مرجعیت علمی قرآن تحقق‌بخش بیانیه گام دوم انقلاب است

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی‌لک، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع)، 23 بهمن‌ماه در نشست علمی «مرجعیت علمی قرآن در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی» گفت: خداوند به ما امر فرموده است که «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید دعوت خدا و رسول را بپذیرید، زیرا باعث احیای شما هست؛ لذا پیام قرآن هدایت برای متقین و پرهیزکاران است»، همچنین قرآن تاکید فرموده است که اگر شما خدا را یاری کنید، خداوند هم شما را یاری خواهد کرد«إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ».

وی با بیان اینکه پیامبر از اینکه قرآن در میان قومش مهجور می‌شود، ابراز نگرانی کرده است، افزود: در تاریخ معاصر، حکومت‌ها با سرسپردگی به استعمار، قرآن را کنار گذاشتند، البته نهضت‌های باور به قرآن در برخی مقاطع ایجاد شد، ولی انقلاب اسلامی در اوج این مسئله قرار داشت و با مجاهدت امام و ملت بازگشت به قرآن را رقم زد. رهبر انقلاب هم در بیانیه گام دوم تصریح فرمودند که این بیانیه رویکردی برای خودسازی، جامعه‌سازی و تمدن‌سازی اسلامی مبتنی بر قرآن و اسلام است.

استاد حوزه علمیه تصریح کرد: مقام معظم رهبری با اشاره به اینکه قبل از انقلاب اسلامی به علت جدایی دین و سیاست، قرآن مهجور بود، تبیین صریحی دارند و فرموده‌اند که تنها نقطه در جهان که قوانین براساس قرآن، سنت و سیره پیامبر و ائمه تنظیم می‌شود، ایران اسلامی است، حتی در کشورهای عربی، قرآن با صوت زیبا خوانده می‌شود، ولی به آن عمل نمی‌شود.

پیامدهای غفلت از قرآن

بهروزی‌لک با بیان اینکه غلبه سکولاریسم و لائیسیته در جهان اسلام سبب شد تا ظاهر قرآن اخذ شود ولی باطن آن مورد بی‌توجهی قرار گیرد، اضافه کرد: رهبر انقلاب در فرمایش دیگری در سال 93 تصریح فرموده و اخطار دادند که مبادا جهان اسلام از قرآن غفلت کند، فرموده‌اند که ما باید قرآن و تعالیم و دستورات پیامبر را به درستی بفهمیم و آن را پیاده کنیم؛ زیرا وقتی قرآن مهجور شود و به مفاهیم قرآن که منظومه کامل برای زندگی انسان است، بی توجه باشیم آن وقت گرفتار مشکلات خواهیم شد.

استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: از جمله آخرین رهنمودهای رهبر انقلاب تاکید بر مرجعیت قرآن کریم است؛ مرجعیت علمی بسیار فراتر از مراجعه به ظواهر و حتی عمل به قرآن است؛ یکی از ابعاد مرجعیت، مرجعیت عملی قرآن است تا با جهاد و تلاش هدایت را از قرآن بگیریم و وعده الهی حمایت از این تلاش و هدایت‌طلبی است.

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه عمل به قرآن باید حکمیانه باشد، افزود: قرآن باید در تار و پود حکمت و علم ما هم تنیده شود و بیانیه گام دوم انقلاب هم بر مبنای قرآن به دنبال تحقق همین مسئله است که آقای قرائتی کتابی درباره مبانی قرآنی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نوشته است. 

مرجعیت علمی دنبال تثبیت قرآن در اداره شئون انسان است

وی افزود: مرجعیت علمی طریق و راهبرد برای تقویت و تثبیت قرآن در زندگی عملی انسان است؛ بشر برای اداره خود نیازمند علم است، لذا در روایات بیان شده العلم سلطان؛ ما باید علوم خود را اصلاح کنیم گرچه در دوره معاصر، تفکر انسان غربی که بریده از نقش و جایگاه خداوند است، طغیان کرده و خدا را از همه ابعاد زندگی به خصوص عرصه علمی کنار گذاشت و به علم ظاهری بشری و تجربه کفایت کرد. خداوند در آیه هفتم سوره روم فرموده است: «يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ» و نتیجه چنین تفکری هم معیشت ضنک(دشوار) به تعبیر قرآن است.

بهروزی‌لک اظهار کرد: با سیطره غرب، متاسفانه در ایران هم مدت‌ها علم در برابر دین و وحی و شریعت قرار داده شد در حالی که قرآن تبیان لکل شیء و راهنمایی علمی و عملی است، ولی با پیروزی انقلاب آثار منفی سیطره سکولاریسم در این عرصه کمرنگ شد.

مفهوم مرجعیت علمی قرآن

وی تاکید کرد: مرجعیت علمی عبارت از استوار و بنا کردن و احیا و اصلاح علوم رایج مبتنی بر آموزه‌های قرآن کریم است؛ سه بحث در مرجعیت مطرح است؛ اول تأثیرگذاری قرآن کریم بر علومی که مورد تأکید و اهتمام رهبر انقلاب مبنی بر اسلامی‌سازی است؛ این عرصه شامل علوم اسلامی، انسانی و علوم تجربی است.

بهروزی‌لک با بیان اینکه دومین مسئله در مرجعیت علمی قرآن، قلمرو مرجعیت است، اظهار کرد: تأثیر قرآن بر جهت‌دهی به مبانی علوم در ذیل این مسئله می‌گنجد؛ مبانی هستی‌شناسی، انسان‌شناسی و رو‌ش‌شناسی می‌تواند تحت تاثیر قرآن نورانیت بیابد همچنین در الهام‌بخشی مسائل و روش‌شناسی علوم هم قرآن می‌تواند اثر بگذارد.

وی با بیان اینکه سومین فاز اثرگذاری قرآن بر علوم را هم می‌توان در گونه‌های علوم برشمرد، افزود: ما مطلبی از قرآن را می‌بینیم که قرآن علم جدیدی را در اختیار ما قرار می‎دهد؛ همچنین ما از قرآن می‌توانیم در الهام‌بخشی استفاده کنیم به این معنا که ابعاد و زوایای قرآنی را در علوم مورد استفاده قرار دهیم؛ به عنوان مثال منجمان از همین آیات الگو گرفته‌اند، چون قرآن آیات متعددی در این باره دارد.

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) بیان کرد: اگر انقلاب اسلامی گام دوم خود را می‌خواهد در مسیر تمدن‌سازی ادامه دهد، باید از تجارب گام نخست بهره بگیرد و به خصوص اینکه از قرآن بیشتر بهره ببرد؛ اینکه رهبری بر اصلاح علم تاکید فرمودند به این دلیل است اگر این بخش درست شود، معنویت و اخلاق، سبک زندگی و اقتصاد مقاومتی و دشمن‌شناسی هم محقق خواهد شد. در گام دوم باید علم و پژوهش مورد اعتنای رهبری را مورد تأکید قرار داده و از مهجوریت قرآن بکاهیم.