حجتالاسلام والمسلمین جواد رحیمی، رئیس اداره تولید و تأمین محتوای ادارهکل فضای مجازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه در گفتوگو با ایکنا از قم، در پاسخ به اینکه چرا پیامبر(ص)، علی بن ابیطالب(ع) را با بیان کوبنده و تاریخی بهعنوان امیرالمؤمنین معرفی کردند، اظهار کرد: حضرت رسول(ص) به امر الهی و آن عبارتی که قرآن در آیه ۶۷ سوره مائده دارد که فرمود: «بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ؛ آنچه از خدا بر تو نازل شد به خلق برسان» و عبارت تاریخی «مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ» امیرالمؤمنین(ع) را بهعنوان جانشین معرفی کردند.
وی ادامه داد: به فرموده قرآن کریم در سوره مبارکه مائده «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ؛ دینتان را برای شما کامل کردم» این انتخاب بهدلیل شایستگیهای بینظیری بوده که امیرالمؤمنین(ع) داشتند، در علم، تقوا و شجاعت و برای اینکه وحدت ایجاد شود و امت هدایت شوند، علی بن ابیطالب(ع) بهعنوان امیرالمؤمنین معرفی شدند.
رئیس اداره تولید و تأمین محتوای ادارهکل فضای مجازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه گفت: از منظر فضای امروز و فضای رسانهای میتوان گفت که غدیر نخستین کمپین جدی و هوشمند تاریخ اسلام بود که در یک زمان مناسب و بعد از آخرین حج حضرت رسولالله(ع) رخ داد. پیامبر(ص) در یک مکان مناسب که غدیر خم و گذرگاه همه حجاج بوده است و با آن بیان کوبنده و رسایی که داشتند، آن پویش و کمپین نمونه تاریخ اسلام را رقم زدند.
وی اظهار کرد: امروزه اگر کمپینها و پویشها بخواهند بهدرستی اجرا شوند، غدیر و اتفاقی که پیامبر اکرم(ص) رقم زدند، میتواند الگوی بسیار خوبی باشد که ما برای اجرای یک پویش مناسب باید زمان و مکان درستی داشته باشیم، همچنین انتقال پیامها بهدرستی انجام شود و نوع ارائه پیام نیز باید درست باشد، بنابراین این عبارت «مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ» که در بیان خطبه غدیر در بنرها و بیلبوردها و در انواع و اقسام فعالیتهای رسانهای تکرار میشود، میتواند تابلویی جدی از اتفاقی باشد که حضرت بیان کرده است.
رحیمی گفت: بزرگان گفتهاند اگر غدیر بهدرستی پاسداری میشد، کربلا اتفاق نمیافتاد، امروز نیز که دوران رسانه است و پیامهای رسانهای افکار را هدایت میکنند، میتوان با برگزاری درست اعیادی مانند عید غدیر، آن هدایت درست را با پیروی از پیامها، متن دین و متن آن چیزی که در دین بیان شده به خوبی انجام داد.
وی در پاسخ به اینکه چگونه میتوان استنادات قرآنی واقعه غدیر را برای مردم بیان و آیات مربوطه را در ذهن مخاطب امروزی فرهنگسازی کرد، افزود: قرآن در آیه ۶۷ سوره مائده فرمود: «بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ؛آنچه از خدا بر تو نازل شد به خلق برسان»، که بهعنوان آیه تبلیغ گفته شده، همچنین آیه اکمال، آیه ولایت و آیه مودت که مرتبط با غدیر و ولایت امیرالمؤمنین(ع) است، استدلالهای قرآنی محسوب میشود که میتوان آنها را بهصورت جذاب برای عموم مردم بیان کرد.
رئیس اداره تولید و تأمین محتوای ادارهکل فضای مجازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه بیان کرد: روشهایی که میتوان به واسطه آنها واقعه غدیر را برای مردم بازگو کرد، میتواند در قالب داستان، بیان شأن نزول آیهها، استفاده از این آیات در بیان اهل بیت(ع)، علما و بزرگان باشد.
وی گفت: امروز نیز برای فضای مجازی و فضای رسانهای، تولید محتوا حول این آیاتی که کاربردی در موضوع ولایت امیرالمؤمنین(ع) هستند، قابل استفاده است و با روشهای رسانهای و تولید محتوای جذاب برای پلتفرمها و سکوهای مختلف میتوان این استنادات قرآنی را برای مردم با روشهای رسانهای بازگو کرد و باید طراحی جذابی شامل محتوای تصویری، داستان و سناریونویسی برای محتوای متنی، محتوای ویدئویی و موشنگرافیها ارائه شود تا از این آیات کاربردی در ذهن مخاطب امروز فرهنگسازی کرد.
رحیمی اظهار کرد: یکی از نکاتی که در رابطه با این آیات در محیطهای آموزشی و محافل علمی و دانشگاهی باید مورد توجه قرار بگیرد، برگزاری جلسات گفتوگو است که تأثیرگذاری بسیاری دارد، زیرا این آیات باید به گوش هر مسلمانی بیشتر از سایر آیات برسد، اما متأسفانه با نیازهای امروز پیوند داده نشده است، برای مثال مسئله وحدت میان مسلمانان یا اینکه عدالت و رهبری چقدر میتواند در قوت و غنای یک جامعه تأثیرگذار باشد با این آیات قابل استناد است.
وی در پاسخ به اینکه چگونه میتوان غدیر را از مناسبتهای سالانه به گفتمان روز تبدیل کرد، افزود: براساس نقشه راه نبی مکرم اسلام(ص) در راه حکمرانی دین و عدالت اجتماعی و خط و مشی امیرالمؤمنین(ع) به عنوان امام، باید اقدام کنیم.
رئیس اداره تولید و تأمین محتوای ادارهکل فضای مجازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه بیان کرد: حضرت علی بن ابیطالب امیرالمومنین(ع) دارای شایستگیهایی بودند که لزوم مسئولیتپذیری جامعه امروز را با این شایستگیها میتوان منتقل کرد، در حالی که متأسفانه این مسئله این روزها کمرنگ شده است، در واقعه غدیر علاوه بر اینکه امیرالمؤمنین(ع) برای رسیدن به این مقام شایسته بودند این انتخاب از جانب خداوند متعال بود.
وی گفت: اگر پیامهای غدیر و اتفاقاتی که در متن خطبه حضرت رسول(ص) وجود دارد به خوبی تبیین شود، میتواند مبنای پیشرفت جامعه اسلامی قرار بگیرد، بنابراین در فضای رسانهای و مجازی نیز باید در این زمینه اقداماتی انجام داد اما تنها در ایام غدیر مشاهده میکنیم که مسلمانان و کسانی که سکوهای پرمخاطب دارند دست در دست یکدیگر میدهند و مجموعه محتوایی را نهایتاً با یک هشتگ همراه یا یک هشتگ واحد منتشر میکنند.
رحیمی اظهار کرد: ستادهایی در کشور با نام غدیر فعالیت میکنند که باید در طول سال نیز نسبت به حوادث، وقایع و پیامهای غدیر اقداماتی انجام دهند و مسائلی از قبیل مبارزه با فساد، عدالتخواهی و مسئولیتپذیری را منتقل کنند، همچنین مجامع علمی و دانشگاهی، اجتماعات و اصناف نیز در اینکه غدیر را بتوانند تبدیل به یک فرهنگ عملی سازند، موثر هستند.
وی گفت: اطعام نیازمندان که به نام غدیر انجام میشود، میتواند در طول سال نیز به نام امیرالمؤمنین(ع) انجام شود، همچنین خیریهها نه تنها در ایام خاص بلکه در همه مواقع فعالیت کنند، بنابراین در رابطه با گفتمانسازی و مسائل آن، بزرگان و علما کمک بسیار میتوانند داشته باشند و آن را بسط دهند.
رئیس اداره تولید و تأمین محتوای ادارهکل فضای مجازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه با پاسخ به اینکه با وجود قوی بودن پیامها و مبانی غدیر چرا این واقعه در طول تاریخ برای مردم آن زمانه به فراموشی سپرده شد، اظهار کرد: غدیر نخستین پویش و کمپین جدی و هوشمندانه تاریخ اسلام بوده است، با این همه پیام غدیر در جایگاه و مکان مناسب و شلوغترین فضا در نظر گرفته شده بود ولی اتفاقات قومی و قبیلهای و عوامل سیاسی و اجتماعی موجب شد که مردم حافظه خود را در تاریخ اسلام از دست بدهند و تلاشها و سیاه نماییها موجب کمرنگ شدن این اتفاق شد.
وی گفت: علاوه بر فضای قومی و قبیلهای و عوامل سیاسی و اجتماعی، عدهای از مخالفان نیز شبهه و تحریف ایجاد میکردند، بنابراین تحریف و شبههافکنی نیز یکی از این عوامل عدم توجه به پیمان غدیر بود، کسانی که در غدیر پیمان بستند برخلاف دستور قرآن صادق نبودند.
رحیمی بیان کرد: یکی از پیامهای اینکه گفته شده غدیر از یک مناسبت برای یک بار در طول سال باید به یک گفتمان تبدیل شود این است که آن وحدتی که ایجاد و پیمانی که بسته شد باید همیشه ساری و جاری بود و به آن عمل میشد اما با اتفاقات، حواشی و جنجالهایی بهوجود آمد.
وی گفت: بسیاری از استدلالات در عصر حاضر میان مسلمانان بیان میشود، اما امروز باز ناشناخته است که باید یک عزم جدی داشت برای اینکه این پیامهای غدیر به نسل حاضر و مسلمانها شناسانده شود، البته باید از هرگونه جنگ و دعوا نیز پرهیز کرد، چنانچه مخالفان و یا دشمنان یک واقعه حتی بسیار کوچکتر از غدیر نیز داشتند، آن را بسیار مورد توجه قرار میدادند و به سراسر دنیا مخابره میکردند.
رئیس اداره تولید و تأمین محتوای ادارهکل فضای مجازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه اظهار کرد: در بین برخی از ادیان و مذاهب، خرافاتی وجود دارد که حتی با وجود اینکه گاهی خودشان از باطل بودن آن آگاه هستند آن را به پیغمبر یا بزرگ خود منتسب میکنند، اما واقعه غدیر که شیعه و سنی بر روی آن نظر و یک پیام واحد دارند، در عصر حاضر غریب بودن آن در رسانهها، فضای رسانههای اجتماعی و حتی صدا و سیما مشاهده میشود.
وی در پاسخ به اینکه یک کنشگر رسانهای چگونه میتواند پیام غدیر را بهعنوان یک فعالیت انجام دهد، افزود: فضای رسانهای امروز براساس مبانی که در ارتباطات بیان شده و نظریههایی که در این رابطه وجود دارد و همچنین افرادی که در شبکههای رسانهای فعال هستند، صرفا کنشگر محسوب نمیشوند، بنابراین باید خود را از لایه مصرف و اینکه صرفا از یک رسانهای استفاده کنند، خارج کنند تا بتوان مسئله مهم غدیر را جهانی یا آن را تبدیل به گفتمان کرد.
رحیمی بیان کرد: نباید بگوییم که فعالیت رسانهای در زمینه غدیر تنها مخصوص صداوسیما و کنشگری دینی تنها مخصوص طلاب است، بلکه همه کسانی که دغدغه دین دارند، میتوانند کنشگر دینی باشند، کنشگر هیچگاه سکوت نمیکند بلکه به سمت تولید نیز حرکت میکند.
وی گفت: هر فردی که در فضای پرتلاطم امروز رسانههای نوین دغدغه دین دارد، باید در این زمینه فعالیتی داشته باشد، امروز تولید محتوا برای غدیر در فضای رسانههای نوین بسیار اهمیت دارد، سالهاست بر روی این موضوع کار میکنیم که کنشگری دینی در فضای رسانههای نوین به چه سبک و سیاقی باید باشد.
گفتوگو از الهام حلاجیان
انتهای پیام