مرتضی پدریان، جامعهشناس و استاد دانشگاه در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از اصفهان در رابطه با دستیابی به زندگی سعادتمند در دنیا، اظهار کرد: بعضی از مکاتب، بین دنیا و آخرت و رفتارهای انسانی و حیوانی قائل به تفکیک هستند، بر این اساس، هرچه انسان از رفتارهایی که تشابه حیوانی دارد، فاصله گرفته و به معنویت نزدیکتر شود، به سعادت دست پیدا میکند.
وی در رابطه با تفکیک میان دنیا و آخرت، گفت: من خود به چنین چیزی اعتقاد ندارم، بلکه معتقدم زندگی دنیوی و اخروی یک زندگی دائمی، مستمر و مدوام است و تفکیکی میان این دو وجود ندارد؛ در واقع زندگی اخروی ادامه زندگی دنیوی است. من معتقدم زندگی دنیوی ما میتواند به اندازه زندگی اخرویمان سعادتمندانه باشد، چرا که دنیا مزرعه آخرت است.
پدریان اضافه کرد: تداوم در زندگی دنیوی، تداوم در زندگی اخروی است و فردی که از امکانات مادی بهتری برخوردار باشد، میتواند زندگی سعادتمندانهتری را برای خود رقم بزند. یعنی اینگونه نیست که از مواهب طبیعی مثل خوراک، مسکن، روابط جنسی و... به دلیل وجود اشتراکات حیوانی فاصله گرفته و لذت نبریم. ما به همان اندازه که از عباداتمان لذت میبریم، میتوانیم از مواهب و نعمتهای دنیوی نیز لذت ببریم. بنابراین به نظر من، سعادت به لحاظ دینی، بهره بردن از لذتهای دینی و اخروی است که با هم در تضاد نباشند.
این جامعهشناس با بیان نقش جامعه و حکومت در دستیابی افراد به زندگی سعادتمند در دنیا، گفت: تأثیرگذاری بر شیوه و روند دستیابی افراد به زندگی سعادتمند در دنیا به دو ساختار حکومت و جامعه قابل تفکیک است، البته ساختار حکومت زیاد نمیتواند در این فرآیند نقش ایفا کند، مگر اینکه ساختار حکومت را به دولت رفاه تبدیل کنیم تا بتواند نیازهای اولیه انسانها مثل خوراک، مسکن، آموزش، درمان و ... را تأمین و نوعی احساس رضایت و خوشبختی را در جامعه ایجاد کند. در آن صورت انسان میتواند به آن سعادتی که مد نظرش بوده و مرتبط با نقش حکومت است، دست پیدا کند که ما متأسفانه هنوز به آن مرحله نرسیدهایم.
وی افزود: ساختار بعدی، جامعه است، اینکه جامعه چه تعریفی از سعادت و خوشبختی دارد؛ در واقع ساختار خرد و افکار عمومی جامعه میتواند انسانها را در رسیدن به سعادت یاری دهد.
پدریان با اشاره به عواملی که مانع دستیابی افراد به سعادت دنیوی در جوامع اسلامی میشود، بیان کرد: در جامعه فعلی ما، چشم و هم چشمیها، رقابتهای غلط، گسترش مصرفگرایی که جزء پدیدههای پست مدرنیسم محسوب شده و نظام سرمایهداری بر آن تأکید دارد؛ از عوامل مهمی است که انسانها را از سعادت و خوشبختی دور نگه میدارد. به عبارت عامیانه، انسانها در دنیای امروز زندگی میکنند تا کار کنند و در واقع، جای این دو باید عوض شود و انسانها باید کار کنند تا زندگی کنند.