ابوالقاسم فاتحی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، همزمان با دهه اول ماه محرم به بازخوانی جامعهشناختی نهضت کربلا و نقش امام حسین(ع) در احیای اسلام نوپا پرداخته و در اختیار ایکنا قرار داده است که به صورت روزانه برای مخاطبان منتشر میشود.
در ادامه بخش نهم از این سلسله یادداشتها از نظر میگذرد.
دومین سخنرانی امام حسین(ع) در روز عاشورا هنگامی بود که دو سپاه در وضعیت درگیری کامل و جنگ قرار گرفته بودند و تلاشهای امام(ع) در بازدارندگی آنان از آغاز به جنگ، بیثمر بود، اما با این حال به عنوان آخرین اتمام حجت، هنگامی که عمر سعد سپاهیانش را آرایش جنگی داد و آنان امام(ع) را از هر سو محاصره کرده بودند، حضرت بیرون آمد و از آنان خواست تا ساکت شوند و چون نپذیرفتند فرمود: «وای برشما چه میشود که خاموش شوید و سخنانم را بشنوید؟ من فقط شما را به راه رشد و صلاح دعوت میکنم».
یاران عمر سعد یکدیگر را سرزنش کردند و به هم گفتند: خاموش شوید. آنگاه امام(ع) سخنرانی سرزنشآلود و عتابآمیزی فرمودند که برای پرهیز از طولانی شدن، به منتخبی از سخنان امام (ع) اشاره میشود. امام(ع) فرمودند: «مرگ بر شما باد ای جماعت و اندوهگران! ما را با شور وشعف به یاری طلبیدید و ما شتابان به ندای شما پاسخ دادیم، اکنون شمشیری را که به خاطر ما برعهده داشتید، به روی خود ما کشیدهاید و آتشی را که برای دشمن مشترک آماده کرده بودیم، بر جان ما افروختهاید، دوستدار دشمن و دشمن دوستان خود شدهاید، بدون آنکه عدل و دادی در بین شما بر پا دارند یا امیدی به خیر آنها داشته باشید. نفرین و نابودی برشما باد. ای تارکان قرآن و ای تحریفکنندگان کلام و ای گروه گناهکار و ای وسوسههای شیطان و ای خاموشکنندگان سنتها، آگاه باشید اینک زنا زاده زنازاده مرا بین دو راه قرار داده، بین شمشیر و ذلت و هیهات منا الذله و چه دور است از ما ذلت، نه خدا آن را از ما نمیپذیرد و نه رسول خدا و مؤمنان و دامنهایی که پاک و پاکیزه ماندند و مردان غیور و جانهای تسلیمناپذیر، آنان هرگز از ما نمیپذیرند که طاعت لئیمان را بر شهادتگاه کریمان ترجیح دهیم».
امام(ع) در پایان سخنرانی دستانش را به سوی آسمان بالا برد و فرمود: «خدایا باران آسمان را از آنان بازدار و سالهایی چون سالهای یوسف بر آنان مقدر فرما و غلام ثقیف را بر ایشان چیره گردان تا شرنگی تلخ به کامشان کند که ما را تکدیب کردند و واگذاشتند. پروردگار ما، تنها تو هستی، بر تو توکل کردیم و به سوی تو باز میگردیم».
تحلیل سخنان امام(ع) در بحبوحه جنگ، سخنانی که امام سخنان است و فرامکان و فرا زمان
شروع امام(ع) با نفرین و لعنت و مرگ بر سپاهیان عمرسعد و یزید بود. اسلام، فقط رحمانی نیست، بلی! اسلام رحمان و رحیم و عطوف و مهربان است، اما نه نسبت به کسانی که به مبارزه و تهاجم فرهنگی، اقتصادی و سیاسی و اجتماعی علیه اساس دین و مکتب و انقلاب و نظام و آب و خاک تو برخاستهاند. هیچ آدم عاقلی گرگ درنده و افعی کشنده را به خانه خود راه نمیدهد و یا با آنها طرح دوستی نمیریزد.
فقدان تحلیل درست، دنیازدگی، نشناختن جبهه خودی و دشمن، ترس و زبونی، همرنگ جماعت شدن، رفاهزدگی و اشرافیگری، مشخص نکردن مرز خودی و دشمن، دوپهلو حرف زدن و میانه حق و باطل راه رفتن، نشناختن خود و نشناختن فرهنگ خودی، فقدان هدف روشن از زندگی، منفعتطلبی، سادهلوحی، فریبکاری و فریب دادن و فریب خوردن، همراهی با شهوات و هوسهای درونی و بیرونی، غرق شدن در لذتهای زودگذر، حسادت، کینه، باندگرایی و جناحطلبی، پيمانشکنی، مکر و خدعه و مسایلی از این دست، چه فردی یا گروهی یا اجتماعی آسیبهای خطرناکی است که امروزه در جامعه، در محیط کار، در جمعهای کوچک خانوادگی، در گروههای دوستی، دور و بر همه ما وجود دارد و کم و بیش ما این فضاها را دیدهایم.
این آسیبها که امروزه به کمک فضای مجازی و شبکههای اجتماعی با سرعت و تنوع زیاد تولید و بازتولید میشوند، میتواند آرام آرام فضای ذهنی و اجتماعی فرد و جامعه را اشغال کند و فرد و گروه و جماعتی که دیروز جهادگر عرصههای دفاع مقدس بودند، دیروز یاری از یاران امام خمینی(ره) یا جوانمردانی باغیرت در میدانهای فرهنگی و سیاسی و اقتصادی و علمی بودند را به راحتی و به سهولت به عنصری در خدمت فرهنگ و تمدن نظام سرمایهداری آمریکا و جبهه دشمنان قسم خورده درآورد و میتواند ناامیدی، یأس اجتماعی، پرخاشگری و رفتارهای ضد اجتماعی و وندالیستی را رواج دهد.
میبینیم و میشنویم کسانی که تا دیروز از افتخارات علمی یا فرهنگی و یا سیاسی جامعه و مردم خود بودند ولی به ناگاه خبر همکاری و جاسوسی آنان به نفع دشمنان منتشر میشود. یا دستهای دیگر را که تا دیروز در جبهه نظام و انقلاب و رهبری و مردم بودند، اما امروزه با توجیهاتی شیطانپسند خود را همراه رسانهای معاند و رسانههای آمریکایی، انگلیسی کردهاند و رودرروی نظام و انقلاب و رهبری و منافع و مصالح ملی کشور قرار گرفتهاند. در فضای مجازی و در موقعیتهایی که دارند، گویی کاری به جز تضعیف نظام و رهبری و خیانت به مردم و به آب و خاک خود ندارد.
در برخی احادیث در مورد شرایط فوق حساس و پیچیده اجتماعی و سیاسی و فرهنگی دوره آخرالزمان آمده است که فرد، صبح از منزل خود خارج میشود؛ در حالیکه مؤمن و در صف موحدان و امام حسینی است، اما شب وارد منزل میشود؛ در حالیکه کافر است و در صف دشمنان خدا قرار دارد و پناه بر خدا از شدت و سرعت و گستره و تنوع و جلوههای زیبا و دهنپرکن و چشم خیرهکن پر و بالهای شیطان که همه فضای ذهنی و اجتماعی و خانوادگی و شغلی را به لطف فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی و شبکههای ماهوارهای پر کرده است.
همانگونه که امام حسین(ع) فرمودند، قرار بود کسانی که در روز عاشورا برای مقابله و کشتن ایشان آمدهاند، برای یاری و همراهی و حمایت از امام(ع) که خود دعوت کرده بودند، به مقابله با یزید عمل کنند، اما درست معادله برعکس شد، چرا و چگونه ؟ و آیا من و شما امروزه میتوانیم به خودمان اطمینان داشته باشیم که همانند کوفیان عمل نکنیم و خدای ناخواسته در صف یزدیان زمانه قرار نگیریم؟
امام حسین(ع) به برخی از مهمترین عوامل مبنایی که سبب میشود افراد، گروهها، خواص و عوام از جبهه حق و امام حسینی به جبهه باطل و یزیدی کشانده شوند، اشاره میفرمایند و آن عبارت است از دوری از قرآن، فاصله گرفتن از معارف و فرهنگ قرآنی و ترک آن، تحریف و استحاله سنت و توجیهگری سخنان بزرگان و پیشوایان. امروز هم در جامعه داریم کسانی که با تحریف اندیشه امام خمینی(ره) رو در روی انقلاب خمینی قرار گرفتهاند و با تحریف و استحاله اهداف انقلاب و نظام رو در روی انقلاب و نظام قرار گرفتهاند.
شهادت، فرهنگ شکستن قدرتهای به ظاهر زوالناپذیر است. امام حسین(ع) با بیان اینکه با زر و زور و تزویر دستگاه خلافت وقت، یزید فاسق و فاجر و با تحمیق و بیارادگی و تسلیم مردمی که دعوتگر امام بودند، اما اکنون از قاتلان امام شدهاند برای ایشان تنها دو راه بیشتر وجود ندارد، یا ذلت سازش و تأیید حکمرانی آل سفیانی و آل معاویه و کسی مانند یزید یا شهادت. از کسی که خود پرورش یافته مستقیم پیامبر(ص) و علی(ع) و زهرا(س) و دیگر پاکان است، هزاران هزار فرسنگ دور است که تسلیم سازش شود و یا گشودن فرهنگ شهادت و تسلیم شدن در برابر امر الهی که صد البته شهادت را انتخاب فرمودند و پیروی حق بر باطل را تا پایان تاریخ تضمین کردند.
انتهای پیام
طاهربلغار