سلب مسئولیت مردان در چرخه الزام اشتغال زنان
یکی از مهم‌ترین موانع موفقیت زندگی خانوادگی، بیکاری مردان و اشتغال گسترده زنان و دختران در شغل‌های مردانه است؛ بهانه‌ای که در یک عقب‌گرد فرهنگی به اسم دفاع از حقوق زن موجب شده است نان‌آوری خانه را بر دوش زنان اندازند و از مردان سلب مسئولیت کنند.
به گزارش خبرنگار افتخاری ایکنا، در دین مبین اسلام، وظیفه کسب معاش و کسب درآمد، چرخاندن اقتصاد در نظام خانواده و نظام اجتماعی بر عهده مردان است، و این وظیفه از دوش زنان و دختران برداشته شده است، و از طرفی قوانین ارث و دیه و شاهد و... طوری پایه‌گذاری شده‌اند که تعادل در این موضوع حفظ شود، یعنی مهم‌ترین علت در دو برابر بودن ارث و دیه مردان نسبت به زنان همان وظیفه نبودن کسب معاش است، در اسلام تمام هزینه‌ها و مخارج زنان توسط پدر یا همسر آنها پرداخت می‌شود و این یک وظیفه الهی است که خداوند بر عهده مردان قرار داده است، این قوانین ثابت و غیرقابل تغییر هستند.
اما چه می‌شود که در نظام دانشگاهی ما، توسط اساتید دانشگاه به شدت با این الگو مخالفت می‌شود، و پرداخت حقوق مالی به زنان را نماد سلطه‌طلبی مرد و ضعیف بودن زن معرف می‌کند، به خصوص در رشته‌های روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و اقتصاد، بسیاری از این اساتید به شدت با پرداخت حقوق مالی زنان توسط مردان مخالفت می‌کنند و می‌گویند زن باید خود کار کند و همانند مرد، خرج زندگی‌اش را در آورد و این می‌شود توجیه‌شان برای جلوگیری از مردسالاری و ارج نهادن به شخصیت زنان و دختران.
به‌عنوان مثال، علیرضا کریمی جاوان، متخصص روانکاوی شناختی و محقق علوم اعصاب‌شناختی دانشگاه کالیفرنیای برکلی در مقاله‌ای مشکلات ناشی از ازدواج در ایران را ناشی از الگوی نان‌آور بودن مرد می‌داند و می‌گوید: از بعد اقتصادی عواملی مانند مردسالاری سنتی یا الگوی نان‌آور بودن مرد در خانواده، یا قائل نشدن حق کار حرفه‌ای برای زنان در بعضی طبقه‌های اجتماعی باعث ایجاد موقعیتی شده که تشکیل خانواده را در جامعه ما از نظر اقتصادی بیشتر به یک فشار تبدیل کرده است، زیرا در بخشی از جامعه هنوز ترجیحی وجود دارد که مرد را نان‌آور اصلی تشخیص میدهد. در طبقه‌های اجتماعی با قدرت اقتصادی ضعیف‌تر، این الگو عدم تشکیل خانواده موفق را از بعد اقتصادی به‌طور ناخودآگاه در اولویت قرار میدهد. اما زمانی که فشار اقتصادی بر خانواده زیاد می‌شود، رفته‌رفته نیروی کار زن پذیرفته می‌شود، هرچند به‌عنوان کمک جانبی و معمولا این زنان شاغل باید مسئولیت خانه‌داری که به تنهایی یک شغل تمام وقت سنگین است، را نیز حفظ کنند.(مقاله، کلیشه‌ای به نام افسردگی روزنامه همشهری1 مهر1397)
در این مقاله عدم اشتغال زنان و دختران را از موانع موفقیت زندگی خانوادگی معرفی می‌کند این در حالی است که یکی از مهم‌ترین موانع موفقیت زندگی خانوادگی، بیکاری مردهاست و اشتغال گسترده زنان و دختران در شغل‌های مردانه، فرصت‌های شغلی مردان را از بین برده است. این چرخه الزام شدن اشتغال زنان، علاوه بر تضییع حقوق بانوان و بسیاری مشکلات روحی، روانی برای این قشر، نظام خانواده را هم مختل کرده است و نظم اجتماعی را از بین برده است، مشکلات یک خانم در محیط کار بسیار بسیار بیشتر از مردان است، فشار کاری سنگین، حقوق و مزایای کمتر، فشار روانی ناشی از استرس، ناامنی ناشی از حضور در محیط‌های مختلط و...، زندگی را برای بانوان و دختران شاغل بسیار سخت کرده است، نتیجه الزام زنان برای نان‌آوری خانواده، فروپاشی خانواده و تضییع حقوق مالی زنان، بیکاری گسترده مردان و عدم شکل‌گیری خانواده است.
حقوق زنان در اسلام، از جمله متعالی‌ترین قوانین حقوقی نظام اجتماعی است که جز سوء‌استفاده‌گران و انسانهایی با دید تک بعدی به مسائل اجتماعی می‌نگرند با آن مخالفت نخواهد شد، خداوند خالق انسان است، ویژگی‌های خلقت خود را می‌داند، او نظام اجتماعی و حقوقی زن و مرد را طراحی کرده و در قرآن کریم، توسط پیامبرش به جامعه انسانی آموزش داده است، چه کسی و چه اجتماعی با این نظام حقوقی متعالی به مخالفت می‌پردازد، چه کسانی می‌خواهند به اسم دفاع از حقوق زن، نان‌آوری خانه را بر دوش زنان اندازند و از مردان سلب مسئولیت کنند.
قوانین، ارث، دیه، شهادت و... همه با هم یکپارچه و برای حفظ امنیت، کرامت زنان و ضامن بقاء خانواده و سلامت روح و روان جامعه انسانی است، هر چقدر زیستن از لحاظ اقتصادی دشوار باشد، نان‌آور شدن زنان و دختران، وضع را نه تنها بهتر نمی‌کند که بدتر هم می‌کند، در هر شرایط دشوار اقتصادی انتظار از زنان و دختران جامعه مسلمان مدیریت هزینه است و نه نان‌آوری، که این اوج احترام به مقام دختران و زنان یک جامعه مسلمان است، (مسائل مربوط به زنان خود سرپرست هم باید به‌گونه ی مدیریت شود، که کرامت و احترام آنها آسیب نبیند) و نه مانند وضع جامعه امروز که شاهد حضور بانوان در قصابی، رانندگی آژانس، بقالی، میوه‌فروشی، مکانیکی، شیشه‌بری، قالیشویی، سنگ‌بری، انواع بازاریابی و... آن هم با آن ظاهر غیر استاندارد در محیط‌های مختلط و قرار دادن آنها در معرض انواع آسیب و محیط‌های پر خطر، به اسم حقوق زنان باشیم، این وضعیت فعلی یک عقب‌گرد بزرگ فرهنگی برای جامعه ما محسوب می‌شود که علاوه بر تضییع حقوق زنان در خانواده باعث خدشه‌دار شدن احترام و کرامت زنان می‌شود و تهدیدی جدی برای نظام خانواده است.
امید است برنامه‌ریزان فرهنگی، هر چه سریع‌تر برای باور فرهنگی الزام نان‌آوری زنان که در جامعه اتفاق افتاده و عدول جدی از فرهنگ مسلمانی است، چاره‌ای بیندیشند.
سمیه امیری
مطالب مرتبط
