آیت‌الله العظمی جوادی آملی تشریح کرد:
چرا خداوند در عین بی‌نیازی، عبادت را بر انسان واجب کرده است
گروه حوزه‌های علمیه: صاحب تفسیر تسنیم با بیان اینکه خداوند نیازی به عبادت ماسوی ندارد تاکید کرد: خداوند چون جواد محض و کامل است فیض می‌بخشد و مستفیض چون می‌خواهد کامل شود عبادت می‌کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) آیت‌الله العظمی عبدالله جوادی آملی امروز 9 بهمن ماه در درس تفسیر خود در مسجد اعظم گفت: سوره ذاریات اصول کلی دین را به صورت عصاره بیان کرده و فرموده که سنت جاهلی این است که هر وقت پیامبری از طرف خدا می‌آمد می‌گفتند یا ساحر و یا مجنون است.
وی با بیان اینکه آنان عقلانیت را در بت‌پرستی و شرک را تمدن می‌دانستند بیان کرد: پیش مشرکان شرک امری عقلانی است؛ البته یک طبقه جاهلی مشرکان، معیار تصدیق و قبول را نظر نیاکان خود می‌دانستند ولی محققان آنان به زعم خود برهان اقامه می‌کردند که خدا هست چون خدا را قبول داشتند و می‌گفتند اگر شرک، مرضی خدا نبود خدا این قدرت را داشت که بت‌پرستی را از بین ببرد و چون از بین نبرده است پس شرک بد نیست.
آیت‌الله جوادی آملی ادامه داد: به همین دلیل وقتی پیامبر می‌آمد و آنان را از شرک باز می‌داشت او را جاهل و مجنون و ساحر و ... می‌دانستند.
این مفسر قرآن تصریح کرد: قرآن عقل و سفاهت و جنون را در مقابل این اندیشه‌ها بیان کرده و فرموده که خلیل حق برهان آورد و اگر کسی از راه خلیل حق جدا شود سفیه است و شرک را باطل کرد و اگر جلوی شرک و تبهکاری را نمی‌گیرد به خاطر این است که جبری در کار نباشد و همه با اختیار، راه خود را انتخاب کنند.
وی افزود: اسماء الهی که در دعای جوشن کبیر و ادعیه آمده باید در مباحث کلامی مطرح و حل شود و ائمه نیز سعی کرده‌اند که با آیات قرآن این مسایل را جواب بدهند؛ امام علی فرمود درست است خداوند از مردم قرض‌الحسنه خواسته است ولی همه خزائن آسمان و زمین در دست اوست و اگر فرمود دین مرا یاری کنید منظور این است که مکتب من را یاری کنید که به درد خود شما می‌خورد.
صاحب تفسیر تسنیم بیان کرد: قرض‌الحسنه قرآن تنها، مالی نیست و همه کارهای خیر اعم از روزه و نماز و ... قرض الحسنه است و فرمود من اجر شما را به شما بر می‌گردانم؛ بنابراین خداوند وقتی نصرت دین و قرض الحسنه و ... را مطرح فرموده نه اینکه از روی ذلت باشد.
آیت‌الله جوادی آملی گفت: در مورد خلقت فرمود این خلقت برای عبادت است که با «ل» در «لیعبدون» آمده که لام غایت است؛ خداوند جواد محض است لذا کاسب نیست و قرض و استقراض نیز با جواد محض سازگاری ندارد بنابراین اگر خدا دستور به قرض الحسنه داده نفعش برای خود بنده است و غایت لام در این آیه نیز به انسان بر می‌گردد.
این مرجع تقلید ادامه داد: خداوند چون جواد محض و کامل است فیض می‌بخشد و مستفیض چون می‌خواهد کامل شود عبادت می‌کند از این رو مثال‌هایی که سیوطی و امثال او می زنند درست نیست.
صاحب تفسیر تسنیم گفت: اگر دو حد وسط یکی غنای بالذات الهی و فقر بالذات ماسوی است نه خدا نیازمند بشر است و نه از ماسوی کاری ساخته است که بخواهد کاری را حل کند بلکه فلسفه عبادت بشر مستفیض شدن از فیض نامتناهی خداست.
وی اظهار کرد: خداوند مزایده برای بشر گذاشته و فرموده ای انسان تو آبرو و وقت و فکر و جسمی داری که به هر کسی و هر کجا می‌خواهی بفروشی من از همه بیشتر می‌خرم.
وی با بیان اینکه در مسیر حق بودن، عبادت است گفت: عبادت تنها به روزه و نماز خلاصه نمی‌شود همان طور که از زبان ابراهیم(ع) نقل شده که نماز و حیات و ممات و رفتارهای من همه برای خداوندی است که رب العالمین است.
وی تاکید کرد: خداوند در دین حرجی قرار نداد و عبادات را در راحت‌ترین وجه برای انسان قرار داده است.
وی با بیان اینکه آنان عقلانیت را در بت‌پرستی و شرک را تمدن می‌دانستند بیان کرد: پیش مشرکان شرک امری عقلانی است؛ البته یک طبقه جاهلی مشرکان، معیار تصدیق و قبول را نظر نیاکان خود می‌دانستند ولی محققان آنان به زعم خود برهان اقامه می‌کردند که خدا هست چون خدا را قبول داشتند و می‌گفتند اگر شرک، مرضی خدا نبود خدا این قدرت را داشت که بت‌پرستی را از بین ببرد و چون از بین نبرده است پس شرک بد نیست.
آیت‌الله جوادی آملی ادامه داد: به همین دلیل وقتی پیامبر می‌آمد و آنان را از شرک باز می‌داشت او را جاهل و مجنون و ساحر و ... می‌دانستند.
این مفسر قرآن تصریح کرد: قرآن عقل و سفاهت و جنون را در مقابل این اندیشه‌ها بیان کرده و فرموده که خلیل حق برهان آورد و اگر کسی از راه خلیل حق جدا شود سفیه است و شرک را باطل کرد و اگر جلوی شرک و تبهکاری را نمی‌گیرد به خاطر این است که جبری در کار نباشد و همه با اختیار، راه خود را انتخاب کنند.
وی افزود: اسماء الهی که در دعای جوشن کبیر و ادعیه آمده باید در مباحث کلامی مطرح و حل شود و ائمه نیز سعی کرده‌اند که با آیات قرآن این مسایل را جواب بدهند؛ امام علی فرمود درست است خداوند از مردم قرض‌الحسنه خواسته است ولی همه خزائن آسمان و زمین در دست اوست و اگر فرمود دین مرا یاری کنید منظور این است که مکتب من را یاری کنید که به درد خود شما می‌خورد.
صاحب تفسیر تسنیم بیان کرد: قرض‌الحسنه قرآن تنها، مالی نیست و همه کارهای خیر اعم از روزه و نماز و ... قرض الحسنه است و فرمود من اجر شما را به شما بر می‌گردانم؛ بنابراین خداوند وقتی نصرت دین و قرض الحسنه و ... را مطرح فرموده نه اینکه از روی ذلت باشد.
آیت‌الله جوادی آملی گفت: در مورد خلقت فرمود این خلقت برای عبادت است که با «ل» در «لیعبدون» آمده که لام غایت است؛ خداوند جواد محض است لذا کاسب نیست و قرض و استقراض نیز با جواد محض سازگاری ندارد بنابراین اگر خدا دستور به قرض الحسنه داده نفعش برای خود بنده است و غایت لام در این آیه نیز به انسان بر می‌گردد.
این مرجع تقلید ادامه داد: خداوند چون جواد محض و کامل است فیض می‌بخشد و مستفیض چون می‌خواهد کامل شود عبادت می‌کند از این رو مثال‌هایی که سیوطی و امثال او می زنند درست نیست.
صاحب تفسیر تسنیم گفت: اگر دو حد وسط یکی غنای بالذات الهی و فقر بالذات ماسوی است نه خدا نیازمند بشر است و نه از ماسوی کاری ساخته است که بخواهد کاری را حل کند بلکه فلسفه عبادت بشر مستفیض شدن از فیض نامتناهی خداست.
وی اظهار کرد: خداوند مزایده برای بشر گذاشته و فرموده ای انسان تو آبرو و وقت و فکر و جسمی داری که به هر کسی و هر کجا می‌خواهی بفروشی من از همه بیشتر می‌خرم.
وی با بیان اینکه در مسیر حق بودن، عبادت است گفت: عبادت تنها به روزه و نماز خلاصه نمی‌شود همان طور که از زبان ابراهیم(ع) نقل شده که نماز و حیات و ممات و رفتارهای من همه برای خداوندی است که رب العالمین است.
وی تاکید کرد: خداوند در دین حرجی قرار نداد و عبادات را در راحت‌ترین وجه برای انسان قرار داده است.
