تدبر و عمل به قرآن؛ بزرگترین هنر از نگاه کاتب کلام وحی
یک کاتب وحی معتقد است: بزرگترین هنر قرآنی تدبر و عمل به آیات قرآن شریف است که باید در زندگی هر کسی ساری و جاری باشد تا با طی کردن راه و رسم زندگی درست به فلاح و رستگاری برسد.
ابوالفضل خزاعی از کاتبان قرآن کریم در گفت‌وگو با ایکنا از قم در معرفی خود و سوابق شغلی‌اش اظهار کرد: بنده متولد مردادماه ۱۳۶۲ در شهر مقدس قم هستم و از سال ۱۳۸۰ فعالیت هنری خود را آغاز کردم و بعد از یک سال موفق به کسب مدرک ممتاز خوشنویسی از انجمن خوشنویسان ایران شدم.
وی گفت: سال ۱۳۸۵ در کلاس‌های استاد بنی‌رضی شرکت کردم و جوان نخبه و نمونه کشور در سال ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ شدم، همچنین نشان درجه یک هنری و استادی را در سال ۱۳۹۲ از محضر استاد بنی‌رضی دریافت کردم و به کتابت قرآن کریم از سال ۱۳۹۰ پرداختم و برگزیده بیست‌وششمین دوره خادمان قرآن کریم و حائز دریافت لوح تقدیر از ریاست جمهوری شدم. کتابت جزء ۳۰ و رتبه اول و رونمایی آن توسط رهبر معظم انقلاب، برگزاری بیش از ۱۰۰ جشنواره ملی و بین‌المللی برتر در انجمن خوشنویسان ایران و مرکز سفارش قرآن کریم دارالکتبه، داوری چندین جشنواره ملی و مرمت بیش از ۱۰۰ مورد از قرآن‌های دوره تیموری و صفوی از جمله اقدامات انجام شده توسط بنده است.
بیشتر بخوانید:
این کاتب قرآن در پاسخ به اینکه کتابت قرآن را چگونه و از چه سالی آغاز کرده است، افزود: کتابت قرآن را از سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ آغاز کردم که در آن زمان بیشتر وقت من برای جشنواره‌ها که بسیار هم رونق داشت، می‌گذشت، اما اشتیاق بسیاری برای کتابت قرآن داشتم، البته سوره‌هایی مثل سوره مبارک یاسین جزء ۳۰ و سوره الرحمن را چندین بار کتابت کرده بودم ولی کتابت کل قرآن را هنوز موفق نشده بودم که به تازگی با لطف الهی سه بار کتابت کامل قرآن که دو مورد آن خط نسخ و یک مورد نیز خط محقق است، را انجام داده‌ام.
هنر قرآنی فاخرترین هنر در جهان اسلام است
وی در پاسخ به اینکه در بین هنرهای قرآنی چرا کتابت قرآن را انتخاب کردید، تصریح کرد: هنر قرآنی فاخرترین هنر در جهان اسلام است و بهتر و با ارزش‌تر از این کتاب آسمانی، کتابی وجود ندارد و زمانی که این هنر در خدمت قرآن باشد، ارزش مضاعف پیدا می‌کند. علاقه بنده به خوشنویسی و گرایش خط نسخ که بیشترین کتاب‌های دین ما از جمله قرآن، ادعیه و صحیفه سجادیه با این خط خوشنویسی کتابت شده‌اند، بسیار زیاد بود.
خزاعی در پاسخ به اینکه کدام کاتب قرآن الگوی شما بوده است، افزود: بنده در خط نسخ از تمامی قدما الگو گرفتم و از روی خطوط آن‌ها مشق کردم، به‌عنوان مثال از آثار مرحوم علاءالدین تبریزی در دوره تیموری و صفوی و همین‌طور محمد ابراهیم قمی و شاگرد ایشان احمد نی‌ریزی در اواخر دوره صفوی استفاده کردم، همچنین از وصال شیرازی، اشرف الکتاب و آقا غلامعلی اصفهانی نیز در خط نسخ و حتی خطوط دیگر در دوره قاجار بسیار بهره بردم و در خط محقق نیز روی خطوط یاقوت مستعصمی، احمد سهروردی و علیرضا عباسی در دوره صفویه متمرکز بودم.
برای سفارش یک اثر قرآنی باید کفش آهنی به پا کرد
وی در پاسخ به اینکه چالش‌ها و موانع پیش روی کتاب قرآن چیست، اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین چالش‌های هنرمندان این است که در کشور ما متأسفانه اگر هنرمندی بخواهد کار کند و یا سفارشی داشته باشد باید کفش آهنی به پا کند و از این سازمان به آن سازمان و از این اتاق به آن اتاق برود، در حالی که باید برعکس آن باشد و مسئولان با اشتیاق خود پیش‌قدم شوند و از آثار هنرمندان حمایت کنند و در زمینه‌ای که هنرمند فعالیت دارد به او سفارش بدهند.
این استاد خوشنویس بیان کرد: یکی دیگر از چالش‌ها این است که برخی از هنرمندان به‌صورت حرفه‌ای هنر خود را ادامه می‌دهند و مشغول فعالیت دیگری نیستند که شرایط برای این هنرمندان از سایرین سخت‌تر است و آن‌ها نیاز به حمایت جدی‌تری دارند و اگر این حمایت‌ها نباشد، هنرمندان در این شرایط سخت اقتصادی ناچارند، هنر خود را رها می‌کنند.
هنری که حمایت مسئولان را می‌طلبد
وی در پاسخ به اینکه چه راهکارهایی برای حل مشکل بی‌توجهی مسئولان به هنرمندان کتابت قرآن پیشنهاد می‌دهید، افزود: این چالش به‌دلیل ناآشنا بودن مسئولان با هنرهای اصیل است که برای حل این چالش باید مسئولان به هنر آراسته باشند یا از مشاوران هنری خوبی استفاده کنند و در این زمینه‌ها که بسیار هم حساس و دقیق است، باید از مشاوران خود مشورت بگیرند.
خزاعی در پاسخ به اینکه ویژگی‌های فردی که خادم قرآن به او اطلاق می‌شود، چیست، افزود: یک خادم قرآن در ابتدا باید به درون خودش رجوع کند و با دلی پاک و آراسته به این هنر مشغول شود، سیر کردن در این مسیر معنوی و رویارویی با آیات نورانی قرآن، تأثیر زیادی بر روی خوشنویس می‌گذارد به همین علت رابطه با قرآن و معنویت در ذات و جوهره هنر خوشنویسی است که علاوه بر جنبه معنوی، معرفت و بینش خوشنویس را نیز می‌افزاید و یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی‌های فردی، حسن اخلاق خادم‌القرآن در جامعه و به‌ویژه در خانواده خودش است.
هنر قرآنی در موزه‌ها خاک می‌خورد
وی در پاسخ به اینکه به‌عنوان خادم قرآن چه دغدغه‌‌هایی دارید، تصریح کرد: با توجه به اینکه کشور ما اسلامی است، اما هنوز یک قرآن خوشنویسی شده رسمی نداریم و از خط عثمان طاها استفاده می‌کنیم و با وجود هنرمندان طراز اول در خوشنویسی، این کار هنوز انجام نشده و تا زمانی که از سوی مسئولان به این امر اهمیت داده نشود، هیچ اتفاقی نخواهد افتاد.
این کاتب قرآن گفت: یکی دیگر از دغدغه‌ها برای بنده، چاپ و نشر قرآن‌های خوشنویسی هنرمندان بزرگ ایرانی است که تنها در موزه‌ها قرار داده شده‌اند، مثل موزه ملک و موزه آستان قدس رضوی که در آن‌ها شاهکارهایی وجود دارد که هیچ‌گاه چاپ نمی‌شوند تا بسیاری از مردم با دیدن آن‌ها دریابند که هنرهای زیبای اسلامی تنها خوشنویسی نیست، بلکه هنرهایی مثل جلد‌سازی و هنر گل مرغ را نیز شامل می‌شود.
راز ماندگاری یک اثر هنری از نگاه کاتب قرآن کریم
وی در پاسخ به اینکه یک اثر چگونه ماندگار می‌شود، افزود: در تمام دوران تاریخ هنر از ابتدا تاکنون، آثار ارزشمند و ماندگاری وجود دارد که همچنان جذابیت خود را حفظ کرده‌اند و تأثیرگذار و احساس‌برانگیز هستند که این حس نیز نه صرفاً به‌دلیل قدیمی بودن آن است بلکه در وجودش به‌صورت ذاتی وجود دارد، یعنی بدون در نظر گرفتن تاریخ خلق آن اثر و بدون اطلاع از اینکه خوشنویس این اثر چه کسی بوده است، تأثیر‌گذاری عمیقی دارد.
خزاعی ادامه داد: یک اثر هنری زمانی می‌تواند ماندگار و موفق باشد که مخاطب را در جهان خود سهیم و شریک کند و ساختاری درست و خلاقانه داشته باشد، اما گاهی با وجود رعایت همه این موارد، باز هم ممکن است آن اثر ماندگار نشود و گاهی نیز با در نظر گرفتن هیچ کدام از این ساختارها کار ماندگار می‌شود.
وی در پاسخ به اینکه بزرگترین هنر قرآنی چیست، اظهار کرد: بزرگترین هنر قرآنی تدبر و عمل به آیات قرآن شریف است که باید در زندگی هر کسی ساری و جاری باشد تا با طی کردن راه و رسم زندگی درست به فلاح و رستگاری برسد.
گفت‌وگو از الهام حلاجیان
انتهای پیام
