آیاتی که سیدالشهدا(ع) به امام عصر(عج) تفسیر کردند

به گزارش ایکنا از خوزستان، عبدالحسین طالعی، عضو هیئت علمی دانشگاه قم و سردبیر مجله کتاب‌شناسی شیعه، در برنامه «سبک زندگی قرآنی» از تولیدات بنیاد فرهنگی مهدی موعود(عج) دزفول با بیان اینکه ما مکلفیم تا جایی که می‌توانیم یاد امام عصر(ع) را زنده و مردم را با ایشان آشنا کنیم، گفت: آیات اول سوره شمس آیاتی است که حضرت سیدالشهدا(ع) به امام عصر(عج) تفسیر کرده‌اند. ظاهر الفاظ آیه چنین است: «وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا، وَالْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا، وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا»؛ قسم به خورشید و تابش آن، قسم به ماه وقتی که بعد از خورشید می‌آید و قسم به روز وقتی که خداوند آن را روشن می‌کند.

وی اظهار کرد: قرآن ظاهری دارد که همین الفاظ است و باطن یا باطن‌هایی دارد که ائمه(ع) برای ما توضیح داده‌اند و هر کدام از اینها دریچه‌ای به روی حقایق باز می‌کند. فردی به نام حارث اعور به امام حسین(ع) عرض کرد: یابن رسول‌الله «وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا» یعنی چه؟ طبیعتاً در این روایت مقصود سؤال‌کننده ظاهر الفاظ نبود، چون ظاهر الفاظ را می‌فهمید. مقصود او  باطن کلمات بود. سیدالشهدا(ع) در پاسخ او فرمودند: «ذلک محمد رسول‌الله(ص)» خورشید رسول خدا(ص) است.

طالعی با بیان ادامه روایت، گفت: بعد حارث پرسید «وَالْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا» چیست؟ (ماهی که بعد از خورشید می‌آید) فرمودند: «ذلک امیرالمؤمنین(ع) علی‌بن ابیطالب(ع) یتلو محمداً صلی‌الله علیه و آله» ماه امیرالمؤمنین(ع) است که بعد از رسول خدا(ص) می‌آید. بعد پرسید: «وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا» چیست؟ سیدالشهدا فرمودند: «ذلک القائم من آل‌محمد(ص) یملأ الأرض قسطاً و عدلا» این روز که گسترده می‌شود و نورش همه جا را فرا می‌گیرد، مهدی آل‌محمد(ص) است که زمین را از عدل و داد پر می‌کند.

این استاد دانشگاه به بیان تفسیر آیه دیگری بر اساس سخنان حضرت سیدالشهدا(ع) پرداخت و گفت: آیه دوم که در این جهت قابل استفاده است: آیه 48 سوره یونس است: «وَيَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ» می‌گویند این وعده چه زمانی است اگر راست می‌گویید؟ سیدالشهدا(ع) درباره این آیه فرمودند: «منّا بعد القائم (عج) اثنا عشر مهدیّاً» ما 12 مَهدی داریم. مَهدی اینجا به معنای عام یعنی کسی که خدا او را هدایت کرده است. «اولهم امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب(ع)» و آخرین امام هدایت شده از ما، نهمین نسل از فرزندان من است. کسی که قائم به حق است: «يُحْيِي الْأَرْ‌ضَ بَعْدَ مَوْتِهَا» خداوند زمین مرده را به دست او زنده می‌کند.

سردبیر مجله کتاب‌شناسی شیعه افزود: درباره این مرده‌شدن و زنده‌شدن زمین، جایی دیگر داریم که ظلم باعث مرگ زمین و عدالت باعث زنده شدن زمین می‌شود. این مرگ و زندگی معنای معنوی آنها است. امام در این روایت ادامه دادند: «و خداوند دین حق را به دست او بر تمام  روش‌ها و آیین‌ها برتری می‌دهد گرچه برای مشرکان ناخوشایند باشد.» بعد حضرت سیدالشهدا(ع) فرمودند: وقتی منکر امامت امام عصر علیه‌السلام هستند، در دوره غیبت ایشان زخم زبان می‌زنند و می‌گویند: این وعده‌ای که شما می‌گویید کی است؟ «امّا انَّ الصابِرَ فی غیبتِهِ علی الاذی و التکذیبِ بمنزلةِ المجاهدِ بالسیف بینَ یدَی رسول الله صلّی الله علیه و آله» کسی که بر این زخم زبان‌ها و تکذیب‌ها صبر کند مانند کسی است که با شمشیر در رکاب رسول خدا(ص) جهاد کرده است.

این پژوهشگر قرآنی توضیح داد: نکته این است که گرچه در دوره غیبت امام عصر(عج) هستیم اما دوره، دوره امامت ایشان است. کسی که در زمان امامت امام عصر(ع) درست انجام وظیفه کند، مانند این است که در زمان رسول خدا(ص) درست انجام وظیفه کرده است. ما درباره اصحاب حضرت سیدالشهدا(ع) می‌گوییم: «اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا اَنْصارَ رَسُولِ اللَّهِ» با اینکه اینها در ظاهر یاران سیدالشهدا(ع) بودند، اما به دلیل اینکه اینان حجت خدا را یاری کردند، انصار رسول خدا(ص) هستند. امروز هم اگر کسی امام عصر(عج)، جانشین پیامبر(ص) را یاری کند، مثل این است که رسول‌الله(ص) را در زمان خودش یاری کرده است.

طالعی در پایان اظهار کرد: این حدیث بشارتی به ما می‌دهد که ما گرچه دوران رسول خدا(ص) را  درک نکرده‌ایم فرصت و موقعیت فوق‌العاده‌ای در اختیار داریم که می‌توانیم با یاری امام عصر(عج) در ردیف یاران رسول‌الله(ص) قرار بگیریم. این نعمت و موقعیت برای ما مهیا است.