیع‌الاول چیست، بیان کرد: یکی از مهم‌ترین حوادث ماه ربیع‌الاول، میلاد حضرت محمد بن عبدالله(ص) در این ماه است، میلادی که به‌دنبال خود بزرگ‌ترین تحول حیات معنوی و انسانی جهان را به همراه آورد. همچنین یکی از مهم‌ترین حوادث این ماه هجرت شکوهمند پیامبر اکرم(ص) از مکه به مدینه منوره است که نقطه عطفی بزرگ در دوران رسالت آن حضرت بود.

وی افزود: هجرت آن حضرت دقیقاً در زمانی آغاز شد که سران قبایل بت‌پرست مکه، پس از ناکامی‌های فراوان در به شکست کشاندن نهضت دینی پیامبر خدا(ص)، نقشه به شهادت رساندن شبانه آن حضرت را کشیده بودند و در حال عملی کردن این نقشه شوم بودند، اما با خوابیدن حضرت علی(ع) در بستر پیامبر اسلام(ص) در شب اول ماه ربیع‌الاول و ناکام شدن دوباره سران مکه، هجرت حضرت محمد(ص) از مکه آغاز شد. تلاش همه‌جانبه سران مکه در گسیل داشتن سواران تیزرو به سمت مدینه برای تعقیب و یافتن و دستگیری آن حضرت نیز ناکام ماند.

انصاری‌پور در پاسخ به اینکه هجرت پیامبر اکرم‌(ص) در رسالت ایشان چه تأثیراتی داشت، اظهار کرد: این هجرت دوران رسالت آن حضرت را به دو بخش اساسی تقسیم می‌کند، بنابر قول حجت‌الاسلام والمسلمین توفیقی می‌توانیم دوران رسالت پیامبر اسلام(ص) را به دوران رسالت حضرت موسی(ع) تشبیه کنیم.

وی ادامه داد: دوران رسالت حضرت موسی(ع) دارای دو بخش اساسی بود، در بیان این شباهت باید بگوییم آغاز شدن دوران دوم رسالت پیام‌آور اسلام که با هجرت آن حضرت به مدینه منوره تحقق یافت، همانند نجات یافتن حضرت موسی (ع) و پیروانشان از سیطره ظالمانه فرعون و کارگزاران و سپاهیانش بود که در هنگام تعقیب حضرت (ع) و پیروان ایشان در دریا غرق شدند و زمینه آزادی مومنان از ظلم ملحدان ستمگر فراهم شد.

انصاری‌پور تصریح کرد: بخش اول رسالت الهی حضرت محمد مصطفی(ص) زیر فشار شکنجه، توهین، استهزاء و خفقان و محاصره شدید اقتصادی از طرف سران بت‌پرست مکه گذشت، ایستادگی حیرت‌انگیز آن حضرت در این دوره، یاری‌های بی‌نظیر حضرت خدیجه(س) که به‌دلیل رحلت در مکه شاهد بخش دوم رسالت پیامبر اسلام(ص) در مدینه نبودند، پشتیبانی حضرت ابیطالب، حضرت علی(ع)، حضرت حمزه و اصحاب وفادار ایشان در موفقیت‌های این دوران سهمگین و خردکننده تأثیر بسزایی در ماندگاری نهضت فرهنگی دینی آن حضرت داشت.

وی افزود: در بخش دوم رسالت آن حضرت این فشار‌ها و خفقان‌ها به پایان رسید، مشرکان تندخو و ستمگر مکه بر مدینه، که فاصله چهارصد کیلومتری با مکه دارد، هیچ‌گونه تسلطی نداشتند. گرچه اوضاع سخت اقتصادی مسلمانان در مدینه، به‌ویژه مسلمانان مهاجر، هنوز مشکلات معیشتی را پیش پای آنان قرار داده بود، اما علی‌رغم این سختی، گسترش ندای حق، فضیلت، تعلیم آموزه‌های دینی و اخلاقی بسیار آسان شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: حاکمیت شهر مدینه با آغوش باز و استقبال بی‌نظیری که مردمان مدینه از آن حضرت و یارانشان کردند، به آن حضرت سپرده شد و این امر زمینه را برای به تصویر کشیدن آزادانه حاکمیت راستین دینی و پایه‌گذاری تمدن اسلامی برای پیامبر اکرم(ص) فراهم کرد، بنابراین یکی از مناسبت‌های مهم ماه ربیع‌الاول وقوع حادثه شگرف هجرت در دهه نخست این ماه است، بعید نیست که بتوان هجرت حضرت محمد(ص) را نوعی آغاز دوباره در رسالت نجات‌بخش ایشان دانست.

گفت‌وگو از الهام حلاجیان