ویژگی‌های محبوب‌ترین بنده خدا در کلام علی(ع) + فیلم

اصول حاکم بر زندگی امام علی(ع) در همه ابعاد و زمینه‌ها مبتنی بر قرآن و سنت پیامبر اکرم(ص) بوده است. در زمینه سیره اجتماعی و برخورد با جامعه نیز روابط آن حضرت براساس دستورات الهی و نبوی استوار بوده است که می‌تواند الگویی تمام عیار برای افراد محسوب شود.

خبرگزاری ایکنا از فرصت معنوی ماه رمضان استفاده کرده و با انتشار درس‌گفتار‌های زیست اجتماعی علوی با حضور بخشعلی قنبری، نهج‌البلاغه‌پژوه به بررسی اخلاق اجتماعی از دیدگاه نهج‌البلاغه پرداخته است تا شیعه مولا بودن را بیش از پیش بیاموزیم.

در جلسه هشتم موضوع «محبوب‌ترین بندگان» به مناسبت شب قدر مورد بررسی قرار گرفته است که در ادامه با هم می‌خوانیم و می‌بینیم. 

در جلسه پیشین به بخشی از خطبه ۸۷ نهج البلاغه که مربوط به ویژگی‌های محبوبترین بندگان خداوند است، پرداختیم و به سه ویژگی اشاره کردیم؛ یک، بندگان خوب خدا کسانی هستند که خداوند آن‌ها را در مبارزه با نفس یاری می‌کند، دو، کسانی هستند که حزن را مانند لباس چسبیده به بدن به قلبشان می‌چسبانند و سه، کسانی هستند که حالت خوف از خدا، جهنم و ... در آن‌ها به وجود آمده است.

علی(ع) در این قسمت، وقتی سه ویژگی را بیان می‌کند می‌خواهد نتایج آنها را بیان کند، به طوری که این نتایج بسیار شکوفا و درخشان است. نتایج از این قرار است؛ فَزَهَرَ مِصْبَاحُ الْهُدَى فِی قَلْبِهِ وَ أَعَدَّ الْقِرَى لِیَوْمِهِ النَّازِلِ بِهِ فَقَرَّبَ عَلَى نَفْسِهِ الْبَعِیدَ وَ هَوَّنَ الشَّدِیدَ؛ چراغ هدایت در قلبش روشن شده و وسائل لازم براى روزى که در پیش دارد(آخرت) فراهم کرده و دورى‌ها و دشوارى‌ها را بر خود نزدیک و آسان کرده است.

بنابراین سه ویژگی محبوبترین بندگان خداوند، چهار نتیجه دارد که اگر دارای این ویژگی‌ها باشند؛ اول، چراغ هدایت در قلبش روشن می‌شود؛ در واقع هدایتی که می‌گوییم، هدایت اولیه نیست، هدایت ثانویه است. چون هدایت اولیه انجام شده است، اینکه کلمه شهادت را گفته و عبادت می‌کند و مانند بقیه مسلمانان، مسلمانی می‌کند، به آن هدایت اولیه گفته می‌شود، اما اینجا چراغ هدایت، چراغ هدایت عرفانی است و نه اسلامی. عرفان فراتر از اسلام بوده و اسلام پایه عرفان است. یعنی این آدم به اخلاق و فقه عمل می‌کند و اکنون به مرحله سوم که عرفان است، رسیده است. 

دوم، برای روز آخرتش کاملاً توشه آماده کرده است؛ البته ما هیچ وقت مطمئن نیستیم که توشه‌ای که فراهم کرده‌ام، صددرصد من را نجات خواهد داد. ولی می‌گوییم وظیفه‌مان را انجام دادیم.

سوم، چیزی که دور به نظر می‌رسد، او آن را یقیناً نزدیک می‌داند. این جمله علی(ع) همان آیه قرآن است که؛ إِنَّهُمْ یَرَوْنَهُ بَعِیداً وَ نَرٰاهُ قَرِیباً؛ مردمان بی‌ایمان می‌گویند، روز قیامت چقدر دور است و خدا می‌گوید چقدر نزدیک است؛ بنابراین امیرالمؤمنین(ع) می‌گوید، اگر سه ویژگی را داشته باشید، قیامت ظاهراً دور را به همین الان می‌آورید. قرآن می‌گوید، همین الان و نه بعد از مردن، جهنم بر کافران و بهشت هم بر مؤمنان احاطه دارد. بهشتیان اکنون در بهشت و جهنمیان هم در جهنم زندگی می‌کنند. حالا ممکن است کسی درکش بالا باشد و آن را بفهمد و کسی هم درکش پایین باشد و آن را متوجه نشود. 

اعلام کرده‌اند که قرن بیست و یکم، قرن رنج‌ها، دردها و بیماری‌های روحی و روانی است، چون یکی از مهم‌ترین دلایل آن این است که، هَوَّنَ الشَّدِیدَ را انجام نمی‌دهند و زندگی را بیش از اندازه سخت گرفته‌اند، زندگی را باید آسان گرفت. امیرمؤمنان(ع) می‌گوید؛ عارفان زندگی را آسان می‌گیرند و شعاری دارند؛ الامر اسهل من ذلک؛ کار از آنچه می‌پندارید، آسان‌تر است. 

ما به دلیل فحش و ناسزا گفتن یک انسان نابخرد، استرس و اضطراب می‌گیریم و ناراحت می‌شویم. عارفان این کار را نمی‌کنند و پیغمر(ص) هم این کار را نکرد. شما به دلیل یک فحش اینقدر ناراحت می‌شوید؟ سر پیغمبر(ص) خاکروبه ریختند، چه اتفاقی افتاد؟ واقعاً ناراحت شد؟ اینجاست که عارفان از آن سه ویژگی، چهار نتیجه را دریافت می‌کنند. 

ان‌شاءالله نماز و روزه‌هایتان مورد قبول خداوند قرار گیرد و خداوند در شب قدر به شما روزی‌های بسیار خوب و گرانبهای دنیوی و اخروی مقدر فرماید.