ترجمه قرآن «امامقلی باتوانی» و ادغام فرهنگ گرجی با اسلام

به گزارش ایکنا، امامقلی باتوانی در سال 1336 در شهر گرجی‌نشین فریدون‌شهر از توابع اصفهان دیده به جهان گشود. دوران ابتدایی را در همین شهر به پایان برد. سپس در سال 1350 به اتفاق خانواده‌اش به گرجستان مهاجرت کرد و در آنجا به تحصیلات خود ادامه داد. پس از اخذ مدرک متوسطه و گذراندن دوره پیش دانشگاهی وارد دانشگاه پزشکی رشته طب عمومی شهر تفلیس شد و به دلیل کسب مقام دانشجوی برگزیده از امکانات بورسیه ویژه دانشگاهی برای سفر و بازدید از دانشگا‌ه‌های کشور‌های مختلف استفاده می‌کرد.

پس از سه سال تحصیل در دانشگاه در سال 1357 همراه با انقلاب اسلامی به اتفاق خانواده بار دیگر به ایران بازگشت و در سال 1358 وارد جهاد سازندگی شده و پس از یک سال از همین طریق جذب آموزش و پرورش شد.

در طول خدمت 30 ساله در منطقه روستایی محروم فریدون‌شهر و یک سالی هم در سالهای جنگ تحمیلی در منطقه جنوب در جزیره قشم مشغول به خدمت بود. در سال 1376 هم به عنوان مأمور در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران واحد برون‌مرزی صدا و سیمای مرکز گیلان به عنوان گوینده و مترجم زبان گرجی در رادیو گرجی مشغول انجام وظیفه شد.

وی مهرماه سال 1389 به مقام پر منزلت بازنشستگی نائل آمد؛ اما از کار فرهنگی نکاست و همچنان در حوزه ترجمه فعالیت داشت.

مهمترین اثر امامقلی باتوانی ترجمه سلیس و روان قرآن کریم به زبان گرجی است که در آغاز پنجمین قرن اقامت گرجیان در ایران برای اولین‌بار این کار توسط وی با همکاری علمی و نظارت مؤسسه فرهنگی ترجمان وحی به سرانجام رسید و بانی و باعث در آمیختن فرهنگ گرجی با فرهنگ اسلامی ایرانی شد.

اکبر مقدسی، ویراستار ترجمه قرآن امامقلی باتوانی درباره این کار می‌گوید: از آنجا که این ترجمه به صورت فردی انجام شده بود دارای نواقص زیادی بود و با تشکیل یک تیم که شامل یک متخصص اسلام‌شناس و دو متخصص زبان گرجی بود کار ویرایش ترجمه قرآن انجام شد، از آنجا که مخاطبان تسلط زیادی ندارند لازم است که کار به صورت گروهی انجام شود.

این ویراستار قرآن بیان کرد: مشکل ترجمه قرآن به زبان گرجی آن بود که هیچ کاری قبل از آن نشده بود و اگر کاری از نقطه صفر آغاز شود سختی‌های زیادی پیش‌روی فرد وجود دارد؛ زیرا اصطلاحات نیست و باید اصطلاح‌سازی صورت گیرد و لازم است که به سمتی حرکت کرد که اصطلاحات سریع در آن جامعه نهادینه شود.

مقدسی در ادامه گفت: مشکل دیگر آنکه برای اینکه جامعه گرجی فهم بیشتری داشته باشد مدت‌ها ادبیات دینی جامعه گرجی بررسی شد و تلاش شد که ادبیات دینی آنها فهمیده شود و در این خصوص ابتدا به کتاب‌های مقدس مسیحیان مراجعه شده و پس از درک اصطلاحات آنها قرآن با آن ادبیات ترجمه شد.

این نسخه از ترجمه قرآن چند ویژگی دارد که عبارت است از:

ـ ارائه به سه زبان عربی، فارسی و گرجی که منحصر به فرد است و به آن جامعیت مضاعفی می‌بخشد.

ـ با توجه به کمبود شدید منابع مکتوب گرجی در ایران، ترجمه به طور کامل در این سرزمین ادب‌پرور آغاز و به پایان رسیده است.

ـ از آنجایی که ادبیات گرجی تا زمان انقلاب اسلامی در ایران کتابت نمی‌شد و زبان و فرهنگ گرجی حالت شفاهی داشته و آثار مکتوب چندانی از گرجیان ایران در دست نیست؛ لذا می‌توان گفت ارائه ترجمه قرآن به زبان گرجی در این برهه از زمان یعنی پایه‌ریزی فرهنگ گرجیان ایران بر مبنای معنویات اسلامی ایرانی که همت والایی را می‌طلبد و به خودی خود پل فرهنگی عظیمی از طرف گرجیان ایرانی برای ارتباط با خاستگاه اصلی یعنی گرجستان است.