آغاز سوگواره مجازی اشراق / لزوم ارائه پیام‌های خلاقانه دینی در فضای مجازی

به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست خبری هفتمین سوگواره مجازی اشراق امروز، دوم شهریورماه، از سوی معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمد شیخ‌الاسلام، رئیس نمایندگی دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم در تهران؛ محمدصادق افراسیابی، معاون مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ فضه‌سادات حسینی، داور این جشنواره و حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی حاجیانی، دبیر اجرایی این جشنواره، برگزار شد.

 

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد شیخ‌الاسلام، رئیس نمایندگی دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم در تهران، در ابتدای این نشست با بیان اینکه گرافیک و تولید محتوا در فضای مجازی و ارتباط آن با محرم از پیش شناخته شده است، اما لازم بود که امسال موضوعات جدیدتری را مدنظر قرار دهیم، گفت: فعالیت‌های دینی باید از تکراری شدن دور باشند؛ بر همین اساس تمرکز خود را به موضوع خلاقیت معطوف کردیم، چراکه نیازمند خلاقیت در عرصه پیام عاشورایی هستیم.

وی با ذکر اینکه جنس این حرکت به اقتضای فضای مجازی و اهمیتی که امروز در آن زیست می‌کنیم یک حرکت نو و متفاوت قلمداد می‌شود، افزود: در عین حال دو اتفاق مهم در این سوگواره در نظر گرفته شده که ما را به خلاقیت نزدیک می‌کند. نخست مقوله نوآوری است که بسیار مهم تلقی می‌شود و به شدت به آن نیاز داریم، چراکه به نظر می‌رسد مجموعه‌های فعال دینی در فضای مجازی دچار تکرار شده‌اند و گاهی فاقد خلاقیت هستند؛ لذا امروز نیازمند حرکتی نوآورانه در پیام‌های دینی در فضای مجازی هستیم.

رئیس نمایندگی دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم در تهران، با بیان اینکه موضوع دوم نوآوری در عرصه ساختار است، اظهار کرد:‌ پیام‌های نوآورانه گمشده این جریان است؛ لذا برای استفاده بهتر از مفاهیم و مبانی بزرگ عاشورا و کربلا، نیاز به استفاده از پیام‌های نوآورانه داریم. گام سوم نیز موضوع چینش‌هاست که نیاز مبرم به نوآوری داریم.

حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ‌الاسلام با اشاره به اینکه امروز تمرکز‌ بر ساختار است، در حالی که پیام و چینش دو مقوله مهم دیگر در این عرصه هستند که باید روی آن‌ها کار کنیم، گفت: باید کنش‌گری‌ها را نیز در فضای مجازی قضاوت و آسیب‌شناسی کنیم. این موضوع غیر از تولید محتواست و نیازمندیم که ببینیم کنش‌گران در عرصه دینی چه اشکالاتی دارند و آن‌ها را آسیب‌شناسی کنیم. چراکه ممکن است تولیدات زیاد باشد و گروه‌های دینی و علاقه‌مندان به این عرصه محتوای انبوه داشته باشند، اما به نظر می‌رسد کنش‌گری ما خوب نبوده است، چراکه فعالیت‌های ما اثرگذاری مطلوب را نداشته است؛ لذا این دو نکته را می‌توان مزیت اصلی این جشنواره در قیاس با سایر جشنواره‌ها دانست.

 

حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی حاجیانی، دبیر اجرایی هفتمین سوگواره مجازی اشراق، در این نشست با بیان اینکه همزمان با فرارسیدن ایام محرم الحرام ۱۴۴۲ هجری قمری و در راستای تولید و توزیع محتوای فاخر در ارتباط با حماسه حسینی‌(ع) و مکتب اهل بیت(ع) و همچنین رشد کنشگران و مبلغان عاشورایی در فضای مجازی این سوگواره با یاد روحانی مجاهد مرحوم حاج احمد خسروی برگزار خواهد شد، گفت: در این سوگواره فعالان فضای مجازی در رقابت با یکدیگر  اقدام به تولید و نشر آثار می‌کنند.

وی هدف از برگزاری سوگواره مجازی «اشراق» را جمع‌آوری و انسجام تولیدکنندگان رسانه‌ای و ترویج فضای عاشورایی بیان و تصریح کرد: برای اولین سال در این سوگواره موضوع و بخش کنشگران عاشورایی اضافه شده است. در واقع این سوگواره امسال به بخش کنشگری فضای مجازی و کنشگران رسانه‌های نوین می‌پردازد. با برگزاری این سوگواره، میان کنشگرانی که در فضای مجازی درباره عاشورا و قیام امام حسین‌(ع) در حال نشر محتوا هستند، رقابتی شکل خواهد گرفت.

کنشگران عاشورایی

حاجیانی اظهار کرد: در بخش کنشگران عاشورایی، قسمت‌های مختلفی داریم که یک قسمت کنشگران فعال و فرصت‌ساز هستند که خودشان ایجاد بحث کرده و در فضای مجازی مؤثر هستند. قسمت دیگر پاسخگو و تعاملی هستند که نسبت به واکنش‌ها، شبهات و سؤالاتی که مخاطبان در حوزه عاشورا و امام حسین‌(ع) دارند، پاسخگو هستند. در بخشی از این سوگواره، کنش‌گرانی از تولیدات و کنش‌های عاشورایی در فضای مجازی حمایت و از ضریب خوردن و دیده شدن این تولیدات پشتیبانی می‌کنند.

دبیر اجرایی این سوگواره، به بخش دریافت ایده‌های نو در سوگواره مجازی «اشراق» پرداخت و افزود: در این سوگواره، بخش ویژه دیگری را درباره ایده‌های نو در نظر گرفته‌ایم. این بخش به دلیل این است که در فضای رسانه‌ای دچار تکرار شدیم و به همین دلیل به ضرباهنگ جدیدی در فضای پرداخت به موضوعات محرم و عاشورا نیاز داریم. بخش ویژه «ایده‌های نو» کمک می‌کند تا کسانی که ایده‌های جدیدی در فضای کنشگری در فضای مجازی دارند، بهتر دیده شوند و به آنها اهمیت داده شود و این رخداد بهتر رقم بخورد.

حجت‌الاسلام حاجیانی با بیان اینکه سوگواره مذکور به صورت عمومی برگزار می‌شود، اظهار کرد: امروز توانستیم سوگواره را در یک گستره ملی عرضه کنیم؛ بنا داریم برای سال‌های آینده این رویداد را در حوزه بین‌المللی نیز گسترش دهیم، چراکه شخصیت سیدالشهدا(ع) فراملی و جهانی و برای تمامی انسان‌های آزاده دنیاست.

وی با بیان اینکه امام حسین(ع) را می‌توان به عنوان خلاق‌ترین انسان آزاده و رسانه‌ای عصر خودشان یاد کنیم، تصریح کرد: امام حسین(ع) را راوی برتر زمان خودش می‌دانیم، چراکه جنگ روایت‌ها را از آن دوران می‌توانیم بررسی کنیم. برای ما حضرت الگوی خوبی است که بتوانیم در فضای رسانه‌ای از ایشان درس بگیریم.

دبیر اجرایی این سوگواره افزود:‌ هفتمین سوگواره مجازی اشراق با توجه به شرایط شیوع کووید 19 در فضای مجازی از سوی معاونت فضای مجازی، هنری و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، در بخش‌های گرافیک، عکس و کلیپ، متون ادبی و ایده‌های نو و همچنین بخش کنشگران عاشورایی برگزار می‌شود.

در بخش دیگر این نشست فضه سادات حسینی، نماینده داوران این سوگواره، اظهار کرد: خودمان را به عنوان خادمان رسانه‌ای امام حسین(ع) می‌دانیم و امیدوارم بتوانیم قدمی را در این مسیر برداریم. در باب اهمیت فضای مجازی بارها سخن گفته شده و امروز در چنین بزنگاه‌هایی می‌توان اهمیت آن را دریافت.

سخنران پایانی این نشست محمدصادق افراسیابی، معاون مرکز رسانه‌‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. وی با اشاره به اهمیت بخش طرح و ایده در این موضوع گفت: تغییر و تحول جدی‌تر از آن است که ما تصور می‌کنیم. امروز برخی ‌صاحبنظران معتقدند که ما وارد جامعه پلتفرمی شده‌ایم و در این فضا باید با مختصات جدیدی فعالیت شود. بر همین اساس در حوزه رسانه‌ای شاهد افزایش قدرت نفوذ رسانه‌های اجتماعی و افزایش قدرت پلتفرم‌های کاربردی که مخاطب را به خود جذب می‌کند هستیم؛ این امر یعنی الگوی تأثیرگذاری متحول شده است.

وی با بیان اینکه در خبرگزاری‌ها و مطبوعات تغییر الگو را لمس می‌کنیم، ادامه داد: برای چنین فضای دگرگون و متحول شده‌ای نیازمند یک‌سری طرح‌ها و برنامه‌های جدید هستیم. گاهی اوقات نگاه سنتی نمی‌تواند اهداف ما را پیش ببرد. لذا این سؤال مطرح می‌شود که چطور می‌توانیم نهضت و پیام‌های قیام امام حسین(ع) را به جهان معرفی کنیم. بر همین اساس بحث ایده و طرح بسیار مهم است و بخشی از آن باید ناظر به فضای مجازی و ظرفیت این فضا باشد.

معاون مرکز رسانه‌‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر اینکه در چنین فضایی ابتدا باید بپذیریم کارهایی که انجام شده کافی نیست و در گام دوم خلأها را شناسایی کنیم و در نهایت پیشنهاد دهیم و با یک آینده‌نگری چشم‌انداز طرح‌ها و فعالیت‌ها را ببینیم، اظهار کرد: یک ویژگی منحصر به فرد این جشنواره توجه به ایده و طرح است و شاید چنین جشنواره‌ای وجود نداشته باشد. موضوع بعدی کنش‌گری است.

پویش روضه‌های خانگی

افراسیابی با اشاره به اینکه در حوزه کنشگری در چند بخش با سازمان‌های دیگر مشارکت داریم، ادامه داد: دوستان ما امروز حرکتی را در سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور و خبرگزاری ایکنا در خصوص پویش روضه‌های خانگی راه‌اندازی کرده‌اند که این پویش می‌تواند با توجه به شیوع کرونا بسیار اثرگذار باشد. علاقه‌مندان می‌توانند از طریق سایت ایسکا در این پویش ثبت‌نام کنند.

وی در پایان با بیان اینکه امسال سیزدهمین سوگواره مهر محرم را برگزار می‌کنیم، گفت: فعالیت دیگر جایزه جهانی اربعین و راه‌اندازی پویش تولید محتوای دیجیتال در فضای مجازی با موضوع محرم و عاشوراست.