نگاه هزینه‌ای، مانع تشکیل پایگاه قرآنی در مساجد است

سعید بیژنی، قاری و پیشکسوت قرآنی، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، در خصوص شاخصه‌های یک مسجد برای تبدیل شدن به پایگاه قرآنی، اظهار کرد: مساجد برای تبدیل شدن به پایگاه قرآنی نیازمند شاخصه‌هایی هستند که در آیات و روایات متعدد به آن اشاره شده است، اما متأسفانه باید گفت در عصر حاضر مسجدی که نماد اسلام، تشیع و با رویکرد آیات و روایات باشد را کمتر شاهد هستیم.

وی ادامه داد: یکی از مشکلات در این خصوص ساعت بازگشایی مساجد است که در بیشتر مساجد خدام درب را صرفاً زمان اقامه نماز باز می‌کنند، از طرفی برای اداره مساجد دغدغه اصلی هیئت امنا دغدغه مالی و پرداخت هزینه‌های جاری است.

بیژنی اضافه کرد: پایگاه قرآنی حکم یک کلینیک تخصصی را دارد که باید طوری برنامه‌ریزی شود تا بانوان و آقایان در هر رده سنی بتوانند از حضور در این جلسات بهره‌مند شوند و به لحاظ آموزش قرآن عمومی و تخصصی و برگزاری مسابقات در رشته‌های حفظ، قرائت و مفاهیم قرآنی برای همه سنین صورت گیرد.

این قاری بین‌المللی قرآن کریم تصریح کرد: به شخصه به‌عنوان یک جلسه‌دار قدیمی قرآن در مشهد دو دوره اهتمام به برگزاری جلسه قرآنی در مسجد را داشتم که متأسفانه در هر دوره به مشکلاتی از سوی اداره‌کنندگان مساجد برخوردم، چرا که هیئت امنای مساجد درگیری‌های خاص خود را دارند و از آنجا که دغدغه مالی در خصوص هزینه‌های جاری مساجد را دارند و آورده‌ای در برگزاری جلسات قرآن مشاهده نمی‌کنند، لذا نگاهشان به برگزاری جلسات قرآنی یک، نگاه هزینه‌ بر است و از برگزاری جلسات قرآن در مساجد جلوگیری می‌کنند.

این مدرس قرآن کریم اضافه کرد: امروز کمتر شاهد مساجدی هستیم که پایگاه قرآنی باشد در گذشته چندین مسجد محوری از جمله مسجد کرامت در مشهد بوده که فعالیت‌های قرآنی مثمرثمری داشته که در زمان فعلی هم فعالیت این مساجد کمتر شده است، برای نمونه مسجد کرامت در مشهد با سابقه فعالیت قرآنی گسترده، امروزه در ماه تنها یک جلسه قرآنی برگزار می‌کند.

بیژنی با اشاره به عدم همکاری اکثریت هیئت امنای مساجد در خصوص برگزاری جلسات قرآن، اظهار کرد: در حال حاضر جلسات قرآن به سمت جلسات خانگی سوق یافته، لذا لازم است دستورالعمل‌هایی برای تبدیل شدن مساجد به پایگاه قرآنی از سوی متولیان قرآنی استان تنظیم و موارد انگیزشی از جمله تشویق و تخفیف و... برای مساجد در نظر گرفته شود، تا در صورت برگزاری جلسات قرآنی مساجد از این موارد بهره‌مند شوند و کمتر دغدغه مالی و حمایتی داشته باشند.

این قاری بین‌المللی قرآن کریم تصریح کرد: نهادی مانند آستان قدس رضوی در این راستا کار ناقصی انجام داده و اقدام به نصب تابلو جلسات قرآن به همراه نشان آستان قدس رضوی در مساجد کرده بدون اینکه امکانات و تجهیزاتی در نظر بگیرد، حتی در تهیه امکانات اولیه از جمله رحل و سیستم صوتی هم اقدامی نکرده و بدون نظارت و پیگیری حتی استادی هم برای برگزاری جلسه قرآنی تعیین نکرده است.

ایجاد پایگاه قرآنی در مساجد حاشیه شهر نظارت شوند

وی با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری در راستای تبدیل شدن مساجد به پایگاه‌های قرآنی اقدام جدید جامعه قاریان مبنی بر ایجاد پایگاه در مساجد حاشیه شهر را یک اقدام تأثیرگذار برشمرد و گفت: البته این مقوله صرفاً در حد افتتاح بوده و مستلزم پیگیری و نظارت است تا پایگاه قرآنی در این مساجد فعال شود.

بیژنی افزود: علاوه بر نظارت و پیگیری ضرورت دارد این پایگاه‌ها طی یک یا دو سال حمایت شوند تا در آن محله و منطقه معروف شده و افراد ساکن در آن مناطق جذب شوند که در این راستا معاونت فرهنگی شهرداری مشهد می‌تواند ورود و مسیر بودجه‌ای را به بخش فرهنگ قرآنی هدایت کند و مساجد خاک خورده حاشیه شهر را سر و سامان دهند.

این قاری بین‌المللی قرآن کریم اظهار کرد: آنچه در عمل برای تبدیل مساجد به پایگاه‌های قرآنی می‌بینیم، ضعیف است البته همه موانع مربوط به نگاه هیئت امنا و خدام مساجد نیست، بلکه تغییری در ساختار مساجد باید صورت گیرد بر این اساس تعیین مزایایی برای مساجدی که جلسات قرآنی را برگزار می‌کنند، می‌تواند به این امر کمک کند.

این مدرس قرآن کریم تصریح کرد: با توجه به اینکه همکاری از سوی هیئت امنا و خدام مساجد صورت نمی‌گیرد و در این میان قرآن مهجور است، لذا ضرورت دارد که متولیان قرآنی پای کار بیایند و با تدبیرات لازم دستورالعملی را برای ایجاد انگیزه در مساجد برای تبدیل شدن به پایگاه قرآنی تنظیم کنند.

لزوم فعالیت قرآنی در مساجد محل

بیژنی بیان کرد: یکی از اقداماتی که هر قاری می‌تواند انجام دهد این است که در مسجد محل زندگی خود فعالیت قرآنی داشته باشد و به‌جای اینکه اذان رادیو از بلندگوی مسجد پخش شود، اذان توسط قاری آن محل به‌صورت زنده از بلندگو پخش شود.

این قاری بین‌المللی قرآن کریم گفت: در مجموع دو مورد از موانع تبدیل شدن مساجد به پایگاه‌های قرآنی است یکی بحث مالی و دیگری عدم هماهنگی بین متولیان قرآنی و سازمان‌هایی از جمله اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، شهرداری و ... است.

وی اظهار کرد: متأسفانه با توجه به مواردی که اشاره شد، برگزاری جلسات قرآنی در مساجد پذیرش کمی دارد و برگزاری این جلسات به سمت منازل پیش رفته است لذا تشکیل شورایی از سوی متولیان قرآنی برای رفع موانع و ایجاد هماهنگی در راستای تبدیل شدن مساجد به پایگاه‌های قرآنی یک ضرورت است.

این مدرس قرآن کریم در پایان گفت: اگر قرار به برگزاری جلسات قرآنی در مساجد است باید با برنامه و هماهنگی این اقدام صورت گیرد در غیر این صورت هم شأن مسجد و هم شأن قرآن پایین می‌آید. اگر مسجدی یک تابلو نصب و اقدام به افتتاح پایگاه قرآنی می‌کنند نظارتی بر آن نمی‌شود و اکثر آن به تعطیلی منجر شده است.