دعای ابوحمزه شکل‌دهنده ارتباط عاطفی بین انسان و خداست

به گزارش ایکنا از قم، حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیداحمد فقیهی، استاد اخلاق حوزه و عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ۱۵ فروردین ماه در سخنرانی ماه مبارک رمضان در مسجد الغدیر دانشگاه قم عنوان کرد: هر کدام از انسان‌ها دو جنبه دارند، یک جنبه علم، معرفت و شناخت و جنبه دیگر احساس و عواطف است، در ماه رمضان زمینه خوبی فراهم است که احساسات و عواطف انسان با توجه به بعد قوی احساسات تا حدی تقویت شود.

وی افزود: خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: خدا لطیف است، این لطافت را در آنجا که خداوند روزه را بیان می‌کند مشاهده می‌کنیم؛ اول اینکه‌ خداوند می‌خواهد بگوید روزه واجب است با لطافت و نرمی می‌فرماید مومنین شما که بندگان خوب من هستید، بدانید که همه ادیان قبل روزه داشته‌اند، سپس می‌فرماید روزه فایده دارد و مهمترین آن تقوا است؛ سپس ادامه می‌دهد ماه رمضان ماهی است که در آن قرآن نازل شده و قرآن کتاب هدایت است، تا اینجا خداوند متعال هنوز نگفته روزه بگیرید و می‌فرماید اگر کسی مریض بود یا کسی که می‌خواهد سفر برود و کسانی هم که طاقت ندارند روزه نگیرند.

فقیهی گفت: خداوند می‌فرماید اگر کسی به ماه رمضان رسید و بیمار و مسافر و بی طاقت نبود «فمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ» پس روزه بگیرد، یعنی خداوند متعال اول استثنائات را مطرح و بعد می‌گوید روزه بگیرید.

استاد اخلاق حوزه با بیان اینکه لطافت رمضان باید در همه وجود انسان چون چشم و زبان و قلب رخنه کند و نمایان شود، ادامه داد: ارتباط با خداوند به گونه‌ای است که هم او نسبت‌ به انسان عواطف و احساسات دارد و هم انسان نیز باید نسبت‌ به خداوند عواطف عمیقی داشته باشد.

وی افزود: محبت در زندگی خانوادگی رکن است، در زندگی اجتماعی رکن است در ارتباط با خدا هم رکن است، انسان باید غرق خدا شود و رابطه احساسی با خداوند شکل دهد.

فقیهی با اشاره به اینکه کمترین حد روزه گرسنگی است که همین امر برای انسان لطافت می‌آورد، بیان کرد: همان‌طور که در آیه‌ای از قرآن کریم گفته‌ می‌شود مؤمنین شدیدترین محبت‌ها را به خداوند دارند، باید اشاره کرد که مقداری از این رابطه احساسی شدید زمانی ‌که انسان گرسنه‌ است بهتر برقرار می‌شود و مقداری هم‌زمانی که نیمه‌شب است.

عضو هیئت‌علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: مبحث اصلی این است که در ماه رمضان سحر ارزش فراوانی دارد، به ‌خصوص اگر فرد بتواند چند ساعت قبل از سحر بیدار شود و همچنین یکی از موارد بسیار مناسب هنگام دعا در سحر خواندن دعای ابوحمزه است.

وی اضافه کرد: این امر بسیار دردناک است که دعای ابوحمزه خیلی خوانده نمی‌شود، انتظار بر این است که در شهر قم به‌ عنوان یک شهر دینی تمام سحرهای ماه رمضان دعای ابوحمزه به ‌صورت کامل خوانده شود که زمان حدودی آن یک ساعت است اما متأسفانه این اتفاق نمی‌افتد در برخی از اماکن هم اگر این دعا خوانده شود در حدود چند صفحه از آن است نه تمام آن.

فقیهی بیان کرد : اگر امکان فراهم کردن زمینه وجود داشته باشد، مسجد دانشگاه قم نیز محل مناسبی برای برگزاری این دعا در شب‌های رمضان است که اگر این کار انجام شود فضیلت بسیاری از جهت دینی و فرهنگی دارد.

وی گفت: این دعا به ‌قدری زیباست که هنگام خواندن آن ارتباط عاطفی عمیقی بین انسان و خدا شکل می‌گیرد؛ همین واژه «الهی» که در دعا وجود دارد بسیار به این امر کمک می‌کند، در بخش‌هایی از این دعا می‌توان به رابطه عمیق انسان و خداوند پی‌برد و می‌توان دریافت که چه مقدار رحمت خداوند شامل حال انسانی است که گنهکار است و دائم گناهانش توسط فرشتگان به سمت آسمان می‌رود.

وی در پایان تصریح کرد: هنگامی‌که این دعا را می‌خوانید از شدت گنهکار بودن بنده و رحیم بودن خداوند شگفت‌زده می‌شوید، همچنین لازم به ذکر است که شدیدترین عواطف را اهل‌بیت و ائمه(ع) دارا هستند به‌طور مثال زمانی‌که فرزند پیامبر فوت می‌کند پیامبر (ص) می‌گریستند، یکی از اعراب جاهل به ایشان گفت چرا گریه می‌کنید درحالی‌که زمان مرگ این فرزند فرارسیده و نیازی به گریستن نیست، ایشان می‌فرماید من گله و شکایت نمی‌کنم بلکه این احساسات و عواطف است که اشک من را جاری می‌کند، در روز عاشورا نیز شاهد همین عواطف از سوی امام حسین(ع) نسبت‌ به افرادشان هستید.