به گزارش ایکنا از قم، به نقل از روابط عمومی بنیاد چهارم خرداد، حسن رضاییمهر مدیر بنیاد چهارم خرداد و دبیر همایش ۴ خرداد، روز مقاومت و پایداری دزفول، استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم در آستانه فتح خرمشهر و روز مقاومت، ایثار و پیروزی طی سخنانی در گفتوگو با خبرنگار این بنیاد مطالبی را در خصوص دزفول مطرح کرد که در ادامه میآید:
ایکنا - در جریان دفاع مقدس، مقاومت مردم ایران زبانزد بود و در این میان، مقاومت و پایداری مردم دزفول چنان بود که آن شهر از سوی نظام اسلامی به شهر نمونه معرفی شد. اما در دیدگاه اهل نظر آنچه به عنوان محور اصلی و بنیادین مقاومت دزفول بشمار میآید، تلفیق دیانت و مجاهدت در دوران دفاع مقدس در این شهر بود. در مطلع کلام اگر توضیحی در این خصوص لازم است بفرمایید.
همانطور که اشاره فرمودید که مجاهدت و مقاومت، برخاسته از دیانت اهل دزفول بود. چون دزفول با قدمتی طولانی به مانند سایر شهرهای ایران اسلامی، شهری بوده با مردمانی که عاشق دین و مکتب و مرام اهل بیت(ع) بودند؛ و جود امامزادهها و مساجد بزرگ کهن و ترویج دینداری و مکتبپرور با وجود حوزه بزرگ علمیه و مدارس متعدد علوم دینی، برخورداری از مراجع تقلید و علمای بزرگ و صاحب نام از جمله خاتم الفقهاء و المجتهدین شیخ مرتضی انصاری و دیگر فرزانگان عالم علم و فضیلت به گونهای که وجود چندین مرجع تقلید صاحب رساله در یک زمان در برخی ازمنه در این شهرة همه و همه دیانت و معنویت مردمان آن را بدانجا رساند که شهر دزفول به عنوان شهر دارالمؤمنین معروف بوده است؛ و بدیهی است مردمی با این پشتوانه قویم دینی و بر اساس آموزههای اسلامی و شیعی خود را موظف به اجرای دستورات دینی از جمله دفاع و پایداری و مقاومت و مجاهده در برابر دشمن میدانستند و این بنیان فکری ریشه دارد خود را به خوبی در دفاع مقدس نشان داد به گونهای که خواب را از دشمن گرفت و از کرده اش پشیمان کرد؛ و این همان تلفیق دیانت و مجاهدت است که دزفول در دوران دفاع مقدس آن را به جهان نشان داد.
واژه «بلد الصواریخ» که در دوران دفاع مقدس درباره شهر دزفول به کار برده میشد ناظر به چه مطلبی است و چرا بر دزفول اطلاق گردد؟
این تعبیر در واقع عنوانی بود که عراقیها در طول جنگ تحمیلی به شهر مقاوم دزفول داده بودند و این عنوان ناظر به حملات موشکی متعدد صدامیان و بمبارانهای پیوسته و شب و روز به این شهر بود که دشمن بعثی با کمک ایادی استکبار و نظام سلطه تمام نقاط شهر را زیر موشکهای ۹ متری و ۱۲ متری قرار میداد و تراکم این حملات به گونهای بود که هیچ نقطهای از این شهر در امان این حملات نبود و به همین خاطر آن را بلد الصواریخ یعنی شهر موشکها گفتند. هر چند عناوینی مانند شهر هزار موشک و شهر پاتکها هم درباره این شهر به کار رفت.
معمولا عبارت «الف دزفول» در تاریخ مجاهدت مردم دزفول در السنه و کتب حوزه دفاع مقدس دیده و شنیده میشود، این عبارت بیانگر چیست؟
همانطور که اشاره شد دزفول در جنگ هشت ساله پذیرای بیشترین موشک و بمب و خمپارههای رژیم بعثی بود و، چون هر بار میخواست شهرها حمله کند، روز قبل از موشکباران لیست از اسامی شهرهایی که بنا بود موشکباران و بمب باران شوند از رادیو عراق پخش میشد به ترتیب حروف ابجد پخش میشد و همیشه الف این لیست دزفول بود لذا الف دزفول عنوانی بود که در صدر لیست حملات بعثیها قرار داشت و روی این جهت عنوان «الف دزفول» به عنوان نمادی از مقاومت مردم دزفول در اذهان باقی ماند و هم اکنون مدانی هم در دزفول به این عنوان و به احترام هشت سال مقاومت و پایداری این دیار وجو دارد.
یکی از شاهکارهای جهادی و اقتداربخشی به رزمندگان در خط مقدم و مردم در پشت جبهه رادیو جبهه بود. قضیه رادیو جبهه چه بوده است؟
شاید به راحتی قابل هضم نباشد که چند جوان با یک ضبط صوت و یک فرستنده، یک رادیویی را راهاندازی کنند که از دزفول برای تمام رزمندگان و مردمی که در پشت جبهه بودند برنامه سازی کرده و پخش کنند، اما جالب است که همین امر انجام شد و با ارایه برنامههای جبهه و جنگ و دفاع که توسط برخی از جوانان همین شهر تنظیم و آماده سازی میشد، موجب ارتقای اطلاع رسانی و نیز تقویت روحیه مردم و رزمندگان بود.
با توجه به مقاومت و پایداری همه شهرهای ایران اسلامی در جریان جنگ تحمیل و تقدیم هزاران شهید به در جریان دفاع هشت ساله، اما میبینم با تحفظ بر پایداری و ایثارگری همه شهرهای، شهر دزفول از طرف نظام اسلامی به عنوان شهر نمونه مقاومت معرفی و در تاریخ ثبت میشود. کم و کیف و چرایی این انتخاب چه بوده است؟
این انتخاب قطعا دلایلی که به طور از آنها به صورت خیلی اجمالی اشاره میشود:
مقاومت و ایستادگی مردم در مقابل بمباران، تهاجم و موشک باران سنگین ارتش بعث عراق در دوران دفاع مقدس.
حضور گسترده و چشمگیر مردم در میادین نبرد و تامین نیروهای لشکر ۷ ولیعصر عجل الله تعالی فرجه الشریفبه طور کامل از یک شهرستان.
حضور جوانان در سطوح مختلف فرماندهی جنگ.
بازسازی شهر در حین جنگ و موشک باران، مردم شهید پرور دزفول مدت هشت سال دفاع مقدس با وجود اصابت موشک بر شهر، همزمان بخشهای تخریب شده را بازسازی میکردند و اراده رژیم بعثی در خالی کردن شهر را در هم کوبیدند.
مهمان نوازی و رزمنده نوازی مردم در روزهای دفاع مقدس، در یک کلام همه مردم دزفول و داراییهای آنها و نیز خانههای مردم دزفول در خدمت رزمندگان بود
برپایی مداوم نماز جمعه حتی زیر باران بمبها و موشکها
تقدیم بیشترین شهید غیر نظامی به نسبت جمعیت، به تعداد ۲۶۰۰ شهید
دلایل محکمی برای نامگذاری شهر دزفول به عنوان شهر نمونه مقاومت است وارتش صدام هم که از جنایات خویش و هم مقاومت مردم در این شهر خبر داشت، برای شهر دزفول عنوان «بلد الصواریخ» یا «شهر موشکها» را انتخاب کرده بود.
نکته ظریف این نامگذاری، نظرسنجی از مردم سراسر کشور در در سال ۱۳۶۵ بود که به عنوان شهر نمونه و پایتخت مقاومت ایران عزیز معرفی گردید و لوح زرین آن در یکی از میادین آن نصب شد.
این شهر در طول جنگ تحمیلی قریب ۲۰۰ بار توسط انواع موشکهای ۳ متری و ۹ متری و ۱۲ متری و ۲۵۰۰ بار توسط توپخانههای ارتش بعث و ۳۰۰ بار توسط هواپیماهای دشمن بمباران شدند و بیش از ۱۹۰۰۰ واحد مسکونی تخریب شد وبیش از ۲۶۰۰ کودک، نوجوان، جوان و پیر زن و مرد، ۴۲۰۰ جانباز و ۴۵۲ آزاده و ۱۴۷ مفقود الاثر در راه دفاع از میهن و آرمانهای انقلاب تقدیم کردند، اما همچنان استوار به مقاومت خود ادامه دادند و آرزوی دشمن را حتی برای یک لحظه برای خالی کردن شهر توسط مردم و در هم کوبیدن آن، بر دل صدامیان گذاشتند و با مقاومت بی نظیر خویش که روز چهارم خرداد را در تقویم ملی ایران به نام روز دزفول ثبت کردند، نشان دادند که در راه عقاید ملی و مذهبی خویش، چون سلسله جبال زاگرس مقاوم و استوارند.
رهبر معظم انقلاب فرمودند: در مقابل عظمت و شجاعت این مردم چه زنشان و چه مردشان و چه جوانشان و چه پیرشان انسان مبهوت میماند.... الان هم از همین تریبون عظیم نمازجمعه... در عصر همان روزی که آن فاجعه اتفاق افتاده بود هزاران نفر جمعیت با شور با هیجان در مسجد جامع شهر دزفول جمع شدند من سپاس و شکرانه خودم را از این همه شجاعت به عنوان یک انسانی که علاقمند به شجاعت است علاقمند به ایمان است علاقمند به مردم فداکا است به آن مردم فداکار عرض کردم الآن هم از این تریبون عظیم نمااز جمعه از این تریبون میلیونی و از میان شما برادران و خواهران نمازگزار به تمام مردم شهر دزفول از زن و مرد و پیر و جوان درود میفرستم.
در خصوص روز ۴ خرداد و دلیل ثبت این روز به عنوان روز مقاومت و پایدای – روز ذزفول مایلیم توضیحاتتان را بشنویم
ثبت یک روز در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران بعنوان روز مقاومت و پایداری و روز دزفول اقدام لازم و ارزشمندی بود که در راستای ترویج فرهنگ مقاومت و پایداری و ماندگاری حماسهی مردم دزفول در هشت سال دفاع مقدس صورت پذیرفت. البته این مناسبت و نامگذاری از دو زاویه قابل توجه است:
تبیین روزآمد مقاومت و پایداری متناسب با هر زمان، مقاومت و پایداری در دفاع از دین و مذهب و مرز و بوم کیان اسلامی امری است که منشأ قرآنی دارد. قرآن در آیات متعددی مجاهده با دشمنان اسلام و مسلمین و ظالمین و طواغیت و دفاع جانانه در مقابل هجمههای آنها را مورد تأکید و ترغیب قرار داده است. آنچه از محتنوای کتاب و سنت در این خصوص استفاده میشود آن است که:
مقاومت و پایداری در امر دین و اعتقادات و حفظ کیان اسلامی و در مسیر اقتدار مسلمین بر کفار، مخصوص زمان خاصی نیست و این واجبی است که در هر زمان جاری و منجز است؛ تا موضوع مقاومت و پایداری تببین حقیقی و ماهوی و کم و کیف احکام و شرایط آن برای جامعه هدف بیان نگردد، تحقق اصل مقاومت و یایداری مختل میشود؛ لذا لازم است در هر جامعه و برای هر مقطع سنی و صنفی این مهم مورد توجه تام قرار گیرد
مقاومت و مجاهده در هر زمانی ممکن است شکل خاص داشته باشد. در زمان جنگ تحمیلی مقاومت و مجاهده در راه دین و آرمانهای دینی و نظام اسلامی به صورت تحمل سختیهای ناشی از حملات فیزیکی دشمن بعثی بود که از زمین و هوا ایران اسلامی را مورد حملات موشکی و بمبارانهای پی در پی قرار داد که مردم ایران و مردم مقام و شهیدپرور دزفول با مقامت خود او را مجبور به پذیرش شکست کردند. اما گاهی مقاومت ممکن است در جنگ نرم باشد. مقاومت در برابر هجمههای فرهنگی، دینی و اعتقادی صورتی دیگر از مقاومت است که بسیار مورد توجه است چنان که امروز میبینیم دشمن با جنگ نرم فرهنگ و عقاید اسلامی و ارزشهای انسانی را هدف قرار داه است و شکی نیست مقاومت در برابر چنین هجمههایی از اوجب واجبات است همانگونه که در دوران دفاع مقدس بود.
به مقتضای حکم عقل تا دشمن هست، دفاع و مجاهده باید باشد تا دشمن بیدار است خوابیدن در نهایت بیخردی است و بر این اساس ازآنجا که در طول تاریخ بشریت دو جبهه حق و باطل در مصاف با هم بوده اند یر همگان و هر عاقلی لازم است تحرکات دشمن را زیر نظر داشته و و در مقابل هجمههای او مجاهده و مقاومت نماید.
نتیجه آن که اگر هر سال سوم خرداد (روز آزادسازی خرمشهر) و روز چهارم خرداد (روز مقاومت و پایداری مردم دزفول) گرامی داشته میشود، هدف اصلی آن اولا زنده نگه داشتن و ترویج جریان مقاومت و پایداری و ثانیا بیان رشادتهای مردم خرمشهر و دزفول است برای نسلهای بعد تا بدانند چگونه خرمشهر آزاد شد و مردمان دزفول در هشت سال چنگ تحمیلی چگونه عمل کردند که عنوان شهر نمونه و پایتخت مقاومت ایران بر تارک این شهر نقش بست و روز ۴ خرداد به عنوان روز دزفول و مقاومت و پایداری در تقویم رسمی جمهوری اسلامی جای گرفت.
نکته دیگر در پاسداشت چهارم خرداد، بیان حماسههای بی بدیل مردم دزفول در ۸ سال دفاع مقدس است. مردمی که در طی سالها مقاومت و اعزام هزاران تن از فرزندان خود به جبهههای نبرد، و ایستادگی در مقابل حملات ددمنشانهی متجاوزان به دزفول و پشت نکردن به دشمن، و از طرفی حمایت خالصانه و در عین حال عاشقانه ز رزمندگان اسلام و نیز با بازسازی ویرانههای ناشی از حملات دشمن در کمترین زمان، صفحهای زرین در تاریخ این خطه حماسه ساز و شهید پرور ثبت نمودند.
نظرتان درباره این که دزفول در دوران مقدس پشت جبهه محسوب میشد چیست؟
واقعیت بالاتر از این قضیه است و اعتقاد بنده این است که دزفول هم جبهه بود و هم پشت جبهه؛ و اینها حقایقی است که قابل کتمان نیست. دزفول از آن جهت که شب و روز در معرض حملات موشکی و توپخانهای و بمبارانهای دشمن بعثی بود، خود یک جبهه تمام عیار بود البته جبههای که در یک طرفش حملات وقت و بی وقت دشمن و در طرف دیگر مردمانی بی دفاع، اما مقاوم و سترگ.
اما با نگاهی دیگر دزفول پشت جبهه جبهه و مرکز پشتیبانی جبهۀ جنوب، بود.
پشتیبانیهای رزمی، هوایی، پشتیبانیهایی از جنس تأمین آب و خوراک و پوشاک رزمندگان، پشتیبانی ترابری و جنگ افزاری، پشتیبانی داروی و درمانی و بیمارستانی برای زخمیها
چرا تصرف دزفول برای صدام از اهمیت بالایی برخوردار بود؟
این قضیه دارای دلایل مختلفی است که به برخی اشاره میکنم:
اول این که صدام به دنبال تصرف خوزستان و بعد از آن مقاصد دیگری را دنبال میکرد از طرفی تصرف خوزستان به دلایلی با تصرف دزفول محقق میشد. دلیل دیگر نزدیک بودن دزفول به مرز عراق و کوهستانی نبودن این مسیر تا اهواز بود. خوب طبیعی است که دشمن بر تصرف این شهر در اولین مرحله حساس باشد. دلیل دیگر وجود یگانهای مهم نظامی در دزفول مانند پایگاه چهارم شکاری وحدتی که مانع بزرگی در تصرف دزفول بودند و معلوم بود که با وجود چنین مراکز نظامی قوی هوایی و زمینی نمیتوانست به تصرف خوزستان دست پیدا کند و روی همین جهت به دنبال آن بود تا با تصرف دزفول این مراکز نظامی قوی هم تصرف شوند. دلیل دیگر نقش بی بدیل مردم دزفول در دفاع از شهر و مملکت خود و پشتیبانی بی وقفه از رزمندگان بود.
به قول یکی از فرماندهان دفاع مقدس، دشمن بعثی ۲ لشکر از ۶ لشکری را که برای حمله به خاک میهنمان آماده کرده بود، مامور فتح دزفول کرد تا خوزستان را دور بزند و درنهایت این استان را به تصرف خود درآورد و اگر مقاومت مردم دزفول نبود، خوزستان سقوط میکرد، عملیات فتح المبین وجود نداشت و مقدمه آزاد سازی خرمشهر فراهم نمیشد.
مقام معظم رهبری فرمودند: «نیروهای عراقی آمده بودند دشتعباس و این منطقه را پر کرده بودند برای اینکه بتوانند از این پل ـ یعنی از کرخه ـ عبور کنند و بیایند طرف دزفول؛ اگر میآمدند دزفول، تمام مقطع ورودی خوزستان گرفته میشد. اینکه مرحوم قاضی در دزفول ماند و موجب شد که مردم در دزفول بمانند و با این همه موشکی که به دزفول زدند، دزفول تخلیه نشود، راز آن اینجاست؛ چون اگر دزفول از سکنه خالی میشد، گرفتن آن آسان بود؛ مرحوم قاضی (رحمتاللهعلیه) با آن چشم نابینا، در آن شهر ماند و موجب شد که همه در آنجا بمانند».
مایلیم سخن آخر این گفتگو را از شما بشنویم
- سخن آخر اینکه باید روز مقاومت و پایداری دزفول را گرامی داشت، تا نسلهای کنونی و نیز آینده بدانند چگونه پدران و مادران آنها از اسلام ناب و آموزههای متعالی آن دفاع کردند و چگونه با پیروی از امام خود، دست تعرض متجاوزان را از مرز و بوم ایران اسلامی کوتاه کردند.. در چهارم خرداد باید فرهنگ مقاومت و پایداری را به سرتاسر ایران و جهان ابلاغ نموده و در مقام بیان مصداق کامل و تمام عیار مقاومت و پایداری از مردم دزفول نام برد که به اعتراف حتی دشمنان، بهترین الگوی ایثار و مقاومت بودند.