حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر مهدیپور، استاد حوزه علمیه قم و پژوهشگر تاریخ اسلام در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از فارس، با اشاره به معرفتشناسی امام رضا(ع) گفت: امام رضا(ع) به لحاظ شناخت، معرفت و امامشناسی مکتب تشیع را بیمه کرد.
وی افزود: آن امام همام خطبهای در مرو خواندند که اگر کسی این خطبه را بخواند به اندازه یک دائرةالمعارف درباره امامشناسی میتواند استفاده کند، تمام ائمه هدی از لحاظ علمی، فضایل انسانی و معارف در یک سطح هستند به جز اینکه به ندرت برای آنان فرصتی پیش آمده که بتوانند عظمت و شخصیت خود را ابراز کنند.
امام رضا(ع) توانست معارف حقه خود را بیان فرماید
وی با بیان اینکه یکی از شخصیتهایی که بسیار روشن توانست معارف حقه خود را بیان فرماید امام رضا(ع) است، افزود: مأمون در شرایطی بود که میخواست امام رضا(ع) در پایتخت و زیر نظر مستقیم خودش باشد و مردم نتوانند آزادانه خدمت حضرت برسند.
حجتالاسلام مهدیپور ادامه داد: برای همین حضرت را از مدینه به مرو یعنی خراسان امروزی آورد و در آنجا به ظاهر به حضرت اظهار ارادت میکرد ولی آنقدر برای امام رضا(ع) سخت گرفته بود که آن امام همام روزهای جمعه هنگامی که از نماز جمعه تحمیلی بر میگشت عرض میکرد خدایا اگر نجات من به مرگ من است آن را زود برسان.
تبیین شرایط پذیرش ولایتعهدی از سوی امام رضا(ع)
این پژوهشگر دینی برجسته کشورمان گفت: در چنین شرایطی مأمون به حضرت پیشنهاد کرد که باید خلافت را بپذیرد اما حضرت نپذیرفتند و سرانجام پس از اصرار زیاد که حتی مأمون امام رضا(ع) را تهدید به مرگ کرد، آن حضرت ولایتعهدی را به شرط اینکه در هیچ امری مداخله نکند، پذیرفت و بهطور علنی و رسمی با امام رضا(ع) بیعت شد و بعد از این بیعت، امام رضا(ع) به ظاهر کمی بیشتر میتوانستند حقایق و مطالب را بیان کنند.
وی ابراز کرد: از سوی دیگر مأمون به گمان اینکه ممکن است در میان شخصیتهای اسلامی و غیراسلامی کسی پیدا شود که از امام رضا(ع) سؤالی بپرسد و امام در جواب او بماند، تمام شخصیتهای علمی از نقاط مختلف دنیا را جمع کرد که با امام رضا(ع) مناظره کنند اما امام رضا(ع) با هر کسی با زبان خودش بحث میکرد و تمام آنها در مقابل عظمت امام سرتعظیم فرود میآوردند.
خواندن خطبه نماز جمعه به نام امام رضا(ع) در 80 هزار مسجد
حجتالاسلام مهدیپور با یادآوری اینکه در زمان مأمون دنیای اسلام بسیار گسترده بود و آن دنیای گسترده اکنون به 64 کشور تقسیم شده است، عنوان کرد: اگرچه امام رضا(ع) به این ولایتعهدی راضی نبود ولی در اثر این مسئله در تمام نماز جمعههای دیار مسلمانان و 80 هزار مسجد خطبه نماز جمعه به نام امام رضا(ع) خوانده شد.
این استاد حوزه علمیه قم اضافه کرد: علاوه بر این به نام حضرت نیز سکه ضرب کردند؛ لذا در کشور پهناور اسلامی هر کسی که میخواست دادوستد و معاملهای کند، با پولی که مزین به نام امام رضا(ع) بود، معامله را انجام میداد؛ لذا در آن زمان هیچ مسلمانی یافت نمیشد که با نام امام رضا(ع) آشنا نباشد.
تبیین دلایل القاب امام رضا(ع)
وی اظهار کرد: آنقدر عظمت امام رضا(ع) در سطح دنیای آن روز بر سر زبانها افتاد که بعد از آن حضرت، به امام جواد(ع)، امام هادی(ع)، امام حسن عسکری(ع) و امام زمان(عج) ابن رضا میگفتند در حالی که تا قبل از امام رضا(ع) حتی به فرزندان حضرت علی(ع) هم میگفتند فرزند پیامبر(ص) و این به دلیل عظمت خاص امام رضا(ع) در دنیا بود.
حجتالاسلام مهدیپور گفت: به دلیل چنین امری به امام رضا(ع) شمسالشموس، خورشید تابان، ستارهای که هیچگاه غروب نمیکند و غیره میگویند و پس از امام رضا(ع) نیز امامت دیگر تضعیف نشد به طوری که بعد از دوران آن حضرت مکتب تشیع متشتت نشد و هیچ فرقه جدیدی ایجاد نشد.