برخی از نخبگان به بحران جمعیتی در کشور اعتقادی ندارند
گروه اجتماعی: کارشناس جمعیت‌شناسی با بیان اینکه شبهات بسیار زیادی در زمینه افزایش جمعیت در کشور وجود دارد، گفت: در شرایطی که بسیاری کارشناسان جمعیتی در کشور خطر بحران جمعیتی در کشور را هشدار داده‌اند، متأسفانه بسیاری از نخبگان اعتقادی به این بحران ندارند.
فاطمه محمدبیگی، کارشناس جمعیت‌شناسی در گفت‌‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از قزوین، اظهار کرد: در شرایطی که از سال 85 مؤسسه اطلاعات و آمار ایران و تعداد زیادی از جمعیت‌شناسان کشور اخباری از کاهش زاد و ولد به‌صورت واضح و بیش از اندازه ارائه کردند، متأسفانه تا به امروز به شدت با کاهش زاد و ولد مواجه هستیم و هنوز خیلی از نخبگان اطلاعی از این قضیه نداشته و یا به آن اعتقادی ندارند.
وی افزود: متأسفانه نخبگان ما در زمینه بحران جمعیت نه‌تنها اقناع نشده‌اند بلکه اعتقادی ندارند و خیلی از این افراد نیز معتقدند که این یک مسئله حاکمیتی است و برای برخی مقاصد سیاسی مطرح شده است.
محمدبیگی با بیان اینکه شیب کاهش جمعیت در کشور بسیار تند است، ادامه داد: مادران در دهه 50 و 60 هرکدام 5.7 دهم و یا 6 فرزند داشتند اما این رقم با یک کاهش بسیار زیاد در دهه 80، به حدود دو فرزند و در دهه 90 به حدود 1.2 دهم تا 1.6 دهم فرزند رسیده است.
وی ادامه داد: افت شدید تعداد فرزندان به ازای هر خانواده باعث شده تا ما در سال 1430 تا 1490 افت بسیار شدید جمعیتی را در کشور بر اثر مرگ و میر طبیعی داشته باشیم.
این کارشناس جمعیت‌شناس بیان کرد: اگر هر ایرانی حدود 74 سال عمر کند در 40 سال آینده موج عظیمی از مرگ و میرهای ایرانیان را شاهد خواهیم بود.
تا 50 سال آینده جایگزینی برای جمعیت سالمند نخواهیم داشت
وی با بیان اینکه مشکل اصلی از زمانی شروع می‌شود که جایگزینی برای نسل پیر نخواهیم داشت، ادامه داد: از سال 1425 تا 1440 بحران شدید سالمندی و افت جمعیت جامعه ایران را فرا می‌گیرد و به سمتی حرکت میکنیم که در سال 1490 جمعیت کشور به 35 میلیون نفر می‌رسد.
محمدبیگی بحران تمدنی را یکی از بحرانهای بزرگ آینده در کشور دانست و با بیان اینکه تمدنها با جمعیت مفهوم پیدا میکنند، تأکید کرد: برای زنده ماندن هر تمدن، میزان زاد و ولد در خانوادهها باید 2.8 دهم فرزند باشد.
وی با بیان اینکه کشوری با جمعیت سالمند و کم هرگز نمی‌تواند دایهدار تمدن اسلامی و فرهنگ شیعه در دنیا باشد، گفت: کاهش جمعیت جوان و نیاز به ورود نیروی کار خارجی به کشور باعث ورود فرهنگ، سنن و دین فرهنگ‌های بیگانه به درون کشور خواهد شد.
این کارشناس جمعیت با بیان اینکه نقش مسئولان و نخبگان جامعه در جلوگیری از بحران جمعیت، بسیار مهم و خطیر است، عنوان کرد: کاهش جمعیت 20 آسیب عمده را به کشور وارد میکند.
کاهش جمعیت، کاهش پویایی کشور را به‌دنبال دارد
این مسئول با بیان اینکه یکی از مهمترین آسیب‌های کاهش جمعیت، سالمندی است، تأکید کرد: کاهش نیروی کار، بحران اقتصادی، افزایش مرگ و میر، افزایش بیماری‌ها و همچنین، هزینه‌های گزاف نگه‌داری از سالمندان بیمار از آسیب‌ها و معضلات جامعه سالمندی است.
وی یکی از اصلیترین آسیب‌ها در جامعه پیر را کاهش پویایی جامعه دانست و بیان کرد: افت مناسبات خانوادگی و آسیب‌های خانوادگی ناشی از آن بحران ساختار خانواده را به دنبال دارد.
محمدبیگی با بیان اینکه بحرانهای ناشی از به‌هم ریختن ساختار خانواده، جامعه را بیمار میکند، افزود: افول همه‌جانبه در انسانها و کُند شدن حرکت و پویایی کشور به سمت تعالی از آسیب‌های جامعه‌ای با ساختار بیمار است.
وی یکی از آسیب‌های کاهش جمعیت را کاهش میزان دانشمندان کشور دانسته و تأکید کرد: نسلی که امروز به‌عنوان دانشمندان عرصههای مختلف در کشور هستند نسل مربوط به جامعه شلوغ دهه 60 است اما این روند با کاهعش جمعیت کاهش می‌یابد.
این کارشناس جمعیت‌شناسی در پایان یادآور شد: نخبگان علمی باید بدون دیدهای زاویه‌دار، به طور علمی از دیدگاه جمعیت‌شناسی پدیدههای کاهش جمعیت را رصد و مطالعه کنند و برای این بحران چاره‌اندیشی کنند.
