نذورات قرآنی زمینه‌ساز وقف قرآنی است
رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل اوقاف و امور خیریه قم گفت: قبل از وقف قرآنی باید از نذر قرآنی شروع کنیم و نذورات قرآنی را گسترش دهیم، مانند عزاداری امام حسین(ع) و پیاده‌روی اربعین. باید بحث نذر قرآن و هزینه کردن مردم برای قرآن را ترویج دهیم تا به مرور وقف قرآنی نهادینه شود.
سیدمحمد صالح‌نژاد، رئیس اداره امور قرآنی اوقاف و امور خیریه قم در گفت‌وگو با ایکنا از قم با گرامیداشت هفته وقف بیان کرد: وقف یعنی حبس مال و اختصاص منافع مال به موقوفٌ علیه، یعنی مالی که مالیت دارد، پایدار و جاری است و تمام‌شدنی نیست، برای موقوفٌ علیه و به نیتی اختصاص یابد که این موارد را واقف تعیین می‌کند؛ به این معنا که واقف اموال خود را برای امری خاص و برای افراد خاصی وقف می‌کند.
وی ادامه داد: وقف بر دو نوع است، وقف عام و وقف خاص؛ بعضی از افراد وقف خاص انجام داده و مال را برای افراد خاص وقف می‌کنند اما گاهی افراد وقف عام انجام می‌دهند و مال را برای عموم مردم قرار می‌دهند.
صالح‌نژاد گفت: سابقه وقف به قبل از اسلام و در راستای انسان‌دوستی برمی‌گردد که با ظهور اسلام این کار تکمیل شد و توسعه پیدا کرد. اولین واقف در دین اسلام نیز پیامبر اکرم(ص) هستند و روز ولادت ایشان به‌عنوان روز وقف نامگذاری شده است، ائمه معصومین(ع) نیز در زمان خودشان مروج وقف بودند و به این امر تشویق کردند.
رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل اوقاف و امور خیریه قم افزود: احسان و نیکوکاری اقسام مختلف دارد و بهترین آن ماندگارترین آن‌هاست، ما نیز از وقف به‌عنوان احسان ماندگار یاد می‌کنیم، یعنی احسانی که زمان ندارد و در سالیان سالی که موقوفه برپاست ثواب آن به واقف می‌رسد و یک صدقه جاریه است.
وی در خصوص وقف پول بیان کرد: در احکام و شرایط وقف، وقف پول مطرح شده است و در حال حاضر روی مباحث مبنایی و علمی در حال کار هستند، اما هنوز به نتایج موردنظر از لحاظ قانونی و حقوقی نرسیده است، همچنین در جامعه این نوع وقف جا نیفتاده و بیشتر شاهد وقف در خصوص اموال هستیم.
صالح‌نژاد تصریح کرد: وقف اموال نیز به دو صورت است، یک وقف منفعتی و دوم وقف انتفاعی؛ در وقف منفعتی از خود ملک استفاده می‌شود، اما در وقف انتفاعی از عوایدی که از کاربری ملک به‌دست می‌آید، استفاده می‌شود.
رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل اوقاف و امور خیریه قم در خصوص نهادینه کردن فرهنگ وقف گفت: راه نهادینه کردن فرهنگ وقف این است که حاکمان، عالمان و شخصیت‌های برجسته جامعه به امر وقف توجه کنند، اگر مردم ببینند که بزرگان و افراد مطرح جامعه خود به این امر پایبند هستند، آنها نیز تشویق شده و این عمل را انجام می‌دهند؛ با این کار به مرور شاهد رونق وقف خواهیم بود.
وی در خصوص جهت‌دهی موقوفات به سمت صحیح و مفیدتر آن بیان کرد: در بخش حقوقی و بخش وقف اداره اوقاف و امور خیریه، به‌صورت مستمر مشاوره وقف انجام می‌شود، به علاوه مبلغانی که در مراسم و محافل مختلف شرکت می‌کنند نیز توجیه شده و در رابطه با وقف‌هایی که امروزه مفیدتر و مورد نیازتر هستند، صحبت و تشویق می‌کنند. به‌طور نمونه در حال حاضر، در بحث ازدواج جوانان، وقف‌های علمی و دانش‌بنیان و نیز رفع معضلات اجتماعی، بیشتر نیازمند وقف هستیم، اما در نهایت بعد از مشاوره و صحبت مشاوران، اختیار با واقفان است و اکثر واقفان به سمت و سوی وقف برای مراسم محرم و صفر و عزاداری سیدالشهدا(ع) می‌روند.
رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل اوقاف و امور خیریه قم با بیان اینکه وقف در تمام زمینهها امکان‌پذیر است، گفت: ما می‌توانیم در حوزه‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و خدمات عام‌المنفعه وقف داشته باشیم؛ اما ترجیح ما در خصوص وقف در امور قرآنی است، زیرا موقوفات قرآنی سهم کمی را از موقوفات موجود دارند، لذا ترجیح می‌دهیم واقفان موقوفات خود را وقف قرآن و عترت کنند و تنها به وقف عترت معطوف نشوند.
وی ادامه داد: اگر وقف قرآنی ترویج پیدا کند می‌تواند جایگزین منشور توسعه و بودجه‌های دولتی شود؛ با گسترش وقف قرآنی می‌توان شاهد جلسات قرآن خانگی و گسترش محافل قرآنی مساجد بود. ما در حال حاضر به شدت به موقوفات قرآنی برای فعالیت‌های قرآنی در مساجد نیازمندیم و با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری در خصوص پایگاه قرآنی شدن مساجد، این موضوع نیازمند پشتیبانی است که وقف در این زمینه می‌تواند این پشتیبانی را انجام دهد.
صالح‌نژاد گفت: غیر از فعالیت قرآنی در مساجد، بحث‌های قرآنی در آموزش و پرورش نیز وجود دارد، ما نیازمندیم که دبیران و آموزگاران با قرآن بیشتر آشنا شوند تا به دانش‌آموزان نیز منتقل کنند و یا در بحث مؤسسات قرآنی بسیاری از مؤسسات، مستأجر هستند و اگر ملکی وقف قرآنی شود، می‌تواند مشکلات بسیاری از مؤسسات را حل کند.
وی تصریح کرد: جهت‌دهی اوقاف به سمت امور قرآنی نیازمند حرکت گسترده و عزم ملی است؛ باید در سطح سازمان اوقاف عزم و رویکرد به سمت امور قرآنی باشد و هم سایر ارگان‌ها و مجموعه‌های فرهنگی نیز باید در این زمینه فعالیت کنند؛ مسلماً اگر بحث قرآنی باشد، می‌توان از عواید آن کارهای بزرگتری انجام داد و نیازی نیز به بودجه‌های دولتی نیست.
رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل اوقاف و امور خیریه قم در خصوص وقف‌های قرآنی گفت: انواع وقف قرآنی شامل وقف ساختمان برای انجام فعالیت‌های قرآنی و نیز وقف‌های مشارکتی است، ما می‌توانیم زمینه وقف‌های مشارکتی را فراهم کنیم تا افراد بیشتری در وقف سهیم شوند، به‌طور نمونه در یکی از شهرهای کشورمان پمپ بنزینی به‌صورت مشارکتی تهیه و وقف شده و منافع حاصل از آن صرف امور قرآنی می‌شود.
صالح‌نژاد بیان کرد: تصمیم‌سازان باید به این نتیجه برسند که در امور قرآنی از بودجه دولتی خارج شوند و وقف‌های قرآنی را ترویج دهند، در این زمینه قطعاً خود مردم بهتر می‌توانند کار را انجام دهند و علاوه بر موضوع اقتصادی، پای کار عملی نیز باشند.
وی یادآور شد: قبل از وقف قرآنی ما باید از نذر قرآنی شروع کنیم و نذورات قرآنی را گسترش دهیم، دقیقا مانند عزاداری امام حسین(ع) و پیاده‌روی اربعین باید بحث نذر قرآن و هزینه کردن مردم برای قرآن را جدی بگیریم و ترویج دهیم تا به مرور وقف قرآنی نیز نهادینه شده و فعالیت‌های قرآنی رونق بیشتری بگیرد تا در آینده شاهد اتفاقات خوب باشیم؛ این مسئله نیز نیازمند اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی است و همچنین دستگاه‌های دولتی باید از تصدی‌گری جدا شده و کار قرآنی را بیشتر به مردم بسپارند.
گفت‌وگو از مهنوش بهروز
انتهای پیام
