برگزاری نشست مشاغل خانگی زنان، چالشها و فرصت‌های پیش‌رو در ایام کرونا

به گزارش ایکنا از آذربایجان‌غربی، به نقل از روابط عمومی جهاددانشگاهی استان، نشست تخصصی مشاغل خانگی زنان، چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو در ایام کرونا، امروز، 21 آبان با حضور امین رستم‌زاده، رئیس جهاددانشگاهی آذربایجان‌غربی و پریسا علیلو، مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری به همت جهاددانشگاهی ویژه زنان کارآفرین و فعالان حوزه کسب و کار خانگی به‌صورت وبیناری برگزار شد.

پریسا علیلو، مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری آذربایجان‌غربی در این نشست با اشاره به اینکه نقش زنان در مشاغل خانگی بسیار محوری است، اظهار کرد: در صورت آموزش صحیح و اصولی بسیاری از بانوان جامعه به موازات ایفای نقش در منزل به عنوان زن خانه‌دار، قادر به نقش‌آفرینی در حوزه تولیدی نیز خواهند بود.

علیلو با اشاره به اینکه با گسترش روزافزون فناوری‌های نوین به ویژه فناوری دیجیتالی و گسترش فضای مجازی فرصت‌های اقتصادی زیادی برای مشاغل خانگی زنان ایجاد شده است، افزود: 20 درصد درآمد کشورهای در حال توسعه از مشاغل خانگی به دست می‌آید که نمونه آن  کشورهای چین و بنگلادش هستند کسب و کار خانگی زنان از نظر ایجاد شغل، نوآوری در عرضه محصول یا خدمت موجب تنوع و دگرگونی زیادی در اجتماع و اقتصاد هر کشور می‌شود.

وی با اشاره به تأثیر و اهمیت توسعه مشاغل خانگی زنان در ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی بیان کرد: با توجه به سهم بالای زنان در اقتصاد ملی و افزایش سطح سواد در این گروه از جامعه و همچنین مسائل فرهنگی مربوط به اشتغال زنان این امکان فراهم می‌شود که با توسعه مشاغل خانگی از ظرفیت‌های اقتصادی زنان در جامعه استفاده بهتری شود.

علیلو افزود: لازمه تحقق چنین امری، اتخاذ تدابیر هوشمندانه و برنامه‌ریزی هدفمند و اصولی خواهد بود و با خودباوری زنان و امتزاج آموزش و مهارت‌افزایی هر چه بیشتر می‌توان به توفیقات بسیاری در حوزه اقتصادی نائل شد.

وی اظهار کرد: افزایش بهره‌وری سرمایه و صرفه‌جویی در هزینه‌های جانبی اشتغال و افزایش درآمد خانواده، ارتقاء مدیریت کسب و کار خانگی از طریق پیوند با بنگاه‌های بالادستی و تشکل‌های خوشه‌ای،  اتحادیه‌ها، تعاونی‌ها، صنوف و  تسهیل مقررات مربوط به کسب و کار خانگی، از مزیت‌ها و تاثیرات مشاغل خانگی زنان است.

وی با اشاره به اینکه یکی از راه‌های سلامت روان داشتن کار و اشتغال است و مشاغل خانگی به نوعی شروع حرکت استقلال‌خواهی زنان به شمار می‌رود، تصریح کرد: باید با بینش و آگاهی لازم افراد بیکار را به سمت حرفه و مشاغل خانگی سوق داد و همگام با آموزش حرفه و شغل مناسب هم جامعه از معضلات دور می‌شود و هم سلامت روانی افراد تضمین خواهد شد‪.

مدیرکل امور بانوان و خانواده  استانداری آذربایجان‌غربی اظهار کرد: کسب و کارهای کوچک به دلیل ساختار ساده زودبازده و با توجه به نیاز سرمایه اندک در جهت متعادل کردن بازار کار موثر هستند و در کشور ما با توجه به ترکیب جمعیتی کسب و کارهای کوچک خانگی می‌تواند بازدهی مناسبی داشته و در کوتاه مدت یا میان‌مدت در رفع معضل بیکاری موثر باشد.

وی اضافه کرد: کسب و کارهای کوچک بسترهای مناسب برای شکل‌گیری مشاغل جدید را نیز ایجاد می‌کند که نتایجی مثبت طرح ساماندهی مشاغل خانگی می‌تواند به ساعات کار انعطاف‌پذیر، آزادی و استقلال عمل بیشتر افراد، پایین بودن میزان ریسک و هزینه راه‌اندازی، بالارفتن بازدهی به دلیل مشارکت سایر اعضای خانواده و فعالیت گروهی، کاهش هزینه‌های حمل و نقل، کاهش آلودگی‌های صوتی و زیست محیطی و کاهش ترافیک کمک کند‪.

ضروت پیوند تولیدات مشاغل خانگی با بازار

علیلو تصریح کرد: تامین مواد اولیه این نوع کسب و کارها، استانداردسازی و برندسازی محصولات، پیوند تولیدات مشاغل خانگی با بازار فروش، ورود دارندگان مشاغل خانگی به شبکه‌های اجتماعی و بازاریابی برای فروش تولیدات این مشاغل از طریق فضای مجازی و استفاده از خدمات پوشش بیمه‌ای نیز می‌تواند یکی از چالش‌های پیش روی بانوان باشد.

وی پایداری مشاغل خانگی را ارتباط  این مشاغل با نهادهای پشتیبان و حمایتی عنوان و تصریح کرد: باید این مشاغل به یک سری صنایع بزرگ و همچنین به اتحادیه‌ها و تعاونی‌هایی وصل شوند که به آنها در تامین مواد اولیه و بازاریابی کمک کنند تا پایداری آنها حفظ شود.

مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری آذربایجان‌غربی ادامه داد: دولت نیز در راستای حمایت از متقاضیان مشاغل خانگی اقدام به تخصیص تسهیلات کم‌بهره، اجرای الگوی نوین مشاغل خانگی که این طرح از طریق هدایت، مشاوره و استعدادهایی موجب توانمندسازی متقاضیان مشاغل خانگی می‌شود شناسایی ظرفیت‌ها، توانمندی متقاضیان و اتصال به بازار کار از مهم‌ترین اهداف این طرح است و جهاد دانشگاهی به عنوان مجری طرح وظیفه تسهیلگری را بر عهده دارد. باتوجه به تأکید مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر و نام‌گذاری سال ۹۹  به نام جهش تولید، تقویت مشاغل خانگی در عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی بسیار موثر است، سیاست‌ها و برنامه‌های دستگاه‌ها هم باید به این سو گرایش پیدا کند.

وی اظهار کرد: توجه به مشاغل ریشه‌دار در خانوارها به عنوان یکی از اساسی‌ترین محور موتور محرکه برای ایجاد درآمد و اشتغال‌زایی مطرح است و برای رسیدن به اهداف اشتغال پایدار، توسعه مشاغل خانگی نقش مهمی در تحقق اهداف نظام در امر تولید و اشتغال دارد و در سال ۹۹ با ظهور ویروس منحوس کرونا و تاثیرگذاری آن بر شرایط اقتصادی جامعه بیشتر از سال‌های قبل باید مورد توجه دستگاه‌های متولی قرار گیرد.

نقش کلیدی بانوان در اقتصاد خانواده

امین رستم‌زاده، رئیس جهاددانشگاهی آذربایجان‌غربی نیز در این نشست تخصصی گفت: امروزه توجه به زنان و مشارکت آنان در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی، یکی از معیارهای مهم در تحقق اسناد توسعه کشورها تلقی می‌شود.

رستم‌زاده با اشاره به اینکه نقش زنان در توسعه، عاملی بنیادی در تحول همه جوامع انسانی محسوب می‌شود، اظهار کرد: به منظور بسترسازی محیطی برای نقش‌آفرینی مؤثر زنان در فعالیت‌های اقتصادی اجتماعی و افزایش فرصت‌های شغلی و ارتقاء راندمان کاری طرح های مشابه طرح ملی مشاغل خانگی با مدل‌های متفاوت ارائه می‌شود اما موفقیت خروجی مدار طرح‌ها برای بانوان بستگی به طراحی مشاغل با ادبیات روحی و روانی زنان و تاکید و توجه به نقش بی‌بدیل او در خانواده در مدل الگویی دارد.

رئیس جهاددانشگاهی آذربایجان‌غربی گفت: زنان نقش موثر و کلیدی در اقتصاد خانواده و ترسیم الگوی مصرف خانواده دارند از این روز علاوه بر اینکه تاثیر مستقیمی بر اقتصاد کشور می توانند داشته باشند الگوی تولید در کشور را هم تحت تاثیر قرار میدهند لذا با تکیه بر اهمیت و  نقش سازنده و موثر بانوان در توسعه کسب و کارهای خانگی نقش این قشر در توسعه اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی خانواده و به تبع آن جامعه در مباحث مختلف بیش از پیش پررنگتر و حایز اهمیت و نیازمند توجه جدی است.

وی اظهار کرد: امروزه تغییر ارزش‌های اجتماعی و تمایل به ارتقای کیفیت و سبک زندگی و رفاه اقتصادی و همچنین نیاز به  استقلال کاری درکسب و کار  و در کنار خانواده بودن، منجر به گرایش هر چه بیشتر بانوان به مشاغل خانگی شده است.

مدیر طرح ملی مشاغل خانگی آذربایجان‌غربی با اشاره به نقش مشاغل خانگی در اقتصاد ملی کشورها عنوان کرد: بسیاری از کشورهای پیشرفته و حتی جهان سوم، کسب و کار خانگی را به عنوان بخشی از فرایند توسعه در مدل پیشرفت خود به صورت کیفی جاگذاری و پیش بینی کرده‌اند.

رستم‌زاده با اشاره به اینکه رابطه مستقیمی بین مشاغل خانگی و رشد ضریب اشتغال‌ یک کشور وجود دارد، تصریح کرد: 30 درصد کسب‌وکارهای خرد و متوسط دنیا از جنس مشاغل خانگی است به طوری که  این ظرفیت بی‌بدیل اشتغال‌آفرینی در کشور نیازمند بازاحیا و کالبد شکافی علمی و عملی مجدد است که این نهاد قدم‌های ارزشمندی در این راستا با همکاری وزارت کار و امور اجتماعی برداشته است و نیازمند همراهی و حمایت همه جانبه همه وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها در همه سطوح است.

وی با اشاره به اینکه باید از طریق خروجی مشاغل خانگی نیاز صنایع بزرگ به کالاهای واسطه‌ای و مواد اولیه را حل کرد، خاطرنشان کرد: در فضای کسب و کار جهانی با احصاء تامل و مطالعه در مولفه‌های مختلف عارضی از جمله محیط حقوقی کسب و کارها و یا محیط های ناشناخته و مغفول دیگر و برنامه‌ریزی خلاقانه بر این محیطهای مهم اثربخش، محرک‌هایی خوبی برای کیفی‌سازی مشاغل خانگی به شکل علمی و عملی نسخه‌پیچی کرده‌اند.

رئیس جهاددانشگاهی آذربایجان‌غربی با اشاره به اینکه امروزه کارشناسان تخمین می‌زنند مشاغل خانگی بیش از 40 درصد نیاز اشتغال کشورهای فعال در این حوزه را پوشش می‌دهد، گفت: سمت و سو دادن محیط کسب و کارها به سمت مشاغل خانگی بسیار ظریف پیچیده و مهم است به طوری که بر اساس آمار اعلامی به عنوان مثال بیش از 7 میلیون نفر به شکل تمام‌وقت و  2.5  میلیون نفر به‌صورت پاره‌وقت در مشاغل خانگی کشور آمریکا فعالیت می‌کنند و ٨٠ درصد فعالیت‌های اقتصادی تایوان به نوعی با مشاغل خانگی در گیر است و 50 درصد کسب و کارهای کوچک انگلیس در این حوزه قرار دارد، اما قطعاً خروجی کیفی این کسب و کارها با یک هم‌افزایی جمعی و مدل مشخص و متناسب با فرهنگ بومی هر منطقه مشخص محقق خواهد شد.

وی با اشاره به اقبال اقتصادهای ملی به کسب و کارهای خانگی گفت:  بیش از هفت درصد جمعیت استرالیا در این حوزه مشغول به‌ کار بوده و 67 درصد كسب و كارهای كوچک و 58 درصد كل كسب و كاردر اين كشور را شامل می‌شود.

رستم‌زاده با اشاره به اینکه  امروزه یکی از بهترین نسخه های کاهش نرخ بیکاری توجه و حمایت کیفی با برنامه از مشاغل خانگی و الزامات آن است، افزود: به عنوان مثال در توسعه کسب و کارهای خانگی روستایی و در جهت ارزش‌آفرینی در مناطق کمتر توسعه یافته از این محل می‌توان به برندسازی یک محصول خاص پر مزیت‌دار متناسب با پتانسیل آن منطقه نیازسنجی، برنامه‌ریزی و الگودهی عملی علمی با یک چرخه ارزش‌آفرین مشخص شامل تمامی مراحل یک شغل تولیدی و یا فرآوری و بسته‌بندی و بازارسازی پرداخت و قطعا این مهم نیازمند یک کار جمعی غیرسطحی مطالعه شده عملیاتی هم‌افزایانه است تا مثلاً برند آویشن را به نام یک روستای استان ثبت کنیم و این زنجیره و مدل باید به گونه‌ای طراحی، بسترسازی و خروجی محصول در سبد خرید و ذائقه بازار پیش‌بینی شود تا ثروت آفرینی را برای جامعه روستایی و خانوارهای آنان به شکل بسیار کیفی محقق کنند تا بیکاران شهری هم برای اشتغال حتی خانگی و یا در چرخه اشتغال و قرارگرفتن در یک شغل مستقر در یک روستا با برند تولید یک داروی گیاهی خاص حتی مهاجرت معکوس کنند و انجام چنین طرح فاخری واقعا در ابتدا نیازمند یک فرهنگ کار تیمی پروژه مشخص و درگیر شدن هم‌افزایانه هم‌اجزایی اجرایی مرتبط دستگاهی و خدمات بین دستگاهی و فرهنگ‌سازی و الگوسازی بنیادین در آن منطقه و روستا است.

رئیس جهاددانشگاهی آذربایجان‌غربی با اشاره به مطالعات انجام شده در مورد آثار و پیامدهای ورود زنان به عرصه مشاغل خانگی اظهار کرد: کسب استقلال مالی، خوداتکایی و ایجاد نوعی احساس توانمندی در زنان، تغییر رفتارهای اقتصادی زنان و کمک به رشد اقتصادی خانوار، ارتقاء نقش و پایگاه اجتماعی زنان سرپرست خانوار و افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس از پیامدهای ورود زنان به عرصه مشاغل خانگی است.

کرونا فرصتی برای توسعه مشاغل خانگی

وی با اشاره به تأثیر مخرب بیماری کرونا بر اقتصاد بسیار زیادی از کسب و کارها عنوان کرد: این ایام بهترین فرصت برای خودنمایی مشاغل و کسب و کارهای خانگی را فراهم کرده است و دستگاههای متولی با یک کار تیمی مشترک با راهبری و اتصال متقاضیان و پیشرانان  این حوزه همانند طرح ملی مشاغل خانگی میتوانند با همفکری و مشارکت، الگویی بومی  متناسب با شرایط کرونایی حاکم بر جامعه برای کسب و کارهای خانگی ترسیم کنند تا هم حمایتی بر اقتصاد خانوارها بوده و هم اقتصاد متاثر از کرونا توان احیا برای رسیدن به نکته آغاز ریزشی ما قبل را داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه اکثر متقاضیان واقعی مشاغل خانگی بانوان بوده و نصف این تعداد نیز سرپرست خانوار هستند، خاطرنشان کرد: این مهم یک فرصت برای توجه جدی‌تر، انسانی‌تر، اخلاقی‌تر و بسیار ویژه‌تر همه مسئولان به این حوزه اشتغال‌آفرینی بوده و در ضمن محدود کردن مشاغل خانگی به زنان نیز آسیب‌های خاص خود را دارد که با توجه به شیوع کرونا به نظر می‌رسد رغبت مردان هم نسبت به گذشته بیشتر شده است اما باید بر روی بحث تبلیغات نوین فضای سایبری و مثلا اینفلوینسر مارکتینگ که می‌تواند برای مشاغل خانگی بسیار مهم باشد مدل بومی‌تر متناسب با هر شغل طراحی، تدوین و اجرایی شود و آسیب‌شناسی هم صورت پذیرد تا ارزش افزوده این نوع مشاغل متعادل‌تر و عادلانه‌تر تسهیم شود.