به گزارش ایکنا، چهل و هشتمین جلسه ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن کشور صبح امروز 9 آذرماه در سازمان اوقاف و امور خیریه با حضور اعضای این ستاد و مدیران کمیتههای مختلف برگزار شد. در این جلسه، علاوه بر ارائه گزارش مسابقات ملی و بینالمللی قرآن، مباحثی در مورد دو آییننامه جدید مطرح شد که در اواخر دولت قبل به صورت رسمی ابلاغ شده بود.
در ابتدای این جلسه، مهدی قرهشیخلو، دبیر ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن کشور گزارشی از مسابقات ملی و بینالمللی قرآن در سال 1400 ارائه داد.
وی در ادامه اظهار کرد: در دو سال اخیر با یک مشکل مواجه شدهایم و آن هم این بوده که هر یک از مخاطبان مسابقات از منظر خود به مسابقات نگاه میکند و هریک خواهان آن است که مسابقات فقط منافع او را تأمین کند، در صورتی که نگاه ما بر اساس مسابقات طبق سند طراحی شده و فراتر از این موضوعات است.
وی با تأکید بر اینکه مسابقه را برای مسابقه برگزار نکرده و اهداف بسیار بیشتری را دنبال میکنیم، افزود: اگر جامعه مخاطبان اعم از شرکتکنندگان، داوران، عوامل اجرایی، مجریان و .. نسبت به اسنادی که در مورد مسابقات تدیون شده است، توجیه شوند یا نظرات خود را از طریق حضور در رسانهها ارائه دهند و اسناد تدوین شده و اهداف آن را تبیین و تشریح کنند، میتواند تأثیر بسیار خوبی داشته باشد.
دبیر ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن با اشاره به تدوین آییننامه صدور مجوز برای برگزاری مسابقات و جشنوارههای قرآنی، گفت: در شورای معین و کمیته طرح و برنامه بحثهای بسیار زیادی بر روی این آییننامه صورت گرفت تا سرانجام به تصویب رسید و به زودی به همه دستگاهها ابلاغ میشود. سیاستها و رویکردهای حاکم بر این آییننامه در سطح بینالملل، سراسری و دستگاهی دیده شده است و مجوز در این سه سطح صادر میشود. چرخه کار برای کسی که بخواهد مجوز برگزاری مسابقات قرآن را بگیرد، کاملاً مشخص است. الزامات اجرایی به خوبی در نظر گرفته شده است و به نظر میرسد با آییننامه جامعی مواجه هستیم.
قرهشیخلو با بیان اینکه در این آییننامه دو مجوز تعریف شده است، بیان کرد: مجوز اول یک موافقت اصولی برای برگزاری اولین دورهای است که مسابقه برگزار میشود. در ادامه فرایندی در نظر گرفته شده است که اگر بر اساس آن مسابقه برگزار شده، استانداردها را داشته باشد، مجوز نهایی نیز به آن دستگاه داده خواهد شد. بنابراین مجوز اولیه مجوز یک ساله برای یک دوره و مجوز نهایی برای دورههای سه تا پنج ساله خواهد بود. در این آییننامه بستههای حمایتی، تعامل ستاد با دستگاهها و حتی بستههای محدود کننده و ... نیز در نظر گرفته شده است.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر اینکه آییننامه مذکور هفته آینده به همه دستگاههای اجرایی و مردمی ابلاغ میشود، تصریح کرد: هرچند کار تدوین این آییننامه مقداری طولانی شد، اما کار ارزندهای است و بابت همین از همه کمیتهها و شورای معین قدردانی میکنم؛ درخواست من این است که بقیه نیازمندیها با سرعت بیشتری تهیه و ارائه شود. البته بخش عمدهای از مشکلاتی که در این حوزه و همچنین تعامل با دستگاهها وجود دارد، به خاطر خلاء موجود در آییننامهها و دستورالعملها هست.
بر اساس گزارش ایکنا در ادامه این جلسه، هر کدام از اعضای ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن به بیان دیدگاههای خود در مورد این آییننامه پرداختند. در این بخش، ابتدا محمدرضا پورمعین، عضو حقیقی این ستاد به بیان مطالبی پرداخت و گفت: حلقه مفقوده ما بسیار فراتر از آن است که فکر میکنیم. ستاد، مجامع قانونگذار و ... از سطوح کارشناسی، علمی و تجربی کافی برخوردار هستند، چرا که در این زمینه از نخبگان و افراد با تجربه استفاده شده است، اما آنچه بعد از این اتفاق میافتد و مهم است، نحوه اطلاعرسانی کافی، نظارت بر اجرا و حمایتها و پشتیبانیهایی است که باید از کار داشته باشیم؛ متأسفانه در این موضوعات به شدت دچار ضعیف هستیم.
وی افزود: بدنه مخاطبان اول ما یعنی کسانی که در مسابقات شرکت میکنند و انگیزه دارند، واقعاً از این ضوابط و قوانین کاملاً بیاطلاع هستند، برگزارکنندگان مسابقات معمولاً باید به گونهای با عوامل اجرایی برخورد داشته باشند که آنها را بیگانه با این اصول بدانند و احساس نکنند اداره اوقاف در استانهای مختلف افراد را دعوت میکنند و این آییننامهها را برای آنها توضیح میدهند. لذا درخواست دارم راههای اجرایی شدن این آییننامهها را در درون سازمان مورد تأکید قرار داد و تشریح آییننامهها را برای افراد ذینفع انجام دهید.
پورمعین با اشاره به اینکه مسئولین ستاد و برگزار کنندگان مسابقات باید استفاده از تکنیکها و ابزارهایی که امروز در اختیار همه است را مورد توجه قرار دهند، تصریح کرد: در حال حاضر در اطلاعرسانی آییننامه ضعف زیادی داریم و این البته به سازمان اوقاف و ستاد مسابقات مربوط نمیشود و اساساً کارهای فرهنگی با این مشکل مواجه هستند. من شواهد و قرائنی دارم که حتی افراد نزدیک به ستاد گاهی اوقات از این آییننامهها کاملاً بیاطلاع هستند، یعنی ادارات اوقاف شما در تهران و برخی معاونتهای شما یا روابط عمومی شما از این موضوع اطلاعی ندارد.
در ادامه این جلسه میکائیل باقری، مدیرکل اداره قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش نیز به بیان یک پیشنهاد پرداخت و گفت: برخی از کارشناسان به تنوع مسابقات قرآن کشور نقد دارند. به نظر میرسد انتقاد از این حیث است که اساساً خروجی مسابقات و افرادی که رتبه کسب میکنند عموماً مشترک هستند. یعنی افراد منحصر به فرد در مسابقات سراسری حضور مییابند، رتبه کسب میکنند و در ادامه در رقابتهای دستگاهی نیز حضور مییابند.
وی بیان کرد: برای برونرفت از این مشکل، پیشنهاد میدهم خروجی مسابقات رسمی کشور را در سامانهای ثبت کرده و اعلام کنیم مثلاً رتبه اول تا پنجم مسابقات سراسری قرآن در دو رده زیر 18 سال و بالای 18 سال، حق شرکت در مسابقات اصناف و دستگاههای دیگر را ندارند. با این کار به نوعی میدان برای دیگران باز خواهد شد و انگیزه حضور در مسابقات برای افرادی که خارج از دایره برگزیدگان ماندهاند نیز بالاتر میرود.
در بخش دیگری از این نشست، سرهنگ نوری، نماینده نیروهای مسلح در کمیته تبلیغات و اطلاعرسانی ستاد عالی و هماهنگی مسابقات قرآن کشور نیز به بیان برخی نکات پرداخت و اظهار کرد: تمام آییننامههایی که از سوی ستاد عالی مسابقات تدوین میشود، در قالب یک مجلد تدوین شده و در اختیار دستگاهها قرار بگیرد تا دستگاهها برای اجراییسازی این اسناد و آییننامه دچار سردرگمی نشوند.
همچنین حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین رفیعی، مدیر گروه قرآن و علوم انسانی و مدیرکل قرآن و حدیث جامعةالمصطفی نیز به بیان برخی نکات در مورد آییننامه صدور مجوز برگزاری مسابقات پرداخت و گفت: برای اینکه این آییننامه لطافت بیشتری پیدا کند، بحث حمایت نیز در عنوان آییننامه قید شود و آن را با عنوان «آیین نامه صدور مجوز و حمایت از مسابقات قرآن» به دستگاهها ابلاغ کند.
وی با اشاره به اینکه اقدامات ملی برای تحقق این آییننامه مفید به نظر میرسد، افزود: در بخش بینالملل اما اقدامات ضعیف است و نگاهی ضعیفی به این حوزه وجود داشته است. حتی در بین اعضای ستاد و انتخاب اعضای ستاد هم اینگونه است. هرچند بخش زیادی از مسابقات در داخل کشور است، اما ظرفیت گفتمانی بینالادیانی و بینالمذاهبی قرآن در سند نادیده گرفته شده است. البته در حوزه اعزام این نگاه بسیار ارزشمند است، اما واقعیت این است که در دنیا هنوز نگاهها به جمهوری اسلامی ایران و قرآن جمهوری اسلامی ایران تغییر نکرده است.
رفیعی با اشاره به اینکه میتوانیم در همین مسابقات بینالمللی یک ستاد عالی مسابقات بینالمللی جمهوری اسلامی داشته باشیم، گفت: چرا این ستاد نباید در خارج از کشور قابلیت اجرایی یک مسابقه بینالمللی را داشته باشد. در برخی کشورها قابلیت برگزاری مسابقات را داریم. الان با آمدن طالبان در کشور افغانستان ظرفیت بسیار زیادی برای کار قرآنی فراهم شده است. این موضوع میتواند یک دیپلماسی عمومی فعال را محقق کند. چرا در برخی کشورها که عموماً اسلامی نیستند، اما اقلیت مسلمانان یا شیعه دارند مسابقه برگزار نمیکنیم و خودمان نفرات را انتخاب نمیکنیم.
مدیر گروه قرآن و علوم انسانی و مدیرکل قرآن و حدیث جامعةالمصطفی تأکید کرد: شاید در حوزه آموزش در برخی کشورها محذوریت امنیتی داشته باشیم، اما در حوزه مسابقات که یک رویکرد فرهنگی است و در دنیا نگاه فرهنگی به آن میشود، محدودیتی وجود ندارد و در بسیاری از کشورها میتوانیم مسابقات قرآن برگزار کنیم. مسابقات نقش بسیار مهمی در معرفی گفتمان قرآنی جمهوری اسلامی در خارج از کشور خواهد داشت، اما در اسناد و اقدامات به آن توجه شده است.
بر اساس گزارش ایکنا در بخش دیگری از این مراسم، ولی یاراحمدی، مسئول کمیته طرح و برنامه ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن به بیان یک نکته در مورد توجه به بخش بینالملل اشاره و اظهار کرد: آییننامه یا سند صدور مجوز دارای دو بخش است، یک بخش حوزه تخصصی مسابقات ملی و بخش دیگر مربوط به بخش بینالملل است. همین یعنی بخش بینالملل دارای اهمیت بوده است. ضمن اینکه قید شده است آنچه در بخش مسابقات ملی لحاظ شده است در مورد مسابقات بینالمللی نیز صدق میکند؛ یعنی همه آن اقداماتی که قرار است در بخش ملی انجام شود برای بخش بینالملل نیز انجام میشود. جدا شدن بخش بینالملل بیشتر برای تأکید بر موارد خاص حوزه بینالملل است که ربطی به داخل ندارد.
وی در ادامه به بیان نکات دیگری در مورد بحث صدور مجوز برای برگزاری مسابقات از سوی دستگاهها و نهادها و بخش مردمی پرداخت و افزود: مجوز برای دستگاههایی که در حال حاضر مسابقات ملی و بینالمللی برگزار میکنند و در این زمینه سابقه دارند، یک نوع گواهینامه و تأییدیه است و این میتواند اتفاقاً پشتیبان تخصصی برای متولیان قرآنی آن دستگاهها باشد و باعث شود مسابقاتی که برگزار میکنند، تحت تأثیر تغییرات مدیریتی قرار نگیرد و پس از تغییرات مدیریتی دچار افت و خیز نشود.
یاراحمدی بیان کرد: وقتی دستگاهی برای برگزاری مسابقات از یک نهاد تخصصی و رسمی کشور در حوزه قران مجوز دریافت کند، گویی یک گواهینامه معتبر دارد و ابعاد مسابقات در آن گواهینامه ذکر شده است. به نظر من دستگاهها باید پیشقدم شده و این تأییدیه را بگیرند. ضمن اینکه در این آییننامه مسابقات در حال برگزاری از مسابقاتی که قرار است از این بعد برگزار شود، تفکیک شده است.
مسئول کمیته طرح و برنامه ستاد عالی مسابقات قرآن کشور اظهار کرد: برای دستگاههایی که میخواهند مسابقات را از این به بعد طراحی کنند، آییننامه به آنها کمک میکند مسابقاتی را طراحی کنند که از لحاظ موضوع، مخاطب و فرم برگزاری متفاوت از مسابقات جاری باشد تا به تکرار نرسیم. در حال حاضر مشکلی که در مسابقات قرآن کشور وجود دارد و در همین جلسه هم به آن اشاره شد، تکرار متسابق در بخش نخبگانی است. این به دلیل شباهت مسابقات با هم است. یعنی یک دستگاه اجرایی همچون وزارت اقتصاد مسابقاتی را طراحی میکند که دقیقاً شبیه مسابقات اوقاف است، معلوم است که شرکتکننده مسابقات اوقاف هم در این رقابت حضور خواهد یافت.
یاراحمدی بیان کرد: اساساً صدور مجوز اهرمی برای هدایت مسابقات و اجرای محتوای سند جامع مسابقات است وگرنه دلیلی برای صدور مجوز نخواهیم داشت، لذا دوستان خوشبینانه و هدایتگرانه به این موضوع نگاه کنند تا در یک دوره زمانی با بالا و پایین کردن محتوای مسابقات دستگاهها، هم بحث تثبیت هم ارتقاء و هم حمایت مورد توجه قرار گیرد. علاوه بر آن ما شاهد هستیم که برخی دستگاهها مسابقاتی را برگزار کردهاند که نارضایتی ایجاد کرده است یا حتی ممکن است برخی دستگاهها در برگزاری مسابقات دچار تخلفات مالی شوند، بنابراین باید به نحوی نگاه کنترلی و هدایتگرانه وجود داشته باشد.
مدیر اسبق مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر اینکه هر آییننامهای در اجرا تثبیت میشود، گفت: درخواست من این است که در روند اجرای این آییننامه فازبندی صورت بگیرد تا در یک دوره چند ساله شاهد این باشیم که مسابقات روی ریل آییننامه برگزار شود.
در ادامه این جلسه سیدعلی سرابی، قائم مقام شورای عالی قرآن نیز به بیان نکاتی پرداخت و اظهار کرد: به نظر من خوب است در عنوان آیین نامه به کلمه «حمایت» نیز اشاره شود. البته منظور حمایت مالی نیست و بیش از مباحث مالی بحث حقوقی به ذهن خواهد رسید. یک مثال در این زمینه مسابقات بینالمللی قرآن بهزیستی است، وقتی سازمان بهزیستی قصد برگزاری مسابقات بینالمللی را داشت مصوبه ستاد عالی و نامه معاون رئیس جمهور را شدیداً پیگیری کرد و با استناد به آن بود که توانستند اعتبار لازم را اخذ کرده و به برگزاری مسابقات بپردارند. بنابراین جایگاه ستاد و صدور مجوز میتواند نوعی حمایت تلقی شود. ضمن اینکه میشود در کل آییننامه توضیح داد که منظور حمایت حقوقی و معرفی مراکزی که باید خدماتی ارائه دهند، است.
سرابی افزود: در ارتباط با مسابقات ملی نیز به نظر میرسد در آییننامه عنوان «سیاستگذاری» نیز وجود داشته که حذف شده است. اگر حذف شده حتماً بیاید و پررنگ هم شود، چرا که در ارتباط با مسابقات داخلی نگاه ملی و توسعهای به همراه خواهد داشت. ضمن اینکه این مجوز که صادر میشود دستگاه در قبال آن باید تعهداتی بدهد یعنی به گونهای نباشد که مجوز صادر شود، اما دستگاه با اولین تغییر مدیریتی دچار تغییر دیدگاه شود و نگاه او به مسابقات نیز تغییر کند. به نظر من صدور مجوز باید منوط به دریافت تعهد مقام مسئول نسبت به رعایت اصول و ضوابط لازم باشد.
بر اساس گزارش ایکنا در بخش دیگری از این جلسه، دومین آییننامه تدوین شده از سوی ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن با عنوان «آییننامه انظباتی مسابقات قرآن کریم» مورد بحث و بررسی قرار گرفت. این آییننامه برای متولیان، داوران و شرکتکنندگان در مسابقات است.
مهدی قرهشیخلو، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در مورد این آییننامه بیان کرد: اگرچه تلاش شده است الفاظ و کلماتی که به کار میرود در نهایت لطافت باشد، اما برای برخی کلمات همچون «تخلف»، «تنبیهات»، «جریمه» و ... امکان تعیین جایگزین وجود نداشت.
وی با اشاره به اینکه رفته رفته بسته مسابقات قرآن در حال کامل شدن است، گفت: تاکنون آییننامه صدور مجوز، آییننامه انضباطی و آییننامه طرح ساماندهی داوران مسابقات قرآن تدوین شده و انشاءالله این بسته تا پایان سال به صورت مدون تبدیل به یک کتاب جامع خواهد شد تا در اختیار دستگاهها قرار داده شود.
در ادامه کریم دولتی، مسئول کمیته نظارت و ارزیابی ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن کشور به بیان نکاتی در مورد آییننامه انظباطی مسابقات قرآن در کشور پرداخت و گفت: این آیین نامه از جمله آییننامههایی بود که در دوره قبل مدیریت مرکز در صحن ستاد عالی مسابقات و طی دو نوبت مطرح شد. در آن دوره اشکالات حقوقی و تعدیلی به آن وارد شد و سعی شد با نگاه به همان مطلب و جرح و تعدیل و تلطیف برخی واژهها، سند جدیدی نوشته شود.
وی افزود: در این آییننامه سعی بر این شده است که ابتدا بر حداقل برخورد و تذکر و بیشتر به شکل اصلاحات دروندستگاهی پرداخته شود و اگر موردی به وجود آمد که در دستگاه برطرف نشد، در سطح بالاتری که شامل یک کارگروه انضباطی ذیل شورای معین است، بررسی میشود.
در ادامه این جلسه، محمد انجمشعاع، مدیرعامل اتحادیه موسسات قرآن در صحبتهای کوتاهی با تأکید بر اینکه نبود آییننامه انضباطی یک خلاء دیرینه بود که در سالهای قبل هم بحث شده بود، گفت: این تنها آییننامهای خواهد بود که پای سازمان اوقاف و ستاد عالی مسابقات را به دیوان عدالت اداری باز خواهد کرد.
وی افزود: چند سال قبل که در مورد این موضوع بحث شد، بر گردش کار با مراجع حقوقی بالاتر همچون بخش حقوقی سازمان اوقاف و دیوان عدالت اداری تأکید شد. به نظر میرسد یک مرجع بالاتر از ستاد عالی باید این موضوع را تصویب کند. در مباحث ورزشی نیز شاهد چنین وضعیتی هستیم و در واقع من نگران آینده این موضوع هستم.
رحیم خاکی، رئیس فرهنگسرای قرآن نیز با تأکید بر مشکلات حقوقی که میتواند آییننامه انضباطی میتواند به دنبال داشته باشد، بیان کرد: به نظر میرسد گردش کار با مراجع حقوقی بالاتر نیز باید صورت بگیرد تا ضمانت اجرایی برای آینده هم داشته باشد، اگر از هماکنون این روند حقوقی عقلایی در نظر گرفته شود، کار مطلوب پیش خواهد رفت.
وی با تأکید بر اینکه در سالهای گذشته اعتراضات به مسابقات زیاد و جدی نبوده است، گفت: این احتمال وجود دارد که با شفاف شدن آییننامه و اطلاعرسانیهایی که در مورد آن صورت میگیرد و نیز تغییر نسل شرکتکنندگان در مسابقات که نشان دادهاند نسلی مطالبهگر هستند، شاهد اتفاقاتی باشیم و لذا لحاظ این نکته از هماکنون ضروری است.
بر اساس گزارش ایکنا، در بخش پایانی این جلسه مهدی قرهشیخلو، دبیر ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن کشور به ارائه گزارشی از طرح ساماندهی داوران مسابقات قرآن پرداخت و گفت: سال قبل با مشارکت ستاد و شورای معین طرح ساماندهی داوران به بحث گذاشته شد و برای این کار مراحل پنجگانهای را پشت سر گذاشت.
وی افزود: پس از انجام فراخوان و اطلاعرسانیهای لازم، 1700 نفر در طرح ثبتنام کردند و در نهایت حدود 350 نفر در چهار سطح پذیرفته شدند. مدارک این افراد آماده شدهاند که امضای ریاست ستاد عالی مسابقات رسیده است. در پشت گواهینامه هم چهار سطح مسابقات که داوران مجاز به داوری در آن هستند، اطلاعرسانی شده است. امیدوار هستیم این گواهینامهها هفته آینده برای استانها ارسال شود و در ادامه شاهد برگزاری نشستی با این موضوع باشیم.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه همچنین به تدوین منشور اخلاق حرفهای داوران مسابقات قرآن کریم اشاره کرد و افزود: این منشور تهیه و دارای 14 بند است. افرادی که قصد دریافت مدرک را دارند، باید این منشور را مطالعه و امضاء کنند تا نسبت به رعایت بندهای مندرج در آن متعهد شوند. ضمن اینکه این منشور در پرونده داور بایگانی خواهد شد.
وی در ادامه بیان کرد: دور دوم طرح ساماندهی داوران نیز به صورت محدودتر از دور اول برنامهریزی و مرحله اول آزمون کتبی برگزار شده است. امیدوار هستیم تا پایان سال دور دوم به پایان برسد. اگر این اتفاق بیفتد، حوزه داوری در کشور نظم خوبی پیدا خواهد کرد. در طول اجرای این طرح شاید کمتر از پنج درصد اساتید قرآنی در طرح ساماندهی شرکت نکردند.
قرهشیخلو با تأکید بر اینکه استفاده از خروجی طرح ساماندهی داوران در مرحله نیمهنهایی مسابقات سراسری قرآن باعث شد تا با کمترین اعتراض از سوی شرکتکنندگان مواجه شویم، گفت: اگر بحث دعوت از اساتید داوری برای حضور در گروه داوری مسابقات قرآن مورد حمایت قرار نگیرد، با مشکل مواجه خواهد شد، لذا دستگاهها باید ما را همراهی کنند، در غیر این صورت کار بینتیجه خواهد ماند.
بر اساس گزارش ایکنا، در بخش پایانی این جلسه، رحیم خاکی، رئیس فرهنگسرای قرآن بر لزوم انتشار اسامی و درجه داوران شرکتکننده در طرح ساماندهی اشاره و اظهار کرد: اگر این کار صورت بگیرد، دستگاهها متوجه خواهند شد که از چه داورانی و در چه سطحی برای داوری مسابقات خود دعوت کنند. نکته دیگر اینکه مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه به صورت شفاف تمام آییننامههای تدوین شده در حوزه مسابقات را بر روی یک سامانه قرار دهد تا دسترسی به آن برای همه تسهیل شود.
همچنین محمدرضا پورمعین، عضو حقیقی ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن نیز درخواست ساماندهی مجریان مسابقات قرآن را مطرح کرد. در این بخش از تدوین طرحی برای این موضوع خبر داده شد که به زودی در کمیته طرح و برنامه یا شورای معین ستاد عالی هماهنگی مسابقات ارائه خواهد شد.
انتهای پیام