مردم صدر اسلام منکر اثبات امامت نبودند

به گزارش ایکنا از قم، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین علیرضا پناهیان، استاد حوزه علمیه قم در محفل جشن شب میلاد حضرت فاطمه معصومه(س) که شامگاه، ۸ اردیبهشت‌ماه در حرم مطهر بانوی کرامت برگزار شد، با اشاره به مفهوم تربیت‌پذیری جامعه بیان کرد: مفهوم ولایت، ولایت‌مداری و اعتقاد به امام در صدر اسلام مفهومی غریب و ناشناخته نبود و مردم در صدر اسلام مشکل چندانی با امامت نداشتند، بلکه مشکل این بود که ولایت و امامت هرکسی را می‌پذیرفتند. هر اندازه اولیای الهی خواستند مردم را از ولایت‌پذیری زیادی جدا کنند، موفق نشدند؛ مردم فهم و بصیرت لازم را در شناخت امام و ولی نداشتند.

وی اظهار کرد: در فضای جامعه صدر اسلام، مردم به فضائل امیرالمومنین(ع) و یا اعتقاد به وصایت امیرالمؤمنین علی(ع) شک نداشتند؛ حتی مشکل عدم اهتمام مردم به امر اطاعت از امامت و ولایت نبود، بلکه متاسفانه این مردم حاضر بودند ولایت فرد پستی چون یزید را قبول کنند.

پناهیان با اشاره به اینکه در تاریخ صدر اسلام، مردم خود واقعه غدیر را به خوبی درک کرده، حتی سینه به سینه این موضوع را مطرح ساخته، کم و بیش همه در جریان این امر مهم بودند، بیان کرد: مردم در صدر اسلام هیچگاه منکر اثبات امامت و یا اصل ولایت‌پذیری نبودند و با نحوه امامت جامعه و مدیریت اجتماع توسط پیامبر و اهل بیت(ع) که بدون زور و اجبار بود، مشکل داشتند.

عوامل عدم پذیرش ولایت امیرالمؤمنین علی(ع) در صدر اسلام

وی با اشاره به عوامل عدم پذیرش ولایت امیرالمؤمنین علی(ع) در صدر اسلام اظهار کرد: برخی بر این باور بودند که پیامبر با شیخوخیت و حرمت پیامبری مدیریت می‌کردند و اگر علی جوان با تمسک به این سیره بخواهد جامعه را مدیریت کند، سنگ بر روی سنگ بند نخواهد شد.مسئله آنها این نبود که آزادی‌خواه و یا ولایت‌پذیر باشند، بکله به دنبال آن بودند که کسی بر آنها ولایت کند که زور بگوید؛ به نوعی مردم دنبال فرمانده دیکتاتور و کسی بودند که زورگویی کند.

سخنران حرم مطهر بانوی کرامت با تأکید بر اینکه مردم در صدر اسلام مشکل ولایت‌پذیری حقیقی داشتند، اظهار کرد: مردم در آن دوران علی رغم پذیرش فضائل نبی مکرم اسلام(ص) و امیرالمؤمنین علی(ع)، به نص کلام رسول خدا که در قرآن کریم نیز بدان اشاره شده، با توجه به روحیه مشورت‌پذیری پیامبر را اُذُن می‌نامیدند و همین مشکل را با امیرالمؤمنین علی(ع) نیز داشتند. آنها نفهمیده بودند که باید ولایت ولی خدا را بپذیریند و بدانند که او با انسان‌ها کریمانه برخورد می‌کند نه دیکتاتور مآبانه.

پناهیان تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که امام در بسیاری از مواقع صریح صحبت نمی‌کند و فرد فرد جامعه، خود باید بداند که امام از او چه می‌خواهد و چه نقشی را باید در اجتماع دنبال نماید؛ چراکه مسلمان واقعی از قدرت عقلی تشخیص و درک تکلیف برخوردار است و اگر انسان منتظر بماند که همه دستورات از بالا صادر شود، این اشتباه است.

شیعه در بزنگاه‌های زندگی مبتنی بر تشخیص عمل می‌کند 

وی با تأکید بر اینکه شیعه نه تنها از امام اطاعت می‌کند، بلکه خود در بسیاری از بزنگاه‌ها تکلیفش را مبتنی بر تشخیصش دنبال می‌کند، یادآور شد: قرآن کریم می‌فرماید «وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَيْنَهُمْ؛ و كارشان در ميانشان مشورت است»(سوره شوری/آیه 38)؛ یعنی مراجعه به متخصص و گفتگوی جمعی بین مؤمنین انسان و جامعه را از گمراهی و تباهی در تشخیص وظیفه، نجات می‌دهد.

سخنران حرم مطهر بانوی کرامت با اشاره به اینکه امیرالمؤمنین علی(ع) با تمسک به سیره نبوی، برای تک تک آحاد جامعه نقش قائل بودند، گفت: پیامبر اعظم(ص) به مؤمنین اعتماد زیادی داشتند و این موضوع یکی از ویژگی‌های بارز سیره نبوی بود.

وی ولایت‌مداری مبتنی بر ولایت طاغوت را از بدبختی‌های بزرگ بسیاری از مردم جوامع انسانی دانست و افزود: این افراد ولایت هرکسی که صاحب قدرت باشد را می‌پذیرند؛ در صدر اسلام مشکل از اصل ولایت‌مداری نبود؛ حتی امروزه هم بسیاری از مردم جوامع انسانی در ولایت‌مداری که خود را عبد قدرت و طاغوت قرار می‌دهد مشکلی ندارند.شیعه نه تنها مطیع و تکلیف‌مدار، بلکه در کنار این مهم، تشخیص‌مدار هم است و مبتنی بر تشخیصی که بر پایه مراجعه به متخصص و گفتگوی جمعی بین مؤمنین حاصل می‌شود، عمل می‌کند.

ولی فقیه جامعه را به قدرت تشخیص می‌رساند

سخنران حرم مطهر بانوی کرامت به کلام زیبا و ارزشمند شهید سید حسن نصرالله اشاره کرد و ادامه داد: ولی فقیه کرامت و آقایی تک تک آحاد جامعه را حفظ می‌کند و به دنبال آن است که جامعه به قدرت تشخیص درست در بزنگاه‌ها برسد، شیعه مانند حضرت فاطمه معصومه(س) است که برای نصرت امامش بدون امر امام، به سوی امام رضا(ع) حرکت کرد.

پناهیان در پایان سخنان خود اظهار کرد: چیزی که مردم در صدر اسلام نفهمیدند ولایت امیرالمؤمنین علی(ع) نبود، بلکه تمرد از ایشان بر همان مبنای تمرد از رسول الله(ص) بود، مردم صدر اسلام دنبال کسی بودند که به اینان زور بگوید نه اینکه با ایشان مشورت کند.