وسواس تمیزی در کودکان + فیلم

مسعود جان‌بزرگی، استاد تمام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سلسله جلسات «تربیت فرزند براساس رویکرد درمان معنوی» که به همت ایکنای قم تولید شده است، به مصادیق تربیت معنوی می‌پردازد. در ذیل متن و ویدئوی دوازدهمین درس ایشان از نظر می‌گذرد:

لباس پوشیدن کودکان در ابتدای امر باید به شکل همراهی والدین با آنان باشد، سپس آرام‌آرام میزان مشارکت والدین در لباس پوشیدن آنان کاهش و مشارکت کودکان افزایش پیدا کند. اگر کودک قادر به بستن بند کفش‌هایش است، والدین این کار را انجام ندهند یا اینکه اگر کودک از عهده این کار برنمی‌آید، والدین باید به او کمک کنند اما آن‌ها نباید، لباس پوشیدن فرزندان‌شان را به‌طورکامل مستقل و بدون مشارکت کودک انجام بدهند.

بیشتر بخوانید:

• تربیت کودک، کلام زیاد نمی‌خواهد + فیلم
• علت لجبازی‌های غیرعادی کودک + فیلم
• دو پرسش اساسی در سبک فرزندپروری مقتدرانه + فیلم
• آسیب‌ها و عوامل تهدیدکننده روان کودک + فیلم
• گریه کودکان را بشنویم + فیلم
• والدین در تربیت کودکان مأیوس نشوند + فیلم
• تربیت کودک «صلاحی» است نه «اصلاحی» + فیلم
• فیلم | مولکول معنوی
• فیلم | لجبازی کودک در غذا خوردن
• فتوتیتر | پیام‌های متناقض والدین به کودکان

به‌طورمثال، عده‌‌ای از والدین عادت دارند برای پوشاندن لباس به فرزند خود، دستان او را بالا نگه دارند و سپس به او لباس بپوشانند، درحالی‌که انجام این کار به نفع کودکان نیست، بلکه در چنین‌مواقعی باید والدین از فرزندشان بخواهند که دستان خود را بالا نگه دارد تا آن‌ها در لباس پوشیدن به او کمک کنند. این اقدام همان مفهوم کار مشارکتی در امر پوشیدن لباس فرزند است.

آموزش نظافت شخصی به کودکان

در یکی از جلسات آموزش تمیزی به والدین، با خانواده‌ای آشنا شدم که فرزند سه‌ساله آن‌ها از عهده نظافت شخصی خود برنمی‌آمد و نیازمند کمک پدر یا مادر برای شست‌وشو و نظافت خود بود.من با این کار مخالف هستم، به‌همین‌خاطر از والدین درخواست کردم تا این کار را برعهده بگیرم. سپس چگونگی شست‌وشو و نظافت شخصی کودک در هنگام رفتن به دستشویی را به او آموزش دادم، کودک پس از انجام آموزش‌هایی که فراگرفت، نسبت به اینکه آیا این کار را به‌درستی انجام داده و به‌خوبی نظافت کرده‌است یا خیر، تردید داشت و آن را با من مطرح کرد. به او اطمینان دادم و گفتم «هرزمان که تو احساس می‌کنی به‌خوبی تمیز شدی، یعنی نظافت را به‌درستی انجام دادی».

مادر با مشاهده این صحنه تعجب کرد و نسبت به اینکه آیا حقیتاً فرزند او توانسته خود را هنگام رفتن به دستشویی به‌درستی نظافت کند یا خیر تردید داشت. از او خواستم به فرزندش اعتماد کند و به‌هیچ‌عنوان تمیزی و نظافت فرزندش را پس‌ از اینکه از دستشویی خارج شد، ارزیابی نکند، زیرا این رفتار آنان برای کودکان آسیب‌زاست.

اجازه بدهیم کودکان به احساس خود اعتماد کنند، زیرا اگر مرتباً احساس شک و تردید نسبت به نظافت شخصی را برای آنان به‌وجود آوریم، او را از برنامه ذهنی خود خارج کردیم و درنهایت این شک و تردید به اختلال وسواس در کودکان تبدیل می‌شود. وسواس به‌معنای ساده‌تر، همان نداشتن احساس تمیزی پس از شستن دست‌هاست، درحالی‌که پاکیزه است.