خدیجه بوذرجمهری، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در میزگرد «نقش زنان در توسعه روستایی»، اظهار کرد: تا قبل از جنگ جهانی دوم بحثهای توسعهای مطرح نبود، اما از جنگ جهانی دوم به بعد کشورهایی که درگیر جنگ بودند با تلاش مضاعف به توسعه رسیدند.
وی ادامه داد: با وجود اینکه برخی از کشورها پس از جنگ جهانی دوم به اصطلاح جزو کشورهای توسعه یافته محسوب شدند، اما برخی از کشورها نیز نتوانستند به مرحله توسعه یافتگی برسند و در کشورهای در حال توسعه ما همواره شاهد عدم تعادل در بین درآمد، سلامت، اشتغال و حتی زن و مرد هستیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد به فاصله زندگی در بین شهر و روستا اشاره و بیان کرد: اگر روستاها بدترین زندگی را در قیاس با شهرنشینی داشته باشند، زنان در یک روستا از همه ابعاد، زندگی بسیار بدتری را در قیاس با مردان همان روستا دارند. با وجود اشتغال زنان روستایی در بخش کشاورزی و کمک به همسرانشان، اما همچنان شاهد بیکاری زنان روستایی هستیم؛ خوشبختانه از دهه ۸۰ به بعد با تشکیل تعاونیها و مشارکت در تصمیم گیریها، اشتغال زنان در روستاها نیز افزایش یافت.
وی تأکید کرد: زنی که در کار کشاورزی مشارکت میکند هر چند که خانهدار است ولی شاغل در بخش کشاورزی محسوب میشود چرا که ۵۰ تا ۶۰ درصد کار کشاورزی از سوی زنان روستایی انجام میشود.
این استاد دانشگاه به عدم تعادل سواد بین زنان و مردان اشاره کرد و افزود: در روستاها، از نظر سواد تعداد بیسواد و کم سوادی در بین زنان از مردان بیشتر است، چرا که به دلیل مشکلات زیرساختی و همچنین مشکلات فرهنگی، پدران در روستاها به دخترانشان اجازه تحصیل نمیدهند.
بوذرجمهری بیان کرد: هر چند در حال حاضر آموزشهایی برای زنان در روستاها گذاشته شده است، اما این آموزشها متناسب با نیازهای روستاها نمیباشد به طوری که در بازاریابی محصولات تولید شده در روستاها شاهد عدم شبکه بازاریابی هستیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، تصریح کرد: برای توانمندسازی شبکههای بازاریابی محصولات تولید شده در روستاها نیازمند حمایتهای دولت هستیم تا ساختارهایی با قدرت مالی در روستاها تشکیل شود. توانمندسازی اقتصادی در بین زنان روستایی منجر به افزایش اعتماد به نفس آنان میشود.
بوذرجمهری ادامه داد: وقتی درباره توسعه انسانی بحث میشود باید این توسعه همه ابعاد مانند توانمندی اقتصادی را نیز در برگیرد چرا که توانمندسازی اقتصادی در بین زنان روستایی منجر به افزایش اعتماد به نفس آنان میشود و این افزایش اعتماد به نفس نیز افزایش مهارتهای اجتماعی را به دنبال میآورد.
وی خواستار مشارکت زنان در مدیریت روستاها شد و بیان کرد: بخشی از جامعه ما معتقدند که وظیفه یک زن، نقش مادری و کار کردن در منزل است اما با آمدن تکنولوژی شاهد این هستیم که این نقشها تغییر یافته و وقت زنان نه تنها در شهرها بلکه در روستاها هم آزادتر شده است. مشارکت زنان در مدیریت روستاها توانمندی آنها را افزایش میدهد اما با این وجود تنها ۵/۶ درصد از دهیاران کشور در اختیار زنان است.
در ادامه طاهره طهماسبی مدیرکل دفتر زنان و خانواده استانداری خراسان رضوی در این میزگرد، گفت: به طور معمول در زمینه آموزشهای رسمی و غیررسمی، دختران در روستاها تنها در حد یادگرفتن سوادآموزی تحت پوشش قرار میگیرند. برای اینکه دختران بتوانند در روستاها در سطوح بالاتر آموزش ببینند باید حداقلهایی مانند دسترسی راحتتر به آموزش از طریق حمل و نقل و یا ایجاد مدارس شبانهروزی مورد توجه قرار گیرد، هر چند که به دلیل مشکلات زیرساختی و فرهنگی به دختران در روستاها اجازه تحصیل داده نمیشود.
وی با اشاره به اینکه در مورد آموزشهای غیر رسمی، مهارتهای زندگی کردن و حرفهای و شغلی مطرح است، ادامه داد: در این زمینه طرحهای متعددی نیز در استان انجام شده است ولی متأسفانه نتوانستهایم بین آموزش، مهارتها و بازار اتصال برقرار کنیم. البته با ایجاد معینهای اقتصادی در استان توانستهایم از آموزش تا فروش در زمینه تولیدات روستایی را به صورت یک شبکه در نظر بگیریم.
به گفته طهماسبی، ۲۸ معین اقتصادی برای ۱۳۱ روستا در استان فعال هستند که از آموزش تا بحث اتصال به بازار تولیدات روستایی را پیگیری میکنند و آموزشهایی که از سوی این معینها به زنان روستایی داده میشود، منجر به ایجاد شغل و مهارت در بین زنان روستایی استان شده است. تشکیل ۲۳۰ صندوق خرد مالی از سوی زنان روستایی باعث افزایش مشارکت آنها در روستا شده است.
طهماسبی از تشکیل شبکه مردمی به همت زنان روستایی در استان خراسان رضوی خبر داد و اظهار کرد: با تشکیل این شبکهها توانستهایم یک سری از فعالیتهایی را که در روستاهای استان راکد مانده بود، فعال و تولیدات آنها را به فروش برسانیم.
وی به اجرای طرح الگوی نوین مشاغل خانگی در استان به همت جهاددانشگاهی اشاره کرد و افزود: در قالب این طرح توانستهایم در شهرهای کمتر توسعه یافته استان برای ۷۷۰ نفر از زنان سرپرست خانوار در رشتههای مختلف از آموزش تا اتصال به بازار را پیگیری کنیم.
مدیر کل دفتر زنان و خانواده استانداری خراسان رضوی، تأکید کرد: اگر جامعهای میخواهد رشد و نظم پیدا کند باید در همه عناصر اجتماعی به یک شیوه رشد کند؛ یعنی در عرصههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی رشد متوازن داشته باشد و در غیر این صورت در جامعه ناهنجاری بسیاری بوجود خواهد آمد.
وی به مشکل کودکهمسری در روستاهای خراسان رضوی اشاره و تصریح کرد: البته این موضوع به دلیل مسائل اجتماعی و فرهنگی در استان است و بر اساس آمارهای سرشماری سال ۹۵ خراسان رضوی در این باره جزء استانهای پر خطر کشور محسوب میشود. اکنون در حوزه مشارکتهای اجتماعی در روستاها استقبال زنان نسبت به گذشته افزایش چشمگیری یافته است بهطوری که مدیریت برخی از روستاهای استان بر عهده زنان است.
مدیر کل دفتر زنان و خانواده استانداری خراسان رضوی، در پایان بیان کرد: درصد بالای اشتغال زنان چه در روستاها و چه در شهرها منجر به استحکام خانواده، افزایش آگاهی و کاهش طلاق خواهد شد.
انتهای پیام