حقوق زبان بر انسان در کلام امام سجاد(ع)

به گزارش ایکنا از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر رفیعی، 26 شهریورماه در مراسم سخنرانی حرم مطهر بانوی کرامت با بیان اینکه یکی از آثاری که از امام سجاد(ع) به ما رسیده رساله حقوق این حضرت است، اظهار کرد: این رساله توسط ابوحمزه ثمالی نقل شده و امام ۵۰ حق را در این رساله بیان کرده‌اند.

وی افزود: امام سجاد(ع) در رساله حقوق از حق خدا گرفته تا پدر و مادر، اولاد، همسایه، معلم، شاگرد، مسئولان، مردم و… یک دوره حقوق و وظایف مردم را بیان کرده‌اند و این رساله خیلی از اعلامیه حقوق بشر بهتر و مهم‎تر است، زیرا در اعلامیه حقوق بشر حقوق اعضای بدن را ذکر نکرده‌اند ولی امام در این رساله حق چشم، گوش، پا، شکم و سایر اعضای بدن را هم بیان کرده‌اند.

استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر اینکه اعلامیه حقوق بشر نواقص فراوانی دارد و نویسندگان خودش به آن عمل نمی‌کنند، ادامه داد: امام سجاد(ع) خودشان اولین عامل به این کلمات بودند و ما در این فرصت به حقوق اعضای بدن که در این رساله بیان شده می‌پردازیم که امام هفت عضو بدن را نام برده و حقشان را بیان کرده‌اند.

وی اولین عضوی که حقش بیان شده را زبان دانست و گفت: مراد از زبان، بیان است و ما در قرآن در رابطه با سخن گفتن توصیه‌های زیادی داریم و علامه طباطبایی در تفسیر آیه ۷۰ سوره احزاب این آیه را از مهمترین وظایف انسان دانسته‌اند و سیوطی نقل کرده است که هیچ‌گاه پیامبر(ص) روی منبر نمی‌نشستند مگر اینکه اول این آیه را تلاوت می‌کردند که ای مردم تقوا پیشه کنید و استوار و با پشتوانه صحبت کنید.

رفیعی افزود: خداوند در ادامه آیه می‌فرماید که اگر قول سدید و سخن با پشتوانه داشته باشید در زندگی دو اثر مهم دارد که اول تمام اعمال شما درست می‌شود و دوم گناهان شما را هم خداوند می‌آمرزد.

وی گفت: فردی نزد امام کاظم(ع) آمد و گفت بعضی پشت سر فردی حرف می‌زنند و وقتی من از خودش سؤال کردم می‌گوید من این کار را نکرده‌ام، در اینجا وظیفه من چیست؟ امام فرمودند اگر 50 نفر چیزی را پشت سر کسی گفتند و خودش گفت من این کار را نکردم تو او را تصدیق کن و آن‌ها را تکذیب کن.

کارشناس مذهبی حرم حضرت معصومه(س) با بیان اینکه زیبایی انسان به زبانش و کمال انسان به عقلش است، گفت: در روایت داریم که ایمان کسی سالم نمی‌ماند مگر زمانی که روحش سالم باشد و روح زمانی سالم می‌ماند که زبانش سالم باشد.

وی با بیان اینکه امام سجاد(ع) در آغاز رساله حقوق می‌فرمایند زبان پنج حق به گردن انسان دارد، گفت: اولین حق زبان این است که از حرف ناپسند او را دور نگه داریم و زبان به فحاشی و حرف‌های رکیک و ناپسند باز نکنیم؛ امام به قنبر فرمودند اگر در مقابل فحش دیگران حرف ناپسندی نگویی اول او را در هم شکسته‌ای، دوم خدا را از خود خوشحال و سوم شیطان را از خود ناراضی کرده‌ای.

رفیعی بیان کرد: دومین حق زبان عادت دادن زبان به حرف خوب، سومین حق بستن آن است مگر در زمانی که نیاز به حرف زدن باشد؛ چهارمین حق سخن گفتن با ادب و با بهترین واژه‌ها و پنجمین حق زبان نیز این است که کلام اضافی را از زبان بگیریم و به مقدار نیاز حرف بزنیم.