حجتالاسلام والمسلمین سیدابوالفتح دعوتی، پژوهشگر و مترجم پیشکسوت قرآن کریم در گفتوگو با ایکنا؛ درباره علل شکلگیری واقعه عاشورا اظهار کرد: در قضیه کربلا قرار بر این بود که خاندان پیامبر(ص) را قلع و قمع کنند و ریشه دودمان ایشان را از بین ببرند؛ چون خلفایی که بر سر کار آمده بودند، پسران همان ابوسفیانی بودند که به دروغ، اظهار اسلام کرده بود و در دل خود همچنان با نبوت دشمنی داشت، آنان که به تخت قدرت تکیه زدند گفتند از اسلام و وحی خبری نیست، اگر خبری بود که منِ پسرِ ابوسفیان نباید به خلافت میرسیدم! به همین دلیل خیال کردند میتوانند فاتحه اسلام را بخوانند و آن را تمام کنند.
وی ادامه داد: چون آنها میدانستند که ذریه حضرت محمد(ص) وارث ایشان هستند، اهلبیت(ع) را رقیب خود میدانستند و میخواستند آن بزرگواران را از بین ببرند. لذا در صحنه کربلا، یک عده اشقیا در مقابل آدمهای مبارزِ عادلِ متقیِ عدالتخواهِ عدالتگستر صف کشیدند و به معنای واقعی کلمه، تجسم تقابل سیاه و سفید و جنگ نور و ظلمت به وقوع پیوست. اشقیا به حساب خودشان همه را از بین بردند، حتی اجساد شهدا را هم در بیابان گذاشتند که حیوانات بخورند و هیچ اثری نمانَد، اما از کرامات الهی این بود که قبایلی آمدند و اجساد را دفن کردند و قبرها مشخص شد، یا اینکه مثلاً به عنایت الهی، امام زینالعابدین(ع) زنده ماندند تا بتوانند امامت را ادامه دهند، در حالی که قصد اشقیا این بود که امامت ادامه پیدا نکند.
حجتالاسلام والمسلمین دعوتی درباره نتایج و آثار واقعه کربلا گفت: اولین اربعین در همان سال 61 هجری واقع شد و عدهای از دوستداران امام حسین(ع) بر مزار ایشان عزاداری کردند. کمی بعدتر نیز حرکتهای انقلابی شدید مثل قیام توابین، قیام مختار، قیام زید ابن علی، قیام بنیالحسن و ... رخ داد و سلطنت بنیامیه از بین رفت. در تمام این مدت، شیعیان و اهل عدالت و باور و ایمان در حول کربلا جمع میشدند و عزاداری میکردند و از داخل این عزاداریها قیام ایجاد میشد. اینها نمیرفتند فقط شیون و زاری کنند بلکه میرفتند برای مبارزه با ظلم یار بگیرند و سوژهشان هم مظلومیت امام حسین(ع) و ظلم دستگاه خلافت بود.
این پژوهشگر قرآنی ادامه داد: به همین دلیل، خلفای عباسی مردم را از آمدن به زیارت امام حسین(ع) منع میکردند، حتی در برهههایی دست زائران را قطع میکردند یا مثلاً بارگاه امام حسین(ع) را تخریب کردند و به آن آب بستند، ولی با تمام این احوال مردم، زیارت ایشان را فراموش نمیکردند. چون پیامبر(ص) در نظر همه امت اسلام یک شخصیت عظیم وحیانی و آسمانی بود و مردم نام او را هر روز بر فراز گلدستهها و مأذنهها بلند میکردند و در نماز خود از او یاد میکردند، چگونه ممکن بود فرزند پیامبر(ص) را که در خط او و وارث او بود، از یاد ببرند؟ مردم دنبال این بودند که خون ریخته شده، پایمال نشود و به جایی برسد. لذا انقلابهای زیادی در دنیای اموی و عباسی به وجود آمد.
وی با بیان اینکه دشمنیها با عزاداری امام حسین(ع) تا زمانه حاضر نیز ادامه پیدا کرده است، گفت: در دوران معاصر، دو فرقه داشتیم که با قیام کربلا دشمنی میکردند؛ یکی روشنفکران مرعوب و دیگری زورمداران و قلدرها. یکی با قلم و دیگری با شمشیر بر ضد افکار مذهبی کار میکردند. این دشمنی مدرن از زمان رضاشاه شکل گرفت و در زمان پهلوی دوم، در کنار گسترش شهوات ادامه یافت. با تمام این احوال و دشمنیها، انقلاب اسلامی از سخنرانی امام خمینی(ره) در روز عاشورا شروع شد. مردم ایران پیش از حرکت امام خمینی(ه)، حکومت را در جایگاه یزید و مرجعیت را در جایگاه امامت و ولایت میدیدند. وقتی امام خمینی(ره) دستگیر شدند، تقابل یزید و امام حسین(ع) برای مردم تداعی معنا پیدا کرد. لذا یکی از نتایج واقعه عاشورا در زمانه ما همین انقلاب اسلامی و نهضت امام خمینی(ره) است. البته عدهای از مسیر انقلاب بریدهاند اما عده دیگری هم با قدرت در میدان هستند، گرانی و ارزانی و زمستان و تابستان به اینها اثر ندارد و حول رهبری متمرکز هستند.
حجتالاسلام والمسلمین دعوتی در بخش دیگری از سخنان خود درباره اهمیت پیادهروی اربعین اظهار کرد: این رویداد نیز از نتایج واقعه عاشورا محسوب میشود. جمعیت اربعین، بسیارعظیم و معنادار است؛ این حرکت از این هم میتواند گستردهتر شود زیرا بیداری نسبت به ارزشهای معنوی و بیزاری از ظلم ایجاد میکند، این رشته و چشمه، علیرغم همه تبلیغات منفی دشمنان، رو به گسترش است چون میبینید به میزانی که ظلم ظالمان بیشتر میشود از همه کشورهای دنیا، از پاکستان و هندوستان گرفته تا کشورهای اروپایی به پیادهروی اربعین اضافه میشوند. این اضافه شدن یک معنا و هدف دارد؛ گویی قرار است کاری ناتمام به سرانجام برسد که شاید خود زائران از آن مطلع نباشند.
این پژوهشگر قرآنی تصریح کرد: مسلمانان جهان باید با این سؤال از پیادهروی بازگردند؛ کربلا را زیارت کردیم، بعد از آن چه کنیم؟ این اجتماع عظیم ما را برای چه امر مهمی باید برانگیزاند و همدل کند؟ من فکر میکنم آن امر مهم، آزادی فلسطین است. امام خمینی(ره) پیشبینی فرموده بودند که «راه قدس از کربلا میگذرد»، حال که راه زیارت کربلا با این جمعیتهای میلیونی گشوده شده است، قدم بعدی میتواند آزادی فلسطین باشد.
وی در پایان اظهار کرد: خوب است زائران پیادهروی اربعین در این مسیر نورانی به مضامین ظلمستیزانه و آزادیخواهانه بیندیشند و این اشعار را با خود زمزمه کنند: اربعین جوشیدن بغض است از دریای خون/ تا کُنَد کاخ یزیدان زمان را سرنگون/ اربعین آمد که تا ویران کُنَد مکر یهود/ اربعین آمد که تا رسوا کند آل سعود/ اربعین بنیاد اسرائیل را پِی میکند/ اربعین از کربلا تا قدس را طِی میکند.
گفتوگو از مجتبی اصغری
انتهای پیام