شرکت در انتخابات یک تکلیف است که نوعی مجاهدت محسوب میشود، بنابراین از همان فرصتهای اول برای رأی دادن باید استفاده کنیم؛ از طرف دیگر اخلاق و اخلاقمداری یکی از پایههای دین مبین اسلام است و این اخلاق در هر جایی که وجود داشته باشد، موجب پیشرفت میشود پس در عرصه انتخابات هم این مهم باید مورد توجه همگان قرار گیرد؛ نامزدهای انتخاباتی باید توجه داشته باشند که مردم گرایش بیشتری به سوی نامزدهایی دارند که اخلاق انتخاباتی را بیشتر رعایت میکنند.
خبرنگار ایکنا از قم با آیتالله محسن غرویان، عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) العالمیه در خصوص شاخصههای رئیس جمهور و نیز اخلاق انتخاباتی نامزدها گفتوگویی انجام داده است که در ادامه تقدیم مخاطبان میشود.
ایکنا- یکی از ویژگیهایی که مردم درباره رئیسجمهور مطرح میکنند مردمی بودن و پشت میز نبودن است، آیا دیدار مردمی رئیسجمهور با اقشار مختلف در محیطهای گوناگون نه فقط از تریبون رسمی مثل صداوسیما میتواند در روند کارها مؤثر باشد؟
رئیسجمهور همانطور که از نامش پیداست رئیسِ جمهور مردم است و باید نزدیکترین رابطهها و پیوندها را با مردم خود داشته باشد؛ مردم از اصناف مختلف، اعم از شهرنشین و روستانشین هستند و شغلهای متفاوت در ردههای مختلف دارند، بنابراین رئیسجمهور باید نزدیکترین ارتباط را با همه اقشار مردم برقرار کند، او باید به مناطق مختلف کشور سفر کند و از نزدیک با مردم بنشیند و درد دل آنها را بشنود.
همچنین از تکنولوژیهای جدید مانند تلفن و اینترنت را نیز برای این ارتباط بهکار بگیرد و از طریق رسانههای مختلف با مردم ارتباط برقرار کند، به علاوه مردم نیز باید بتوانند با رئیسجمهور ارتباط بگیرند. بنابراین این یکی از ویژگیهای واضح رئیسجمهور است که کاملاً هم مفید خواهد بود، زمانی که مردم با رئیسجمهور ارتباط بدون واسطه داشته باشند، عشق و علاقه آنها برای همکاری بیشتر خواهد شد و پشتیبانی بهتری از رئیسجمهور خواهند داشت، در مقابل اگر رئیسجمهور نیز از مردم کمک و درخواستی داشته باشد، بین آنها مانند اعضای یک خانواده اما در خانوادهای بزرگتر به نام جامعه، پیوند شکل میگیرد و مردم به کمک او میآیند.
بنابراین هر چه پیوند و رابطه بین دولت و مردم بیشتر باشد، انسجام این خانواده اجتماعی بیشتر شده و در نتیجه انسجام و وحدت ملی بیشتر شکل میگیرد و نتیجه این انسجام و اتحاد و پیوند ملت و دولت، اقتدار کشور در صحنه بینالمللی است، همانطور که شاهد هستیم حضور مردم در میدانها و صحنههای مختلف به چه میزان مؤثر بوده و همه این موارد به پیوند عاطفی بین دولت و ملت بستگی دارد.
بنابراین این مسئله کاملاً روشنی است که رئیسجمهور باید مردمی باشد و پشت میز ننشیند، البته او باید در خصوص تصمیمگیری برای سیاستهای کلان هم فراغت داشته و با برگزاری جلسات و مشورت با کارشناسان سیاستهای کلان را پیش ببرد.
ایکنا- سیاست خارجی که یک دولت و شخص رئیسجمهور بهکار میگیرد باید شامل چه ویژگیهایی باشد و به چه سمتی حرکت کند؟
در سیاست خارجی که دولت و رئیسجمهور پیش میگیرند سه ویژگی عمده عزت، مصلحت و منفعت باید وجود داشته باشد، منظور از این سه ویژگی این است که عزت و اقتدار و فرهنگ ملت ایران در جهان امروز حفظ شود و سیاستها سیاست ذلت نباشد بلکه از موضع اقتدار با دنیای امروز در تعامل باشیم، این عزت و اقتدار هم تنها نظامی نیست، بلکه علاوه بر اقتدار نظامی و موشکی، عزت و اقتدار فرهنگی، عقلانی و منطقی خود را نیز به دنیا نشان دهیم.
این اقتدار یعنی ما ملتی اهل فرهنگ، دانش، علم، فلسفه، اخلاق و انسانیت هستیم و اگر بتوانیم این موارد را در سیاست خارجی به دنیا نشان دهیم، سیاست عقلانی و منطقی را به نمایش گذاشتهایم و این عزت منطقی، عقلانی و فلسفی عزت فیزیکی نیست، رئیسجمهور باید برخوردار از یک تفکر منطقی و انسانی باشد و سیاست خارجی او در این راستا شکل گرفته و حرکت کند، البته پشتیبانی فیزیکی و نظامی هم لازم است، اما در وهله اول رئیسجمهور باید یک متفکر باشد و یا از فیلسوفان و متفکران جامعه و افرادی که با مکاتب دنیای امروز آشنا هستند استفاده کرده و مشورت بگیرد، بهگونهای که تفکر الهی، فلسفه اسلامی و علوم اسلامی انسانی مبتنی بر مبانی الهیاتی خود را در جهان مطرح کند و به پیش ببرد.
بنابراین سیاست خارجی رئیسجمهور باید دارای برهان اخلاق و انسانیت باشد، یعنی برهان داشته باشد، عقلانیت در آن جلوهگر باشد و همچنین انسانیت و اخلاق انسانی خود را در سیاست خارجی به دنیای امروز نشان دهد.
ایکنا- با توجه به اینکه در روزهای پایانی تبلیغات انتخاباتی قرار داریم، چه توصیهای به کاندیداها در خصوص اخلاق دارید؟
اخلاق فوق سیاست است و انبیا نیز برای اخلاق آمدهاند. انسانیت انسان در علم او آشکار نمیشود، بلکه در اخلاق او آشکار میشود؛ ارزشهای اخلاقی، خود را در اخلاق و رفتار و منش و شخصیت نشان میدهند، نه در علم و دانش، بنابراین نامزدهای ریاست جمهوری باید اخلاق را بالاتر از دانش ببینند؛ در مناظرهها ما فی ضمیر افراد روشن میشود و مردم هم براساس آن قضاوت میکنند، تصمیم میگیرند و انتخاب میکنند.
نامزدهای انتخاباتی باید بدانند دوران ریاست آنها نیز خیلی زود تمام خواهد شد و آنچه در ذهنها و تاریخ باقی خواهد ماند، اخلاق و شخصیت آنهاست، شهید رئیسی از دست ما رفت، اما اخلاق و تواضع و مردمی بودن ایشان باقی ماند و اکنون زبانزد عام و خاص است، به هر حال کسانی که قصد رئیسجمهور شدن دارند باید به این نکته توجه کنند که به یکدیگر و مردم و فرهنگ ایران و ارزشهای دینی احترام بگذارند.
مناظرهها به نحوی باشد که دلهای مردم با تماشای آن، تاریک نشود، این دلچرکین شدن مردم در رأی دادن آنها مؤثر خواهد بود، مسلماً هر فردی رئیسجمهور شود اقداماتی برای مردم و جامعه انجام خواهد داد، اما مردم دوست دارند رئیسجمهور آنها، الگوی اخلاق و ارزشهای فرهنگی و دینی و انسانی باشد، بنابراین نوع حرف زدن نامزدها باید با توجه به ارزشهای اخلاقی بوده، به یکدیگر کنایه نزنند و یکدیگر را تضعیف نکنند.
در مناظرهها هر فرد تواناییهای خود را بیان کند و در ستادهای انتخاباتی خویش درصدد تخریب رقیب نباشند، در این صورت مردم نیز به او بیشتر توجه میکنند و رأی بیشتری کسب میکند، نامزدهای انتخابات بدانند با تخریب رقیب رأی خودشان نیز کمتر خواهد شد و اثر معکوس دارد، مردم به نامزدی که اخلاق را رعایت میکند و دروغ نمیگوید تمایل بیشتری دارند، وعده و ادعای دروغ و تهمت به رقیب مردم را ناامید میکند، ما باید به نحوی رفتار کنیم که مشارکت مردم در انتخابات بیشتر شود.
به هر میزان که مشارکت بالاتر باشد، طبق فرمایش مقام معظم رهبری، عزت بینالمللی ما در سطح جهان بیشتر میشود، از آن طرف اگر بیاخلاقیهایی در انتخابات صورت بگیرد، عزت ملی مردم شکسته میشود، بنابراین این نامزدها بدانند تمام دنیا روی حرفها و الفاظ آنها حساب باز میکنند و این سخنان به تمام عالم منتقل خواهد شد.
ایکنا- به نظر شما آیا شرکت نکردن در انتخابات به معنای مخالفت با نظام است؟ دلیل شرکت نکردن برخی مردم در انتخابات چه میتواند باشد؟
اصل نظام به معنای اسلام و دین است و مردم نیز به دین، نظام الهی و اسلامی، قرآن، اهل بیت(ع) و علمای دین و روحانیت و مراجع و همه نمادها دینی علاقه دارند، بنابراین مخالفت آنها با نظام، مخالفت با کسانی است که در داخل نظام به اسم دین کارهای خلاف انجام میدهند، مردم با اختلاس، دزدی و دستبرد به بیتالمال مخالف هستند و ما نباید این موارد را به معنای مخالفت با اسلام و دین بدانیم.
مردم در راهپیماییهای مختلف نشان میدهند که اصل نظام و ولایت فقیه را دوست دارند، اما چون در برخی موارد شاهد سیاستهای غلط چه در مقام سیاستگذاری و چه در مقام اجرا هستند و وعدههای دروغ، بیعدالتی و ظلمهایی را در گوشه و کنار کشور به دست برخی از مسئولیت میبینند، مخالف میشوند، دلیل ضعف شرکت در بعضی انتخابات نیز این موارد است. بنابراین، نظام اسلامی در کشور باید به نحوی اجرا شود که میزان رضایتمندی مردم بالا برود.
در حال حاضر شاهد هستیم سفرههای مردم کوچک شده، گرانی و تورم به مردم فشار میآورد و قدرت خرید آنها روز به روز کمتر میشود، مردم با این مدیریتها مخالف هستند؛ بنابراین سیاستگذاریها و قوانینی که چه در سیاست خارجی و چه در سیاست داخلی تصویب میشود، باید در جهت رفاه و منافع مردم باشد، در سالهای اخیر، مقام معظم رهبری شعار سال را در مقام اقتصاد عنوان میکنند، این به این معناست که رئیسجمهور باید همت خود را در وهله اول بر روی اقتصاد و ساماندهی معیشت مردم قرار دهد.
مردم اگر در وعدههای انتخاباتی شاهد صداقت، زهد و تقوا و زندگی متعارف نامزدها باشند، قطعاً ایمان آنها قویتر و اعتمادشان بیشتر خواهد شد و بهصورت گسترده پای صندوق رأی خواهند آمد، زیرا دلیل عمده عدم شرکت برخی مردم در انتخابات، عدم صداقت است، مردم به کشور، دین و جامعه خود علاقه دارند و اگر مردم از آنها صداقت ببینند، در تمام صحنهها حاضر میشوند و به وظیفه خود که مشارکت در انتخابات است عمل میکنند.
ایکنا- شرکت در انتخابات توسط مردم چند دلیل عمده دارد، برخی از روی شرع و براساس پیمان دوباره با انقلاب و شهدا پای صندوق رأی حاضر میشوند، برخی برای استفاده از حق طبیعی و شهروندی خود رأی میدهند، اما درباره افرادی که اینگونه فکر نمیکنند چه میتوان کرد؟ این افراد را چگونه به رأی دادن و مشارکت قانع کنیم؟
مردم ما در این مقطع و بعد از گذشت بیش از 40 سال از انقلاب اسلامی، نیاز به عاطفه، محبت، انسجام و همبستگی ملی دارند و باید این اتحاد و برادری تقویت شود، برنامههای صداوسیما و سایر رسانهها و فعالیتهای فرهنگی در سطوح مختلف باید به سمت ایجاد وحدت و انسجام ملی حرکت کند، در اوایل انقلاب شاهد بودیم همه ملت با کلمه برادر و خواهر با یکدیگر صحبت میکردند و محبت و عاطفه و همدلی بین آنها زیاد بود، اما اکنون احساس میشود که آن فرهنگ وجود ندارند و اعتماد بین مردم و نیز بین مردم و دولتمردان ضعیف شده؛ بنابراین این مسئله باید تقویت شود.
اگر این انتخابات به سمت ایجاد وحدت، عاطفه و همدلی و انسجام ملی پیش رود مردم هم نشاط و روحیه خوبی در انتخابات پیدا و رئیسجمهوری را انتخاب میکنند که زبان گویای یک ملت باشد، ملت به رفاه و آسایش و لوازم یک زندگی طبیعی همراه با آرامش نیاز دارند؛ مسئله مهم دیگر امنیت است، ما نسبت به کشورهای منطقه از نظر امنیت در شرایط بسیار خوبی هستیم، مردم باید حس کنند که انتخاب رئیسجمهور میتواند درجه امنیت کشور و جامعه را بالا ببرد و از این جهت اگر مردم نقش خود را در ایجاد این امنیت با مشارکت در انتخاب رئیسجمهور حس کنند، قانع شده و پای صندوق حاضر میشوند.
نکته دیگر اینکه مردم رئیسجمهوری را میخواهند که زبان گویای آنها بوده و فقط از یک قشر و جناح خاص نباشد، مردم توجه دارند نامزدی را انتخاب کنند که سخنان او درباره اکثریت ملت باشد، بهخصوص قشر خاکستری به دنبال نامزدی هستند که حرف ملت را بزند و خواستههای ملت را مطرح کند، قطعاً مردم با این شرایط پای صندوق خواهند آمد.
ایکنا- با توجه به اینکه قشر جوان آگاهی کامل از اوضاع قبل از انقلاب ندارند چگونه میتوان انقلاب و دستاوردهای آن را تبیین کرد؟ رسانه چه نقشی در این زمینه دارد؟
اینکه قبل و بعد از انقلاب را با هم مقایسه کنیم اقدام خوبی است، اما امروزه با وجود دهکده جهانی و رسانهها و ارتباطات گسترده، جوانان خود را با کشورهای توسعه یافته مقایسه میکنند نه با قبل از انقلاب در ایران، آنها خود را با پیشرفت و توسعه از نظر اقتصادی، تکنولوژی، علم و دانش و فضاهای فرهنگی و آزادیهای مختلف فکری و انسانی مقایسه میکنند و توقع دارند رئیسجمهور آینده، کشور ایران را به سمت پیشرفت واقعی در عرصههای مختلف ببرد.
در کشوری مانند ژاپن، جوانان دائم در حال مطالعه هستند و دانشمندان و متخصصان از سراسر جهان در موضوعات مختلف زیست محیطی، صنعت و تکنولوژی در این کشور سمینار برگزار میکنند، ژاپن مغزهای متفکر جهان را در کشور خود جمع میکند و از افکار و تخصص آنها استفاده میکند، مردم و جوانان ایران نیز دوست دارند کشورشان مهد تفکرات و اندیشههای نو باشد.
با سابقه بسیار درخشانی که حوزه و دانشگاه ما در گذشته داشته، این توقع از رئیسجمهور وجود دارد تا زمینه لازم برای خلاقیت و ابتکار و نوآوری را فراهم کند تا مغزها از کشور خارج نشوند، در کشور برای رشد نخبگان بسیار هزینه میشود اما زمانی که باید از تفکر و اندیشه آنها استفاده کنیم، از کشور خارج میشوند، بنابراین رئیسجمهور باید این نخبگان و جوانان را جذب کرده و امکانات لازم برای فعالیت آنها را فراهم کند تا با تمام مراکز علمی جهان در تعامل باشیم.
گفتوگو از مهنوش بهروز
انتهای پیام