مسجد را برای حضور بانوان بازتعریف کنیم

به گزارش خبرنگار ایکنا، نخستین کنگره ملی فعالان خواهر کانون‌های فرهنگی هنری مساجد امروز 21  آذرماه با حضور جمع گسترده‌ای از بانوان فعال در کانون‌های مساجد کشور در تالار وحدت برگزار شد.

حجت‌الاسلام حاج‌علی‌اکبری، امام جمعه موقت تهران در این مراسم گفت: تأسیس کانون‌های تخصصی بانوان در مساجد حرکت ارزشمندی است. حضرت صدیقه اطهر در بین اولیای خدا به مقام نورانیت شناخته شده است و جلوه ویژه این نورانیت ارتباط ویژه‌ای است که با خداوند دارد و در این جلوه آنچه بیشتر درخشندگی دارد نماز است. وقتی پیامبر(ص) می‌خواهند حضرت فاطمه(س) را معرفی کنند، سیمای ملکوتی ایشان را ترسیم کرده و فرموده‌اند: اما دخترم فاطمه، وقتی به محراب نماز می‌ایستد‌، نوری از سیمای او به اسمان منتشر می‌شود و خداوند فرشتگان را خبر می‌کند که بیایید بنده خاص من فاطمه را تماشا کنید و ببینید چطور غرق خضوع و خشوع در برابر من است و چطور در برابر من می‌لرزد و بیایید از نور فاطمه زهرا بهره‌مند شوید.

وی ادامه داد: حضرت فاطمه(س) با نمازش به بندگی شناخته می‌شود و این ارتباط با خدا بر سایر جنبه‌های شخصیتی حضرت زهرا(س) غلبه دارد. در کنار این ویژگی سه ویژگی دیگر را به طور برجسته می‌بینید. ویژگی دوم اصالت بیت به معنای اصالت تربیت است. تمرکز خاص و ویژه ایشان بر محور تربیت است. محور بعدی این است که حضرت فاطمه(س) را در حوزه فعالیت‌های اجتماعی با محور گره‌گشایی از بندگان خدا و مهرورزی می‌بینید‌. ویژگی سوم حضور ممتاز در تمدن‌سازی و تاریخ‌سازی است.

حجت‌الاسلام حاج‌علی‌اکبری، تصریح کرد: خداوند در قرآن وقتی می‌خواهد از حضرت مریم(س) یاد کند، همین ویژگی‌ها را مطرح می‌کند، یعنی سخن از محراب می‌گوید و می‌فرماید؛ هر دفعه‌ که زکریا مریم را در محراب یافت، دید که نزد او یک مائده آسمانی است. خداوند وقتی از نماز جماعت سخن می‌گوید باز از حضرت مریم(س) یاد می‌کند. یعنی جلوه ملکوتی در نسبت با خانم‌ها در جایگاه خاصی قرار دارد. از مبانی اسلامی کاملاً استنباط می‌شود که خداوند عنایت خاصی به بانوان دارد و آن‌ها مخاطب خاص پیام‌های الهی هستند و این حکایت از هوش معنوی خاص بانوان دارد و نشانه آن این است که نسبت به آقایان شش سال زودتر مخاطب پیام خدا و عبادت قرار می‌گیرند. در بانوان استعداد ارتباط با خدا و عالم ملکوت استعداد ویژه‌ای است و در معرفی بانوان برجسته این جنبه برجستگی دارد.

امام جمعه موقت تهران اضافه کرد: این چهار ساحت که از بانوی تراز و از سیره نبوی و علوی استنباط می‌شود یعنی محور ارتباط با خدا، حوزه تربیت و بیت که می‌شود حوزه همسری و مادری، فعالیت اجتماعی و حوزه سیاسی، در محور مسجد، نماز و ارتباط با خدا نمود اجتماعی دارد که حاصل این مسئله ارتباط متفاوت بین بانوان و مسجد می‌شود.

وی افزود: اگر این ویژگی‌های بانوی تراز است، مسجد تراز هم باید این چهار مقوله را در خود داشته باشد و ارتباط بانوان با خدا را تقویت کند‌؛ مسجد محیط اصلی مؤمن تراز و محل تربیت است. مؤمن با ویژگی‌هایی که در قرآن آمده است، در کجا به دست می‌آید و تربیت می‌شود؟ اول در دامان خانواده و بعد در مسجد و جالب است که نشانه مسجد با نشانه خانه فاطمه یکی است و وقتی دستور داده شد همه درهایی که به روی مسجد باز شده بود، بسته شود فقط در خانه فاطمه باز نگه داشته شد چون خانه فاطمه و مسجد یکی است.

تربیت مؤمن تزار در مسجد تراز

حجت‌الاسلام حاج‌علی‌اکبری با اشاره به اینکه در مسجد تراز مؤمن تراز تربیت می‌شود و علاوه بر اینکه خداوند به صورت جمعی عبادت می‌شود، در مسجد تراز است که محله تراز و جامعه تراز تعریف شده سازماندهی می‌شود و ارتباطات بر مدار اخوت ایمانی در مسجد شکل می‌گیرد‌، گفت: مسئله بعدی انواع و اقسام اقدامات است که در مسجد شکل می‌گیرد. اینکه مردم در محله احساس می‌کنند همسایه خدا هستند، با برادران ایمانی همکاری دارند و تنها نیستند و انواع و اقسام فعالیت‌های خوب می‌تواند بر محور مسجد در محله اتفاق می‌افتد. مسئله دیگر پایگاه ولایت بودن مساجد است. یعنی چهار ویژگی که در بیت فاطمی مشاهده می‌کنید با مسجد تراز منطبق است. خداوند برای جامعه بانوان ما با توجه به سیره مبنا همین چهار رسالت ارتباط با خدا، تربیت و خانواده، کنشگری اجتماعی بر مدار مهر و کنشگری سیاسی و ترویج اندیشه ولایت و وفاداری به ولایت را ترسیم کرده است.

وی اظهار کرد: اما بانوی تراز در میانه این چهار ویژگی چه نسبتی می‌تواند داشته باشد؟ از اینجاست که ارتباط مسجد و بانوان قابل تعریف است. وقتی یک بانو با مسجد ارتباط پیدا کرد، ابتدا ارتباطش با خدا تعریف می‌شود و بعد بعدهای تربیت، فعالیت اجتماعی و فعالیت سیاسی فعال و تعریف می‌شود. مسجد پایگاه ویژه بانوی تراز اسلامی است. مسئولیت‌پذیری بانوان بسیار بالاست به خصوص در فعالیت‌هایی که محور خدمت‌رسانی به جامعه است. وقتی فعالیت بانوان داوطلبانه و مهرورزانه است می‌تواند نقش بسیاری در جامعه داشته باشد.

امام جمعه موقت تهران اضافه کرد: در محور حمایت از ولایت الهی حضرت زهرا(س) در اقتدا به مادرشان حضرت خدیجه(س) پرچم‌دار حمایت از ولی را با قیام یک نفره برداشت. پیش از او حضرت خدیجه این نقش را داشت و حضرت زهرا(س) و حضرت زینب(س) پرچم حمایت از ولایت را افراشته نگه داشتند. حامیان اصلی ولایت همیشه در بین جامعه بانوان بودند. ما در انقلاب اسلامی هم مسجد تراز را تجربه کردیم و طعم حقیقی مسجد را چشیدیم و هم بانوی تراز را شناختیم که الگوی سوم را پیش روی بشریت گذاشته‌اند.

 بررسی وضعیت کنونی مساجد

امام جمعه موقت تهران با طرح این سوال که آیا وضعیت مساجد ما در شرایط فعلی با رسالتی که بیان شد، در شرایط مطلوبی قرار دارند؟ ادامه داد: پاسخ درست هم بله و هم نه است. مساجدی داریم که فعالند و مساجدی را هم داریم که تراز نیستند‌. در گام دوم انقلاب یکی از مهم‌ترین اقدامات ما برداشتن قدم‌های بلند برای رسیدن به مسجد تراز است و باید مسجد را برای حضور بانوان بازتعریف کنیم. مدیریت مسجد، کالبد مسجد، سرمایه‌های انسانی مسجد، برنامه‌های مسجد، مدیریت مسجد و ... باید در محور حضور بانوان بازتعریف شود. برای تحقق این هدف باید بانوان دست به کار شوند. البته تمام افراد و نهادهای مرتبط به خصوص ائمه جماعت باید نقش خود را ایفا کنند اما خود خانم‌ها باید مسجد را به عنوان پایگاه اصلی زیست مؤمنانه خودشان مطالبه کنند که شکل‌گیری کانون‌های تخصصی بانوان می‌تواند یک قدم در این مسیر باشد.

وی تصریح کرد: اگر به نقش مساجد بی‌اعتنایی کنید به هدف نمی‌رسید و باید نقش مسجد را جامع ببینید. نقش بانوان در چنین مسجدی جایگاه برجسته‌ای است و به سهم خودم متعهد هستیم که این مسیر را پیگیری کنیم.

امام جمعه موقت تهران در پایان سخنان خود از بانوان و مادران غزه قدردانی کرد.