نمایشگاه کتاب گامی اجرایی در مسیر تحقق دیپلماسی فرهنگی است

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ نشست خبری سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران  امروز، 17 اردیبهشت با حضور یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس این دوره از نمایشگاه و علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و قائم‌مقام نمایشگاه کتاب در گام سی‌وچهارم در ستاد اجرایی مصلای امام‌ خمینی(ره) به عنوان محل برگزاری و میزبانی این دوره از نمایشگاه برگزار شد.

رشد آمار کتاب‌خوانی سریع‌تر از رشد اقتصادی کشور

احمدوند در ابتدای این نشست با اشاره به شعار این دوره از نمایشگاه (کتاب خواندنی است) با تأیید و تأکید بر این نکته که پیشرفت در آینده کشور وابسته به انس و ارتباط هرچه بیشتر عموم مردم با کتاب و خواندن یار مهربان است، اظهار کرد: در این نکته تردیدی وجود ندارد که رشد آمار کتاب‌خوانی سریع‌تر از رشد اقتصادی کشور افزایش پیدا می‌کند.

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران جایی برای دعوت از خانواده‌هاست و توجه به این نکته که مهم‌ترین نهاد برای رشد مطالعه و ترویج کتاب‌خوانی از خانواده آغاز می‌شود.

رویکرد نمایشگاه؛ توجه به محتوای فرهنگی

وی ابراز امیدواری کرد این دوره از نمایشگاه در مسیر پیشرفت فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور گامی بلند و مؤثر بردارد و با تأکید بر اینکه رویکرد اصلی این دوره نمایشگاه توجه به محتوای فرهنگی است و برای برپایی این رویداد ملی شاهد هم‌افزایی دستگاه‌های مختلف دولتی بودیم اظهار کرد: تمامی این دستگاه‌ها دست‌به‌دست یکدیگر داده‌اند تا بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی و تعاملی کشور در قالب برگزاری نمایشگاه کتاب بتواند میزبان عموم مردم به‌ویژه اهالی کتاب باشد. همچنین باید از ناشرانی که با وجود مشکلات اقتصادی که در صنعت نشر وجود دارد با انگیزه و انرژی فراوان در بخش‌های مختلف نمایشگاه حاضر بودند بیش‌ از پیش تشکر کرد.

احمدوند همچنین ابراز امیدواری کرد: سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با همکاری نویسندگان، ناشران و مردم خاطره خوبی در اذهان به‌جای خواهد بگذارد.

نمایشگاه کتاب؛ بازتابی از هم‌افزایی و تعامل

علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و قائم‌مقام نمایشگاه کتاب در ادامه این نشست با اشاره به اینکه تجربه برگزاری گام پیشین نمایشگاه (دوره سی‌وسوم) بازتاب مهمی از هم‌افزایی و تعامل با رسانه‌ها و دسترسی عموم مردم در حوزه کتاب و  یار مهربان بود افزود: بخش مجازی به‌عنوان مؤلفه بهره‌برداری از حوزه فناوری اطلاعات در کنار بخش حضوری خدماتی را به مخاطبان ارائه می‌کند که تا پیش‌ از این کمتر شاهد مفهوم توسعه و هم‌افزایی مبتنی بر فناوری اطلاعات میان بدنه نشر با مخاطبان بوده‌ایم.

وی همچنین با اشاره به افزوده شدن بخش‌های فرهنگی به نمایشگاه همزمان با آغاز فعالیت نمایشگاه تأکید کرد: تلاش کردیم تا به این واسطه، رخداد و رویداد نمایشگاهی را بیش‌ از پیش تقویت کنیم و در کنار آن نگاهی هم به حوزه فروش کتاب و رساندن کتاب به شکل مستقیم به عموم مردم داشته باشیم.

قائم مقام سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ادامه داد: پیش‌ از چند ماه است که دبیرخانه این رخداد تشکیل شده و کمیته‌های مختلف و متعددی را در بطن خود میزبانی می‌کند. همچنین پیش‌ از برگزاری نمایشگاه کارهای آسیب‌شناسانه برای رصد آسیب‌های دوره‌های قبل مدنظر قرار گرفته و تلاش کردیم تا این‌بار با رفع آن‌ها، کمترین مشکل را در برگزاری این دوره نمایشگاه داشته باشیم.

تسهیلات ویژه برای اطلاع‌رسانی فیزیکی و مجازی

رمضانی با اشاره به آنکه امروز برای اقداماتی که در محل نمایشگاه میزبان آن‌ها خواهیم بود و موضوعات مربوط به حوزه کتاب بیشترین شکل تعاملی را در حوزه نشست‌های فرهنگی با دست‌اندرکاران عرصه کتاب و نشر شاهد هستیم، اظهار کرد: همچنین کمیته‌های مختلف نمایشگاهی اقدامات متعددی را انجام داده‌اند.

وی ادامه داد: از کمیته پاسخ‌گویی و اطلاع‌رسانی که به شکلی مجزا و در 20 نقطه نمایشگاه کار اطلاع‌رسانی و دسترسی سریع‌تر مردم به ناشران مدنظر خود را بر عهده دارند. همچنین این کمیته در بخش مجازی حضور دارد تا بتواند راهنمای افرادی باشند که قصد تهیه کتاب در بخش مجازی را دارند.

100 ناشر بین‌الملل با 45 هزار عنوان کتاب

رمضانی با بیان اینکه کمیته خارجی نمایشگاه میزبان 100 ناشر حوزه بین‌الملل خواهد بود که نزدیک به 45 هزار عنوان کتاب لاتین و عربی را به مردم ارائه خواهند داد، یادآور شد: در بخش کمیته بین‌الملل میزبان کشور تاجیکستان به‌ عنوان کشور مهمان و مهمانان ویژه‌ای از کشورهای جهان اسلام هستیم. رؤسای نمایشگاه‌های دوره‌ای مسقط و دهلی نو و همچنین وزرای فرهنگ تاجیکستان و ونزوئلا در نمایشگاه حضور پیدا خواهند کرد.

وی ادامه داد: در سرای ملل و بخش ناشران خارجی برای نخستین بار شاهد هم‌نشینی این دو بخش در رواق شرقی هستیم که میزبانی از 40 نشست تخصص پیش‌بینی‌شده با حضور 30 مهمان از کشورهای مختلف و همچنین میزبانی از متخصصان عرصه نشر از 27 کشور را در این دوره نمایشگاه شاهد خواهیم بود.

رمضانی تصریح کرد: فعالان حوزه کتاب در بخش‌های مختلف فعالیت‌های خود را به شکل حضوری و مجازی به دوست‌داران کتاب ارائه خواهند داد و همچنین سالن کتابداران نیز در نیم طبقه شبستان میزبان گروه‌های مختلف فعالان کتاب با آغوش باز خواهند بود.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران افزود: همچنین در بخش سینما-کتاب نیز طی همکاری و تعامل با انجمن سینمای جوانان و سازمان سینمایی زمینه اکران فیلم‌هایی که در حوزه ادبیات اقتباسی تولید شده‌اند فراهم خواهد شد. همچنین از میان فیلم‌هایی که در حال حاضر اکران هستند و شاهد ارتباط مستقیم و غیرمستقیم آن‌ها با کتاب هستیم نیز در قالب اکران عمومی برای مردم به نمایش گذاشته خواهد شد.

برنامه‌های کودک و نوجوان

رمضانی درباره برنامه‌های کودک و نوجوان گفت: دو جایگاه به کودکان و نوجوانان در صحن مصلی و بخش کودک اختصاص‌ داده‌ شده است که بیشترین رفتار تعاملی خانواده‌ها برای ترویج و تبلیغ هرچه بیشتر کودکان در هم‌نشینی با کتاب را در این دوره از نمایشگاه شاهد خواهیم بود. همچنین غرفه جوایز کتاب و تصویرگران امسال نیز غنی‌تر و پربارتر از ادوار پیش به مخاطبان این دوره از نمایشگاه ارائه خدمات خواهند داشت.

رمضانی درباره یارانه‌های این دوره از نمایشگاه با بیان اینکه برای اهل قلم یارانه 600 تا 800 هزار تومانی که بیشترین اعتبار برای پدیدآورندگان کتاب هست به شکل صد درصدی اختصاص پیدا می‌کند، گفت در بخش‌های دیگر برای دانشجویان و طلاب رقم 400 هزار تومان که 40 درصد آن از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارائه خواهد شد و همچنین برای اعضای هیئت علمی نیز 700 هزار تومن که 50 درصد آن توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تقبل خواهد شد در نظر گرفته شده‌ است.

قائم‌مقام سی و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با بیان اینکه آماده‌سازی این دوره از نمایشگاه زودتر انجام گرفت تا ناشران و فعالان بتوانند با فراغ بال غرفه‌های خود را برای میزبانی از مخاطبان آماده کنند، تصریح کرد: برداشتن فاصله میان بخش بین‌الملل و ناشران خارجی که برای نخستین بار در این دوره شاهد اجرای آن هستیم می‌تواند تعامل حوزه بین‌الملل با صنعت نشر کشور را در راستای تحقق دیپلماسی فرهنگی را به شکل عینی و عملیاتی با خود به‌همراه داشته باشد.

حضور آژانس‌های ادبی

احمدوند در ادامه این نشست درباره بازار جهانی کتاب و حضور آژانس‌های ادبی با تأکید بر آن‌که بازار جهانی باید در گفت‌وگو صورت گیرد نه در یک مکان، از حضور آژانس‌های ادبی مختلف داخلی و بین‌المللی در این دوره نمایشگاه خبر داد.

احمدوند با اشاره به این گزاره نادرست که گاه شنیده می‌شود نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را فروشگاه خطاب می‌کنند تصریح کرد: در تمام جهان جز در یک یا دو مورد استثنایی نمی‌توان نمایشگاه کتابی را در موضع بین‌المللی پیدا کرد که ناشران، خرده‌فروشی و ارائه کتاب به مخاطبان و حاضران در این نمایشگاه را انجام ندهند. پس از این‌ جهت نمی‌توان نمایشگاه کتاب تهران را صرفاً ف فروشگاه نامید.

حضور 3 هزار عرضه کننده داخلی و خارجی کتاب

رمضانی با بیان اینکه در سی‌وچهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران 3 هزار عرضه‌کننده کتاب حضور دارند، یادآور شد: 100 ناشر خارجی، 200 کتاب‌فروشی و 2700 ناشر داخلی در دو بخش حضوری و مجازی حاضر هستند. با این رویکرد و آمار، از نظر تعداد در قالب حضور ناشران شاهد کاهش فعالان عرصه نشر در قیاس با دوره پیشین نیستیم.

برنامه افتتاحیه نمایشگاه

رمضانی درباره مراسم افتتاحیه نمایشگاه گفت: افتتاحیه این دوره از نمایشگاه روز چهارشنبه 20 اردیبهشت ساعت 17 در صحن عمومی مصلای تهران برگزار می‌شود و در قالب آن میزبانی متفاوتی از عموم مردم و همچنین مادران شهدا خواهیم داشت و سعی می‌کنیم سهم کودکان و نوجوانان در افتتاحیه را پررنگ‌تر از همیشه داشته باشیم.

احمدوند با بیان اینکه در این دوره از نمایشگاه برخلاف برخی از اخبار بیش‌ از 95 درصد ناشران فعال کشور حضور دارند، درباره میزان یارانه اختصاص پیدا کرده به دانشگاهیان و طلاب اظهار کرد: بخش عمده نمایشگاه قطعاً به حوزه تولیدات دانشگاهی و آثار پژوهشی استوار است. اما اینکه تمام حمایت یارانه‌ای بر دوش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد منصفانه به‌نظر نمی‌رسد.

وی افزود: در این‌ راستا امیدواریم تا نهادهای دیگر چون وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز طی صحبت‌ها و تعاملاتی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با این افراد داشته بتوانند یاریگر مالی نمایشگاه باشند تا بتوانیم یارانه اختصاص پیدا کرده به دانشجویان و طلاب را افزایش دهیم.

نگاه ویژه به معلمان و کارگردان

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به ایکنا درباره نگاه ویژه‌ای که به معلمان و کارگران در دوره سی‌و چهارم نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران جاری است، اظهار کرد: بانک ملی تسهیلاتی را برای خرید معلم‌ها اختصاص خواهد داد و همچنین وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی طی توافقی که با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته اعلام آمادگی کرده تا برای خرید کتاب توسط طبقه کارگر تسهیلاتی در نظر گرفته شود.

احمدوند در پاسخ به پرسش دیگر ایکنا درباره بودجه این دوره از نمایشگاه گفت: با توجه به آن‌که در حوزه افزایش بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزایش چشمگیری را شاهد نبودیم، اعتبارات اختصاص یافته به حوزه کتاب و نمایشگاه بین‌المللی کتاب نیز تابعی از این رخداد است. به همین سبب بنا به پیشنهاد خودم تلاش کردیم تا از برخی هزینه‌های اضافی چشم‌پوشی کنیم و بتوانیم با بودجه‌ای مقرون‌به‌صرفه و برآورده کننده تمامی نیت‌های اصلی‌مان در حوزه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران این دوره را میزبانی کنیم.

سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از 20 تا 30 اردیبهشت‌ماه با شعار «آینده خواندنی است» به میزبانی مصلی امام خمینی(ره) برگزار می‌شود.