به گزارش ایکنا از قم، به نقل از روابط عمومی مرکز پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه، حجتالاسلام والمسلمین مهدی چگینی، مدیر مؤسسه بینالمللی فطرت در گفتوگو با تلویزیون اینترنتی پاسخ وابسته به مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزههای علمیه بازتاب جهانی حماسه اربعین را مورد بررسی قرار داد و اظهار کرد: از اوایلی که مسئله راهپیمایی اربعین مطرح شد، ابتدا که تعداد شرکت کنندگان در این راهپیمایی شاید در حدود چند ده هزار نفر بیشتر نبود، رسانههای بینالمللی توجه خوبی را به این حرکت نشان میدادند و بازتاب بالایی در این رسانهها داشت.
وی اظهار کرد: برخلاف سایر پدیدههای رسانهای که هرچقدر تعداد شرکت کنندگان بیشتر میشود، توجه رسانههای بین المللی نیز به آنها افزایش مییابد، اما این موضوع در مورد اربعین با افزایش تعداد شرکتکنندگان شاهد کاهش توجه رسانههای بینالمللی و انگلیسی زبان هستیم.
مدیر مؤسسه بینالمللی فطرت تعداد رسانههای معتبر جهانی پوشش دهنده راهپیمایی اربعین سال جاری را صفر برشمرد و گفت: متأسفانه از سال ۲۰۱۶ که چند شبکه معتبر جهانی راهپیمایی اربعین را پوشش میدادند تا امسال از نظر تعداد شبکههای بینالمللی مطرح جهت انتشار اخبار این گردهمایی بزرگ به عدد صفر رسیدهایم. حتی شبکه الجزیره که سال قبل یک گزارش رسانهای خوبی را از اربعین تولید و پخش کرد نیز امسال هیچ اشارهای به این رویداد بزرگ نداشت.
وی بیان کرد: در اوایل برگزاری راهپیمایی اربعین دشمنان فکر میکردند که این هم مانند دیگر مراسمهای مذهبی در دنیاست و اشکالی هم برای آنها ندارد. مراسمهایی همچون حج که همه ساله حدود دو میلیون نفر در آن شرکت میکنند را رسانههای بینالمللی هر سال پوشش میدهند. یا مراسم «کُمّیلا» که در هند برگزار میشود و چند میلیون نفر با شرکت در آن به داخل رودخانهای میروند، هم هر سال مورد پوشش رسانهای بینالمللی قرار میگیرد.
چگینی با تأکید بر اینکه راهپیمایی اربعین طی سالهای اخیر بزرگترین مراسم مذهبی در دنیا را شکل داده است، تصریح کرد: دشمنان اسلام در مراحل اولیه گسترش تجمع اربعین آن را ساده و معمولی انگاشتند. اما با فراگیر شدن این رویداد احساس نگرانی و ترس نسبت به این پیادهروی برای آنها حادث شده و آن را سعی میکنند مورد بایکوت خبری قرار دهند.
وی ادامه داد: به نظر میآید دشمنان اسلام از راهپیمایی اربعین میترسند و احساس میکنند این نوع برنامه با سایر برنامههای مذهبی متفاوت است. آنها احساس میکنند که مسلمانان با این کار دارند نوعی اعلام آمادگی مینمایند که بگویند اسلام برای جهان حرف دارد و اسلام دین محدود در مسجد و احکام فردی نیست.
این مبلغ بینالملل اظهار کرد: دشمنان از اِلِمانهای اربعین که شامل نماد داشتن اسلام، بیتفاوت نبودن اسلام نسبت به وقایع اجتماعی و داشتن مظاهر گوناگون نگران هستند و همین نمادها موجب شده است تا آنها اساساً به پوشش رسانهای این رویداد بزرگ مذهبی نپردازند.
وی تولید محتوای رسانهای را بر پایه وجود ارزشهای خبری در پدیدهها خواند و افزود: در رسانهها همیشه این موضوع مطرح است که چه رویدادی دارای ارزش خبری میباشد و میبایست آن را مورد توجه و انتشار قرار داد. معمولاً مواردی همچون مرگ تعداد زیادی انسان در هرکجای دنیا باشد دارای ارزش خبری است.
چگینی با اشاره به اینکه رسانههای دنیا تجمع تعداد زیادی از انسان را در وقایع مختلف پوشش میدهند، گفت: مثلاً تجمع افراد انسانی در رویدادی همچون برگزاری کنسرت اگر از یک اندازه بیشتر شود، رسانههای حتماً آن را مورد توجه قرار میدهند. پس جمعیت، دارای ارزش خبری است و همواره تجمعات انسانی حتی برای سنتهای بی ارزش و یا ضدارزش نیز مورد توجه رسانهها است.
وی شرایط برگزاری پیادهروی اربعین را بسیار ویژه و خاص دانست و گفت: این پیادهروی بزرگ در حالی در گرمای شدید عراق برگزار میشود که سال به سال مورد استقبال جمعیت بیشتری از مردم دنیا قرار گرفته و مردم عراق نیز با تمام وجود پذیرای این جمعیت انبوه هستند. همه این نکات دارای ارزش خبری است، ولی رسانههای بینالمللی از پرداختن به آنها اجتناب دارند.
مدیر مؤسسه بینالمللی فطرت در پرداخت به اینکه آیا مسئله غزه موجب عدم انعکاس خبری پیاده روی اربعین در رسانههای بینالمللی بوده است یا خیر، تصریح کرد: رسانهای همچون الجزیره در مورد غزه پوشش خبری خیلی خوبی را داشته است؛ اما این که پوشش حداقلی نسبت به گردهمایی بزرگ اربعین هم داشته باشد، به نظر میرسد هیچ منافاتی با پرداختن به اخبار فلسطین نخواهد داشت.
وی افزود: به نظر میرسد، رسانه الجزیره هم با اینکه در نگاه سیاسی با جمهوری اسلامی ایران همراه است و در پوشش اخبار فلسطین به خوبی عمل کرده به نوعی پیادهروی اربعین را نمادی از اسلام سیاسی تلقی کرده که شاید خیلی از حکام عرب منطقه خلیج فارس نیز نسبت به آن روی خوشی نشان ندهند و از همین رو پوشش اخبار اربعین را امسال مد نظر قرار نداد.
چگینی ادامه داد: از منظر حکام عرب منطقه خلیج فارس تجمعات مذهبی همچون حج که هیچ گونه رویکرد سیاسی در آن مطرح نباشد، میتواند مورد توجه قرار گیرد. همان طور که تاکنون دیدهایم در مراسم حج چند تن از حجاج ایرانی که صرفاً تلاش کردند نام غزه را در حج زنده کنند و فقط پرچمی را نشان دادند، چندین ماه در زندان به سر بردند. در پیاده روی اربعین مسلمانان میآموزند که در مورد مسائل مختلف اظهار نظر نمایند و این موضوع برای حکام عرب نگران کننده است.
وی بازتاب اخبار رویداد اربعین امسال را از طرقی غیر از رسانهها و شبکههای ماهوارهای و تلویزیونی دانست و گفت: ما خیلی دوست داریم که رسانههای منعکس کننده اخبار اربعین از این قالب که چه تعداد افراد در این راهپیمایی شرکت کرده اند در آیند و به پیام اصلی اربعین یعنی همدلی مسلمانان و آمادگی دلهای مردم برای فداکاری در راه امام حسین(ع) بپردازند.
مدیر مؤسسه بینالمللی فطرت یادآور شد: در کشورهای غربی میبینیم که اگر کسی بخش کوچکی از درآمد خود را به عنوان کمک به افراد نیازمند هدیه دهد، آن گاه شاهد انتشار گسترده خبری و تبدیل شدن آن فرد به یک قهرمان خواهیم بود. اما در کشور عراق و از سوی مردم به مراتب بیشتر میبینیم که چه کمکها و چه هدایایی برای پذیرایی از زائران حضرت سیدالشهدا(ع) جمع آوری میشود.
وی گفت: رسانههای بین المللی تمام تلاش خود را کردهاند که پیاده روی اربعین منتشر نشود، اما از نشانههای عدم موفقیت آنها افزوده شدن تعداد شرکت کننده گان در این رویداد مذهبی است که سال به سال با وجود اینکه هوا هم به سمت گرمای بیشتر میرود، اما شاهد این افزایش هستیم.
چگینی با اشاره به اینکه فضای مجازی مهمترین بستر گسترش و تبلیغ اربعین در سطح جهان است، بیان کرد: دشمنان ما با هر نیتی که فضای مجازی را ایجاد کردند، اما با همین ابزار آنها صدای اربعین و تصاویر و فیلمهای آن به همه جای دنیا میرسد. امروز در شبکه اجتماعی یوتیوب که رسانهای ویدیومحور است، شاهد محتواهای بسیار متعددی از گردهمایی اربعین هستیم که توسط آحاد زائرین و به صورت خودجوش تولید میشود.
وی افزود: برای گسترش هرچه بیشتر اربعین در سطح جهانی لازم نیست هزینههای بسیاری جهت تبلیغ معارف اسلامی در دنیا داشته باشیم. تشویق و سوق دادن سیل جمعیت حاضر در مراسم اربعین به سمت روایت گری و تبلیغ معارف اسلامی در فضای مجازی میتواند دستاوردهای بسیار چشمگیری را در زمینه گسترش معارف اهل بیت(ع) داشته باشد.
مدیر مؤسسه بینالمللی فطرت تصریح کرد: باید بدانیم که عصر تولید مستندهای سفارشی و پرهزینه گذشته است و موج روایت گری مردمی میتواند به بهترین شکل صدای اسلام و شیعه را به گوش مردم دنیا در دورافتادهترین نقاط جهان برساند.
این مبلغ بینالملل در تبیین چرایی بسته شدن مرکز اسلامی هامبورگ در کشور آلمان و اخراج امام جماعت مسجد امام علی (ع) از این کشور، اظهار کرد: مرکز اسلامی هامبورگ در سال ۱۳۳۸ یعنی ۶۵ سال پیش و از سوی مرحوم آیتالله بروجردی و با فرستادن نماینده ایشان یعنی مرحوم آقای محققی به آلمان تأسیس شده است؛ این مرکز از زمان تأسیس تاکنون تغییری در برنامهها و فعالیتهایش نداشته است و قرار بود پایگاهی برای شیعیان اروپا برای برگزاری مناسک دینی آنها باشد. چطور ممکن است که دولت آلمان این مرکز را امسال پس از ۶۵ سال تصمیم به بستن آن بگیرد.
چگینی گفت: یکی از دلایل در بستن مرکز اسلامی هامبورگ میتواند ترس و نگرانی اروپاییها از بسط پیدا کردن ایدئولوژی ایران از سوی این مرکز بوده باشد. ایدئولوژی ایران یعنی همان تفکر شیعی که نمیتواند نسبت به وقایع اجتماعی و سیاسی بین المللی بی تفاوت باشد.
وی در پایان احزاب سیاسی کشور آلمان از طیفهای مختلف را حامی بسته شدن مرکز اسلامی هامبورگ برشمرد و گفت: حتی احزاب چپ این کشور پیش از این هم خواستار بسته شدن مرکز اسلامی هامبورگ بودند و این موضوع به همان احساس نگرانی از قدرتمندتر شدن اسلام شیعه و اسلام مسئولیت پذیر برمی گردد
انتهای پیام