مرحوم مسگریان مصداق عینی «الکاسب حبیب الله» بود

زنده‌یاد محمدعلی مسگریان نزد مردم همدان آشناتر از آن است که حتی به اشاره‌ای هم نیاز باشد، پدرش از بازاریان سرشناس همدان بود که معمرین شهر همواره از وی به نیکی یاد می‌کنند.

مسگریان که عمر بابرکتش از زمان تمییز تا مرگ در حال ذکر، عبادت، تدریس قرآن، حدیث و روایت سپری شد از چهره‌های سرشناس و مورد احترام در بین مردم بود و اعتبار خاصی داشت.

حسن خلق، مردم‌داری، صداقت، امانت‌داری و معنویت وی زبانزد عام و خاص بود و به سبب همین خصائل نیکو بود که مراسم تشییع جنازه، ختم و یادبودش یکی از مراسم‌ کم‌نظیر سال‌های اخیر در همدان بود. افراد عادی بعد از مرگشان زمانی می‌توانند یک مراسم تشییع جنازه باشکوه داشته باشند که اطرافیانش او را عمیقاً باور داشته باشند، توانسته باشد در دل‌ها نفوذ و افراد بسیاری را به خود جذب کرده باشد و حاج محمد مسگریان این‌چنین بود.

مسگریان چند وجه و ویژگی مهم داشت که او را به فردی شاخص و اثرگذار در جامعه تبدیل کرده بود؛ از جمله آنکه استاد قرآن بود و شاگردان  زیادی تربیت کرد که بسیاری از آنان در حال حاضر از قاریان و حافظان برجسته استان و کشور هستند؛ سال‌ها به‌‌عنوان مدیر کاروان در خدمت زائران خانه خدا بود، پدر شهید، امام جماعت مسجد ذوالریاستین و نماینده مراجع در استان بود، اما ویژگی ممتازی که او را از بسیاری از هم‌قطاران و هم‌صنفانش متمایز می‌کرد آن بود که او نماد و مصداق عینی «الکاسب حبیب‌الله» بود.

مسگریان حبیب خدا بود، بازاری متدین و خداترسی که آموزه‌های قرآن در متن زندگی فردی و اجتماعی‌اش ساری و جاری بود و توانسته بود اعتقاداتش را با کار و شغلش در هم بیامیزد. گفته شده است قبل از اشتغال به تجارت در درس مکاسب و اخلاق آیت‌الله آخوند ملاعلی معصومی جهت فراگرفتن احکام و آداب معامله و تجارت حاضر می‌شد و سپس به کسب و کار می‌پرداخت.

از دست دادن اشخاصی همچون مرحوم مسگریان بسیار دردناک است که با رفتنش همه جامعه به‌ویژه بازار متضرر می‌شوند، شاید بهترین توصیف از فقدان این مرد بزرگ یادداشتی بود با عنوان «با رفتن بزرگ مرد همدانی سقف بازار ترک خورد» که در روزنامه‌ای به چاپ رسید که در آن به درستی و به بهترین وجه حق مطلب ادا شده بود.

به جرئت می‌توان ادعا کرد بازار همدان به این زودی‌ها نخواهد توانست جانشینی برای او پرورش دهد. متأسفانه در زمانه‎‌ای که زندگی می‌کنیم تغییراتی در شئون مختلف زندگی از جمله بازار ایجاد شده است، که اعتقادات جامعه را برهم زده است، امروزه جایگاه بازار و رفتار برخی از نسل جدید از بازاریان با جامعه اسلامی خیلی همخوانی ندارد. کم‌فروشی، احتکار، گرانفروشی و فریب‌کاری که حق‌الناس را به دنبال دارد در بازارهای ما دیده می‌شود.

بعضی از بازاریان و صاحبان حرف و مشاغل نام و حرمت حبیب خداوند بودن را خدشه‌دار کرده اعتمادها را سلب کرده‌اند؛ امروزه تلاش برای کسب ثروت و درآمد به هر طریقی به‌صورت امری عادی و حتی گاهی مواقع به‌صورت ارزش درآمده است.

این در حالی است که در گذشته نه چندان دور بسیاری از بازرگانان، تجار و بازاریان از مردمان نیک زمانه خود بوده‌اند، کارهای خیر و عام‌المنفعه مانند تهیه جهیزیه برای نوعروسان، سرپرستی ایتام دستگیری از نیازمندان بسیاری از موقوفات، ساخت درمانگاه، بیمارستان مدارس، حسینیه و مساجد توسط آنان صورت گرفته است.

اولین مشخصه جامعه سالم وجود بازار و اقتصاد سالم است، از این‌رو اسلامی کردن بازار مهم‌تر از دیگر مراکز حتی مدارس و دانشگاه‌هاست، چراکه بنا به آیات و روایات تأثیر لقمه حلال در تربیت نسلی خداترس خیرخواه و معتقد بیش از سایر عوامل آموزشی است.

امروز بازار نیازمند و تشنه افرادی نظیر مسگریان است که باور داشته باشند رزاق خداوند است، باور داشته باشند کار و تجارت و کسب روزی حلال نوعی عبادت و مایه برکت زندگی است و این رسالتی است عظیم بر دوش اصحاب فکر و اندیشه، رسانه، حوزه و دانشگاه ائمه جمعه و جماعت تا در جهت فرهنگ‌سازی و کاربردی کردن احکام و آداب تجارت در بازار تلاش کنند.

از خداوند بزرگ مسئلت دارم تا‌‌ روح مطهر و وارسته ایشان را به برکت راستی و درستی رفتار و کردارش قرین رحمت واسعه خود قراردهد و با فرزند شهیدش همنشین و محشور گرداند.

سیدامیر قشمی، فعال فرهنگی و رسانه‌ای و از دوستان مرحوم مسگریان