مبانی قرآنی سنت پیروزی حق علیه باطل در بیان رهبری

به گزارش ایکنا از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین نقیب، رئیس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در اولین همایش بین‌المللی و پنجمین همایش ملی «تبیین اندیشه دفاعی امام خامنه‌ای» که با حضور اساتید و پژوهشگران علوم قرآن و حدیث امروز 25 بهمن‌ماه در دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم برگزار شد، گفت: بسیاری از امور دفاعی کشور برگرفته از دیدگاه‌های مقام معظم رهبری است و شناساندن آن به مراکز و مراجع علمی امری ضروری است. دانشگاه تخصصی قرآن کریم این آمادگی را دارد که در عرصه تبیین اندیشه‌ها و رویکردهای مقام معظم رهبری گام‌های مؤثری بردارد و در این راستا کنگره‌ها و همایش‌های مختلفی را تاکنون برگزار کرده است و برنامه‌های متنوع و کاربردی دیگری را نیز در دستور کار دارد.

شئون ایدئولوژی رهبری تبیین شود

حجت‌‌الاسلام والمسلمین حجازی، نماینده دبیرخانه دائمی همایش بین‌المللی «تبیین اندیشه‌های دفاعی امام خامنه‌ای» نیز در این همایش بیان کرد: ایدئولوژی انقلاب برگرفته از اندیشه ولی فقیه است و باید برای تمدن‌سازی آینده جهان اسلام و جهان بین‌الملل در آن تأمل شود و شئون ایدئولوژی ایشان تبیین و معرفی شود.

وی افزود: در راستای همایش بین‌المللی «تبیین اندیشه‌های دفاعی مقام معظم رهبری» 38 نشست تخصصی به میزبانی حوزه و دانشگاه برگزار شد و 900 مقاله به دبیرخانه این همایش ارسال شد که از این میان 142 مقاله پذیرفته شد.

نماینده دبیرخانه دائمی همایش بین‌المللی «تبیین اندیشه‌های دفاعی امام خامنه‌ای» بیان کرد: امیدواریم این همایش باطل‌السحری بر تبلیغات سوء دشمنان باشد که امروزه به‌طور گسترده در فضای مجازی ظهور و بروز پیدا کرده است.

اصالت جنگ و صلح

در این همایش، اسحاق طاهری سرتشنیزی، استاد تمام مجتمع آموزش عالی شهیدمحلاتی قم به ارائه مقاله‌ای با موضوع «نگاهی نو به مسئله اصالت جنگ یا صلح با رویکردی انتقادی و با تأکید بر دیدگاه امام خامنه‌ای» پرداخت و بیان کرد: اصالت بین جنگ و صلح همواره در جریان است و همه اندیشمندان بین این دو، یکی را برتر و دیگری را تابع قرار می‌دهند، اما در نگاهی دیگر، سه‌گانه جنگ، صلح و آمادگی دفاعی در قیاس با هم منظور می‌شوند و اصالت به‌معنای برتری و معنابخشی به دیگری لحاظ می‌شود و آمادگی دفاعی نسبت به دوگانه جنگ و صلح اصالت پیدا می‌کند.

وی با اشاره به معناشناسی جنگ و صلح افزود: نظریات مختلفی در این حوزه مطرح می‌شود؛ برای مثال، مارکوس تولیوس سیسرون جنگ را زدوخورد با اعمال نیروی فیزیکی می‌داند. در نظریه‌ها، توماس هابز جنگ را فرایندی می‌داند که ممکن است حتی پس از توقف عملیات نیز تداوم داشته‌ باشد. این سخن هابز از این جهت حائز اهمیت است که معنای شمول حالت پنهان جنگ را در زمان صلح می‌داند.

طاهری با بیان اینکه اصالت در لغت به معنای ریشه و اصل داشتن لحاظ می‌شود که در این معنا فرعیت و اعتباریت در مقابل آن است، تصریح کرد: هماهنگی با کلیت نظام حاکم بر طبیعت، هماهنگی با مقتضیات فطرت انسان، مستند بودن به حکم خرد، هماهنگی با مقتضیات قوه احساس، متعلق امر الهی و تکلیف بودن، ریشه داشتن در تاریخ، قابلیت درنگ و دغدغه ذهنی آدمی، خیر بودن و نقش داشتن در امنیت از معانی و تعاریف اصالت به‌شمار می‌رود.

وی با اشاره به تحلیل یکی از معانی اصالت مبنی بر احتمال هماهنگی با کلیت نظام حاکم بر طبیعت ادامه داد: نمی‌توان جنگ و صلح را نسبت به دیگری اصالت داد، زیرا همان‌گونه که زمینه جنگ یعنی بنیاد ناسازگاری و اختلاف در سرشت عالم طبیعت و نیز در وجود انسان عجین شده است؛ نظام حاکم بر کنش‌ها و واکنش‌های ذرات در جماد، نبات، حیوان و انسان و نیز رفتار و کنش منظم اعضا در سطوح مختلف احساس می‌شود، در سطح نازل در حیوان و در سطحی دیگر در انسان حاکی از وحدتی بنیادین در عالم است.

طاهری اظهار کرد: همین‌‌طور به تعبیر قرآن «صِرَاطِ اللَّهِ الَّذِي لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ أَلَا إِلَى اللَّهِ تَصِيرُ الْأُمُورُ؛ راه همان خدايى كه آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمين است از آن اوست هش‏دار كه همه كارها به خدا بازمى‏‌گردد»(سوره شوری/ آیه 53)؛ جهت‌یافتگی تکوینی عالم به‌سوی مبدئی خاص است، که فیلسوفان، متکلمان و مفسران کتب مقدس و حتی بعضی طبیعت‌پژوهان به آن معتقدند و بر آن تأکید می‌ورزند ما را به اصالت صلح رهنمون می‌کند. پس هر یک از جنگ و صلح در متن عالم هستی ریشه دارد و از این جهت هر دو اصالت دارند.

وی با اشاره به تعبیر امام خمینی(ره) افزود: امام بدترین خیانت را برهم زدن وحدت ملی تلقی می‌کند و در این زمینه فرمود: «مسلمین مأمورند به دوستی، مواسات، نیکویی به یکدیگر، مودت و اخوت. و معلوم است آنچه موجب ازیاد این معانی شود محبوب است و آنچه که این اخوت را بگسلد مغبوض صاحب شرع و مخالف اوست و این کبیره موبقه اگر رایج شود در بین جمعیتی، ریشه فساد در جمعیت می‌دواند و وحدت و اتحاد جامعه را گسسته کند و پایه دیانت را سست کند. پس بر هر مسلم دین‌داری لازم است خود را از فساد و نفاق حفظ کند و دیگران را نهی از این عمل قبیح کند.» مقام معظم رهبری هم در باب آمادگی دفاعی و پیروی اندیشه امام خمینی(ره) همواره بر این نکته تأکید ویژه داشتند.

تأثیر تحکیم و برجسته‌سازی باور به اندیشه مهدویت در بینش مردم

همچنین در این همایش، حجت‌الاسلام والمسلمین علی عباس‌نیا، پژوهشگر و محقق دینی به ارائه مقاله‌ای با موضوع «تحلیل قرآنی و حدیثی تأثیر بینشی اندیشه مهدویت در دفاع در مکتب امام خامنه‌ای» پرداخت و بیان کرد: اندیشه مهدویت یکی از آموزه‌های مهم در اسلام است. بنابراین، یکی از سرفصل‌های مشترک ادیان مختلف در جهان هم به‌شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه این مقاله ناظر به کارکرد اجتماعی و جایگاه جهاد و شهادت در زمینه‌سازی برای ظهور است، افزود: عقاید و باورها نقش مختلفی در ساحت مختلف جامعه و کردار و رفتار انسان‌ها دارد. در ساختار این مقاله به بررسی تأثیرات بینشی مقاله یعنی پیروی از فرماندهان و آمادگی بیشنی برای زمینه‌سازی ظهور پرداخته شده است.

عباس‌نیا با اشاره به اینکه تحکیم و تقویت ایمان به مهدویت یکی دیگر از اهداف اصلی این مقاله به‌شمار می‌رود، افزود: مقام معظم رهبری همواره بر این امر تأکید کردند که در جمهوری اسلامی ایران عظمت نیروهای مسلح تنها به پشتوانه سلاح‌های نظامی نیست و وابسته به نیروی ایمانی آن‌هاست، همچنین معرفت دینی هم در کنار ایمان لازم است. بنابراین، انگیزه دینی یک عامل اقتدار است. باور به مهدویت زمینه‌های انگیزه ایمان و باور قلبی انسان را تقویت می‌کند.

وی با بیان اینکه شهدای ما در دفاع مقدس به بینش عمیقی از معرفت الهی رسیده بودند که در صورت پیروزی یا شکست تسلیم امر پروردگار بودند که مصداق همان ایمان و باور قلبی و معرفت دینی است، اظهار کرد: تحکیم و برجسته‌سازی باور به اندیشه مهدویت در بینش مردم تأثیر بسزایی دارد و ظهور و بروز آن در عرصه‌های دفاعی و نظامی قابل رؤیت است. در واقع اعتقاد رزمنده‌های دفاع مقدس همواره بر این بود که در مسیر خدا قدم برداشتند و مورد رضایت آخرین نماینده خداوند یعنی حضرت ولی‌عصر(عج) است.

عباس‌نیا با اشاره به آمادگی بینشی برای زمینه‌سازی ظهور بیان کرد: قیام رزمنده‌های دفاع مقدس در وصایای شهدا مشاهده می‌شود که این قیام را زمینه‌ساز ظهور منجی عالم بشریت می‌دانستند؛ قیام امام زمان(عج) قیامی حتمی و جهانی است و با توجه به متون دینی قیام امام زمان(عج) جهان شمول است و نیازمند زمینه‌سازی است و جامعه دفاعی کشورمان نیز همواره در این مسیر حرکت کردند.

سنت پیروزی حق علیه باطل

در ادامه، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی احمدی‌پرتو، پژوهشگر و محقق قرآنی به ارائه مقاله‌ای با موضوع «مبانی قرآنی سنت پیروزی حق علیه باطل در بیان مقام معظم رهبری» پرداخت و اظهار کرد: یکی از مصادیق سنت پیروزی حق علیه باطل در زمان امام خمینی(ره) قابل مشاهده است که در جریانات انقلاب به‌واسطه اعتقاد و باور قلبی به سنت پیروزی حق علیه باطل پیروز میدان شد و انقلاب اسلامی شکل گرفت. برخلاف برخی از اندیشمندان علوم اجتماعی غرب که به مسئله سنت‌های ثابت غربی اعتقادی ندارند، در اسلام این‌گونه نیست و در داستان‌هایی از انبیای الهی به‌خوبی این سنت قابل مشاهده است.‌‎

وی با بیان اینکه جامعه ما همواره پایبند بر اصول و قواعد و سنت‌های ثابت و مشخص و مبتنی بر آموزه‌های دینی، استوار است و این سنت‌ها زندگی بشر را به پیش می‌برند، افزود: از دیدگاه اسلام حرکت تاریخ خردمندانه و براساس قواعد و اصول خاصی است.

احمدی‌پرتو گفت: خداوند در آیه 17 سوره رعد فرموده است: «أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ...؛ خدا از آسمان آبی نازل کرد که در هر دره و رودی به اندازه گنجایش و وسعتش سیلابی جاری شد»؛ این آیه مصداقی از سنت‌ الهی پیروزی حق علیه باطل به‌شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری بر این باورند که سنت الهی یک حکم و قانون همگانی است و غفلت از سنت‌های الهی خسارات فراوانی را به‌ همراه دارد، اظهار کرد: براساس اندیشه مقام معظم رهبری، پیروزی انقلاب اسلامی به پشتوانه اعتقاد بر این سنت رقم خورد؛ سنت‌های الهی باید در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور قرار داشته‌ باشند.

پیشگیری از جرایم انتخاباتی در اندیشه‌های مقام معظم رهبری

در ادامه، محمدرضا جهانبخشی، پژوهشگر دینی به ارائه مقاله‌ای با عنوان «تدابیر کنشی پیشگیری از جرایم انتخاباتی در اندیشه‌های دفاعی مقام معظم رهبری» پرداخت و گفت: از مهم‌ترین ابزار در اندیشه دفاعی رهبری، پیشگیری از هرگونه جرم و تخلف در اجرای قوانین است و یکی از این موارد پیشگیری از جرایم انتخاباتی است.

وی افزود: مشارکت حداکثری در انتخابات، ایجاد فضای رقابت در انتخابات، جلوگیری از ایجاد فضای یأس‌آلود، عدم غفلت کارگزاران، زدودن اختلاف میان کارگزاران، سلامت انتخابات و مقابله با تشکیک، عدالت و رفع نابرابری، خودکنترلی، جلوگیری از تصمیمات احساسی و درگیری‌های حزبی، عدم نفوذ متفقین در انتخابات، رعایت ضابطه قوانین در انتخابات، فراقوه‌ای بودن پیشگیری، هشیاری جناح‌های سیاسی و نامزدها، هشدار نسبت به تبلیغات دشمن، هشدار به تخریب شورای نگهبان، اغنای معترضین، زمینه‌سازی برای حضور جریان‌های مردمی، بصیرت‌افزایی و روشن‌گری، جذب حداکثری و دفع حداقلی و عدم برچسب‌زنی نسبت به معترضان از موارد مؤثر در پیشگیری از جرایم انتخاباتی است.

جهانبخش اظهار کرد: اصل قانونی بودن، حضور ضابطان قانونی در صحنه انتخابات، لزوم اصلاحات در قوانین دادرسی، نظارت بر انتخابات و خودنظارتی در مجلس از موارد مؤثر در پیشگیری از وقوع تخلف و جرم در انتخابات است.