روشهای نوین؛ راهبرد آگاهیبخشی قرآن به جامعه دانشجویی
مجتبی انصاریمقدم گفت: بزرگترین نیاز نسل دانشجویان امروز، آگاهسازی قرآنی با روشهای نوین و میانرشتهای است تا مفاهیم قرآن در قالبهای جذاب و قابل فهم ارائه شود.
مجتبی انصاریمقدم، مدرس دانشگاه و دانشجوی پسادکتری علوم قرآن و حدیث در گفتوگو با ایکنا از قم اظهار کرد: حضور قرآن کریم در جامعه امروز و بین دینداران و افراد غیرمذهبی، بهمراتب پررنگتر از گذشته است؛ نگاه مردم به آیات قرآن عمق بیشتری پیدا کرده و کاربردیتر شده است، بهگونهای که در میان اقشار مختلف، نوعی مرجعیت و رجوع عملی به قرآن دیده میشود، مردم به اندازه ظرفیت و فهم خود از این کتاب الهی بهره میگیرند و به هیچوجه نمیتوان ادعا کرد که مرجعیت قرآن در روزگار کنونی کمرنگ شده است، حتی اگر در ظاهر چنین برداشتهایی شکل بگیرد.
وی ادامه داد: زمانی که وارد جامعه میشویم، درمییابیم که افراد، بسیاری حدود اسلامی را رعایت میکنند. برخی ممکن است موضوع حجاب را مطرح کنند در حالی که حجاب تنها یکی از مسائل قرآن است، نه همه آن. درست است که در زمینه حجاب کمتوجهیهایی وجود دارد، اما این موضوع به معنای کاهش جایگاه قرآن نیست، قرآن در زوایای مختلف زندگی حضور دارد و حتی کاربردیتر نیز شده است.
انصاریمقدم با اشاره به ظرفیتهای جامعه ایران بیان کرد: جامعه ایران، جامعهای متدین و باورمند است. هرچند گاهی ممکن است از هر یک از افراد مذهبی و دیندار خطاهایی سر بزند، اما این خطاها نشانه کمرنگشدن دینداری واقعی مردم نیست، در این راستا، باید از ابزارهای بهروز بهره گرفت، نسل امروز نسل هوشمند و آشنا با فناوری است و میتوان مفاهیم قرآنی را از طریق فضای مجازی، پادکست، پوستر، کلیپ، نماهنگ و سخنرانیهای کوتاه بهخوبی به آنان منتقل کرد.
جلوههای رهنمودهای قرآنی در جنگ ۱۲ روزه
وی تصریح کرد: در جنگ ۱۲ روزه، شاهد جایگاه عظیم، پررنگ و زنده قرآن در میان مردم بودیم که منجر به همبستگی عظیم، یکپارچگی امت اسلام و نیز هماهنگی و تبعیت مردم از ولی امر مسلمین شد و جلوهگر رهنمودهای قرآن در میان ملتهای اسلامی بود.
این مدرس دانشگاه ضمن گرامیداشت روز دانشجو و آرزوی موفقیت برای تمامی دانشجویان گفت: با توجه به توصیه رهبر معظم انقلاب، مبنی بر اینکه آحاد ملت باید با قرآن کریم، چه بسا اندک، مأنوس باشند، به دانشجویان توصیه میکنم که برای تلاوت روزانه چند آیه برنامهریزی کنند و در هر رشتهای که تحصیل میکنند، با ظاهر و باطن قرآن انس داشته باشند، زیرا این ارتباط میتواند در زندگی اجتماعی و فردیشان بسیار راهگشا باشد، چراکه از جانب خالقی بر بشر نازل شده که بهتر از هرکس راه هدایت را میشناسد.
دانشجوی پسادکتری علوم قرآن و حدیث ادامه داد: برای پیشرفت در حوزههایی چون جامعهشناسی، روانشناسی یا علوم سیاسی نیز میتوان از قرآن بهره برد و با تدبر روزانه در آیات، به دیدگاههای تازه دست یافت.
نیازهای قرآنی دانشجویان
این مدرس دانشگاه درباره نیازهای قرآنی نسل دانشجو اظهار کرد: بزرگترین نیاز، آگاهسازی قرآنی با شیوههای نوین و میانرشتهای است. باید از رشتههایی مانند ارتباطات، فرهنگ، رسانه، تئاتر و بازیگری در کنار پژوهشگران علوم قرآن کمک گرفت تا مفاهیم قرآنی در قالبهای متنوع اجتماعی ارائه شوند.
وی تصریح کرد: قرآن همواره دعوت به تفکر کرده است؛ چه در آیات خود و چه در نگاه به جهان هستی، و این نشاندهنده ارزش علمآموزی و دانشجویی است و رسیدن به این امر مهم نیز نیازمند یک همافزایی در بین علوم مختلف است تا به کمک اساتید قرآنی بیایند و بتوان بهخوبی این مفاهیم را تبیین کرد.
انصاریمقدم بیان کرد: روایات نیز از قرآن جدا نیستند و در آنها بارها بر تفکر و تدبر تأکید شده است. بهطور نمونه در روایتی از امام صادق(ع) آمده است که حضرت فرمودند: «تَفَكُّرُ ساعةِِ خَير مِن عبادَةِ سَنَة؛ یک ساعت تفکر از هفتاد سال عبادت برتر است.» یعنی تفکر میتواند مسیر زندگی انسان را بهگونهای تغییر دهد که از هر عبادت بیتفکری ارزشمندتر باشد. همچنین قرآن کریم نیز با الفاظی مانند «أَفَلَا تَعْقِلُونَ؛ آيا هيچ نمىانديشيد» و «أَفَلَا تَتَفَكَّرُونَ؛ چرا فكر نمیكنيد» بر این امر، تأکید میکند.
وی تصریح کرد: هدف خداوند از بیان این آیات، انگیزه بخشیدن به مخاطب آن است که رغبت پیدا کند، دعوت به تفکر و مطالعه، صرفاً مخصوص تفکر نسبت به قرآن کریم نیست و خداوند متعال در برخی آیات قرآن کریم، انسان را به مطالعه به جهان هستی توصیه کرده است و این اهمیت «دانشجویی» را میرساند، خداوند متعال دانشجویی را یک امر مهم برمیشمارد.
دانشجو چگونه با قرآن مأنوس باشد
این مدرس دانشگاه درباره چگونگی آغاز انس با قرآن گفت: بهتر است ابتدا زمان کوتاهی صرف نگاهکردن به آیات شود؛ سپس روزی یک یا دو آیه خوانده شود. بعد از دو سه هفته میتوان تعداد آیات را به چهار یا پنج آیه رساند و پس از چند ماه روزانه یک تا دو صفحه را با تأمل خواند. برای افراد مسن بهترین زمان مطالعه، پس از نماز صبح است که ذهنشان آمادهتر است. برای جوانان و دانشجویان، مطالعه پیش از خواب بسیار مفید است. بهطور نمونه، اگر روزی ۲۰ تا ۳۰ دقیقه، چند آیه بخوانند و درباره آن فکر کنند، ثمرات زیادی خواهد داشت. اگر این کار دشوار بود، میتوان از سورههای کوچک پایانی قرآن مانند ناس، علق، انسان یا توحید آغاز کرد.
وی افزود: برای ورود قرآن به زندگی روزمره که بسیار ساده است باید آن را به منزله یک راهنمای همیشگی دانست، همانطور که از نرمافزارهای مسیریابی استفاده میکنیم، قرآن نیز میتواند همراه شما باشد؛ به این منظور که در صف نانوایی یا در اتوبوس میتوان با نرمافزار قرآن چند آیه را تلاوت کرد. همچنین میتوان هنگام رانندگی، پیادهروی یا استراحت، پادکستهای تفسیری اساتید برجسته مانند آیتالله جوادی آملی را شنید.
انصاریمقدم با ارائه راهنماییهایی به دانشجویانی که تازه وارد پژوهش قرآنی شدهاند، گفت: بهتر است سراغ آیاتی بروند که مسئله ذهنی خودشان است، نه فقط آنچه اساتید پیشنهاد میکنند، اگر در شهری یا روستایی درباره آیهای شبههای مطرح است، باید آن را جدی گرفت و بررسی کرد تا روشن شود نظر قرآن چیست؛ چهبسا سوءبرداشتهایی رخ داده باشد.
وی در پایان درباره تجربه شخصیاش از دانشجو بودن گفت: دانشجو بودن به من، «میتوانم» را آموخت، تحصیل در رشته علوم قرآن و حدیث به من آموزش داد که توانایی توضیح مباحث قرآنی را برای همگان دارم چه در قالب مقاله و کتاب، چه در کلاس درس یا برنامههای رسانهای. اعتماد بهنفسی که از دوران دانشجویی به دست آوردم باعث شد باور کنم میتوانم درس بخوانم، پیشرفت کنم و به دیگران خدمت کنم و این بزرگترین دستاورد من از دوران دانشجویی است.
انتهای پیام
