انفعال جامعه بین‌الملل در رابطه با مسئله فلسطین ادامه خواهد داشت
یوست هیلترمان گفت: نظم مبتنی بر قوانین ایجاد شده پس از جنگ جهانی دوم در حال فروپاشی بوده و ما هیچ اقدام یکپارچه یا قوی بین‌المللی که در خدمت ایجاد صلح عادلانه در مناقشه اسرائیل و فلسطین باشد، شاهد نخواهیم بود.
افزایش تنش‌ها در سرزمین‌های اشغالی فلسطینی با آغاز ماه رمضان وارد دور تازه‌ای شد. این تنش‌ها در کنار اعتراضات گسترده به تغییرات نظام قضایی در تل‌آویو وضعیت بسیار پیچیده‌ای را در این بخش از منطقه غرب آسیا به وجود آورده است. از سوی دیگر به نظر می‌رسد با ادامه شهرک‌سازی‌ها از سوی تل‌آویو در سرزمین‌های فلسطینی طرح دو کشور در یک سرزمین که زمانی از آن به عنوان راه حل رسیدن به صلح در سرزمین‌های فلسطینی یاد می‌شد دیگر آینده‌ای ندارد.
یوست.آر.هیلترمان(Joost R. Hiltermann)، فعال، روزنامه‌نگار و نویسنده هلندی است. او مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) در گروه بین‌المللی بحران(International Crisis Group) است. هیلترمان مدرک کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل را از دانشکده مطالعات بین‌المللی پیشرفته جان هاپکینز در سال 1980 و دکترای جامعه‌شناسی را از دانشگاه کالیفرنیا سانتا کروز در سال 1988 دریافت کرد. هیلترمان در گفت‌وگویی که با ایکنا داشت در مورد دور تازه تنش‌ها در سرزمین‌های اشغالی صحبت کرد.
ایکنا _ در روزهای اخیر شاهد افزایش تنش بین نیروهای اسرائیلی و فلسطینی بوده‌ایم. دلیل این افزایش بی‌سابقه تنش‌ها به ویژه در ماه رمضان چیست؟
این موضوع بی‌سابقه نیست. قبلاً بارها اتفاق افتاده است. به عنوان مثال، در سال 2021 هم این اتفاق افتاد و خشونت در آن زمان بسیار بدتر بود. همزمانی ماه رمضان و عید فصح(عید یهودیان) از عوامل تأثیرگذار است، زیرا مکان‌های مقدس مسلمانان و یهودیان در بیت‌المقدس در هم تنیده شده‌اند.
ایکنا _ برخی بر این باورند که ادامه تنش‌ها و شهرک‌سازی اشغالگران اسرائیلی تأییدی بر شکست طرح دو کشور در یک سرزمین است. این را تا چه حد درست می‌دانید؟
شهرک‌سازی اسرائیل و گسترش زیرساخت‌ها، کنترل اداری و نظارت قضایی آن به سرزمین‌های اشغالی، در حالی که همزمان قدرت تشکیلات خودگردان فلسطین را تضعیف می‌کند، تصور راه حل دو دولتی را به طور فزاینده‌ای دشوار می‌کند. بسیاری از ناظران می‌گویند که دیگر (راه حل دو کشوری) امکان‌پذیر نیست.
ایکنا _ به نظر شما این تنش‌ها تا چه اندازه به مسائل داخلی اخیر تل‌آویو در رابطه با تغییرات سیستم قضایی این کشور مرتبط است؟
همه چیز به نوعی در درگیری به هم مرتبط است، اما شعله‌ور شدن تنش‌ها عمدتاً محصول رویدادهای اخیر در مسجدالاقصی و پاسخ به این رویدادها از سوی فلسطینیان در سرزمین‌های اشغالی و گروه‌های مقاومت مانند حماس است. البته حامیان اصلی اصلاحات قضایی در [اسرائیل] دقیقاً افرادی هستند که می‌خواهند فلسطینی‌ها را از بیت‌المقدس و دیگر مناطق فلسطین بیرون کنند. اما هر حمله‌ای به [اسرائیل] در حال حاضر می‌تواند برای متحد کردن اسرائیلی‌ها در زمانی که آن‌ها عمیقاً بین خود اختلاف دارند، مفید باشد. به همین دلیل حماس به ویژه در واکنش به اقدامات اسرائیل در الاقصی بسیار محتاطانه عمل کرده است.
ایکنا _ ناظران بین‌المللی عقیده دارند سیاست‌های کابینه نتانیاهو در جهتی است که فلسطینی‌ها را به انتفاضه سوم می‌کشاند. نظر شما چیست؟
برای وقوع یک خیزش مردمی، نه تنها به یک محرک (از این تعداد محرک‌ها روزانه بسیار زیاد وجود دارد) بلکه به ساختاری برای حفظ کنش مردمی نیز نیاز دارید. این را در انتفاضه اول (رهبری محلی وابسته به ساف در سرزمین‌های اشغالی) و همچنین در انتفاضه دوم (ساف و حماس، هر کدام به شیوه خود) دیدیم. در حال حاضر، هیچ رهبری واحد فلسطینی وجود ندارد که بتواند به خشم مردم ساختار بدهد. فکر می‌کنم که به احتمال زیاد ما شاهد مقاومت مستمر اما پراکنده در برابر اشغالگران باشیم.
ایکنا _ برخی کارشناسان عدم برگزاری انتخابات توسط تشکیلات خودگردان فلسطین پس از سال 2006 را دلیل افزایش فشارها بر فلسطینیان می‌دانند. این نظر چقدر درست است؟
اگر منظور این است که اسرائیل می‌تواند در اشغال خود موفق‌تر باشد زیرا تشکیلات خودگردان مشروعیت خود را در نتیجه حکومت‌داری ضعیف و ناتوانی فلسطینی‌ها برای جایگزینی تشکیلات خودگردان از طریق انتخابات از دست می‌دهد، پاسخ مثبت است. اما حماس هم وضعیت بهتری در این مورد ندارد. می‌توانید گزارش گروه بین‌المللی بحران در مورد جانشینی فلسطین را مطالعه کنید.
ایکنا _ به نظر شما برای تغییر وضعیت فلسطینیان تحت حمایت جامعه جهانی چه اقداماتی باید انجام شود؟
چیزی به نام «جامعه بین‌المللی» وجود ندارد. ما در دنیای چند قطبی زندگی می‌کنیم که در آن نظم مبتنی بر قوانین ایجاد شده پس از جنگ جهانی دوم در حال فروپاشی است. این بدان معناست که ما شاهد هیچ اقدام یکپارچه یا قوی بین‌المللی نخواهیم بود که در خدمت ایجاد صلح عادلانه در مناقشه اسرائیل و فلسطین باشد.
اسرائیل با پیشبرد شهرک‌سازی خود و انجام معاملات دوجانبه با کشورهای عربی حوزه خلیج (فارس) که موضع این کشورها را در قبال درگیری خنثی می‌کند، از این شرایط استفاده می‌کند. با این حال، فلسطینی‌ها کنار نمی‌روند و با تمام امکاناتی که می‌توانند در اختیارشان قرار دهند، به مقاومت در برابر بی‌عدالتی‌هایی که روزانه با آن‌ها روبه‌رو هستند، ادامه خواهند داد. صلح در قالب یک راه حل عادلانه و پایدار بسیار دور از انتظار است.
گفت‌وگو از محمدحسن گودرزی
انتهای پیام
