حوزه علمیه به منشور روحانیت امام(ره) توجه ویژه داشته باشد

 بنیانگذار جمهوری اسلامی در روز سوم اسفندماه سال 1367 با صدور پیامی خطاب به روحانیون، مراجع، مدرسین، طلاب و ائمه جمعه و جماعات‏ که منشور روحانیت نام گرفت استراتژی نظام جمهوری اسلامی ایران و رسالت حوزه‌‏های علمیه را تعیین کردند.

در همین زمینه آیت‌الله محسن غرویان، عضو هیئت‌ علمی جامعة المصطفی العالمیه در گفت‌وگو با ایکنا از قم، با اشاره به سالگرد صدور منشور روحانیت امام خمینی(ره)، اظهار کرد: این منشور مشتمل بر ابعاد بسیار گسترده‌ای است و در بعد مسائل علمی حوزه‌های علمیه نکاتی را بیان می‌کنم که امام به آن توجه داشتند.

وی ادامه داد: شخصیت جامع علمی امام خمینی در این منشور دیده می‌شود و حوزه‌های علمیه باید چهره‌هایی مانند امام خمینی به جامعه تحویل دهند. به شخصیت علمی ایشان نگاه کنیم جامعیت را می‌بینیم یعنی همه علوم اسلامی را در خود جمع کردند و در کنار حکمت نظری، حکمت عملی را هم پیاده کردند؛ در کنار فلسفه و عرفان اهل سیاست و مسائل اجتماعی بودند و در کنار فقه و اصول و کلام و در کنار رجال، درایه و تفسیر به مسائل حکومت، سیاست اسلامی و ولایت‌فقیه پرداختند و این مسائل نشان‌دهنده جامعیت ایشان در علوم دینی و اسلامی است و اینکه این علوم را با همدیگر مرتبط می‌دانستند.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه شخصیت جامع حضرت امام در قالب جمهوری اسلامی و نظام ولایت‌فقیه عینیت خارجی پیدا کرد، افزود: حوزه‌های علمیه باید طبق منشور حضرت امام حرکت کنند و همه این علوم را در کنار یکدیگر تدریس کنند؛ حضرت امام فرمودند: در گذشته ریاضیات، نجوم و طبیعیات در حوزه‌های علمیه تدریس شده است، اما امروزه این دروس از حوزه‌های علمیه رخت بربسته و حوزه‌های علمیه به فقه و اصول منحصر شده‌اند؛ البته فقه و اصول باید باشد ولی فهم همان روایات فقهی و فهم قواعد اصولی و فقهی و کاربردی کردن آن‌ها متناسب با مقتضیات زمان و مکان نیاز به مطالعه علوم روز و جدید و فلسفه‌ها و مکاتب جدیدی داریم.

عضو هیئت‌ علمی جامعة‌المصطفی(ص) ادامه داد: امروز در کنار فقه، در دنیای معاصر نظام‌های حقوقی، تربیتی و مکاتب فلسفی و کلامی متعدی می‌بینیم که باید آن را در حوزه‌های علمیه به طلاب آموزش دهیم تا مبلغان ما وقتی به سراسر جهان برای تبلیغ می‌روند با این نظام‌ها و فلسفه‌های جدید آشنا باشند و بتوانند در مورد آن‌ها قضاوت کنند. امروز برخی از مبلغان حوزوی وقتی به مجامع علمی دنیا می‌روند نمی‌توانند به زبان‌های مختلف مانند انگلیسی، عربی و... صحبت کنند؛ البته امروزه حرکت‌های خوبی در زمینه مبلغین خارج از کشور انجام‌ شده است اما کافی نیست.

وی تصریح کرد: باید حوزه‌های علمیه طبق منشور امام خمینی(ره) برنامه‌ریزی کنند و متون درسی را ارائه دهند که فضلا و طلاب ما به‌خوبی با مکاتب دنیا آشنا شده و هم‌چنین زبان‌های مختلف را فرا گیرند. امام خمینی(ره) می‌فرمایند حوزه باید در مسائل جهانی پیشرو باشد و مقتضیات زمان و مکان را پیش از دیگران ملاحظه کند و نبض تفکر آینده جهان در دست حوزه‌های علمیه باشد.

غرویان ادامه داد: آیا حوزه علمیه در دروسی که طلاب می‌خوانند و بحث‌های علمی که در حوزه ارائه می‌شود جامعیت مدنظر امام خمینی را دارد؟ به نظر بنده خیر این جامعیت در متون درسی و علوم و دانش‌هایی که در حوزه‌های علمیه تدریس می‌شود، وجود ندارد. همین منشور امام در مورد روحانیت و حوزه‌های علمیه باید به‌عنوان دستور کار و دستورالعمل برای شورای عالی حوزه علمیه و متصدیان باشد.

وی با تأکید بر اینکه متون درسی حوزه علاوه بر اصول باید متناسب با علوم جدید تنظیم شود، گفت: به‌ عنوان مثال در اصول ما مباحثی داریم که با علم هرمنوتیک کاملاً مرتبط است و این‌ها باید به‌ مرور در متون درسی حوزه وارد شود تا طلاب با این مباحث آشنا شوند. کفایه از بحث‌های فلسفی و سراسر کلام از بحث‌های عقلی سرشار است و در این زمینه باید حرف‌های متنوعی در حوزه‌های علمیه را جدا از فضای فکری، فلسفی و کلامی دنیا بدانیم.

عضو هیئت‌ علمی جامعة‌المصطفی(ص) در پایان بیان کرد: علمای حوزه علمیه باید در خط مقدم مسائل فکری و به روز دنیا باشند و به منشور روحانیت امام نگاه عمیق دوباره داشته باشند. امیدواریم مسئولان حوزه‌های علمیه به منشور روحانیت توجه ویژه برای اجرای این منشور داشته باشند و حوزه انقلابی داشته باشیم ما انقلابی‌تر از امام خمینی نداریم و اگر منشور امام را در حوزه پیاده کنیم حوزه انقلابی می‌شود.