نیرنگ شیطان را به اهل عبادت و یقین راهی نیست
گروه اجتماعی: آن هنگام که انسان با عبادت صفت پسندیده یقین درون خویش را مزین کرد و تنها تأثیرگذار اصلی را در جهان خداوند سبحان دید، شیطان از نفوذ در وجود او ناامید می‌شود.
عبادت تنها راه تقرّب به خداوند است. عبادت هدف نهایی آفرینش انسان نیست، همان‌گونه که درخت شدن برای هسته، هدف نهایی نیست، بلکه هدفی متوسط است و هدف نهایی آن به بار نشستن و ثمر دادن است. هدف از عبادت نیز دستیابی به یقین است، خداوند سبحان در آیه 99 سوره حجرات فرموده که « وَاعْبُدْ رَبَّکَ حَتَّى یَأْتِیَکَ الْیَقِینُ؛ پروردگارت را عبادت کن تا به یقین برسی». عبادت راه رسیدن به یقین است و انسان تا به یقین نرسد، در معرض زوال و دگرگونی است.
عبادت زمینه‌ساز مقام یقین است
انسان بر اثر عبادت به مقام یقین می‌رسد و تا وقتی که با عبادت است و مبنای زندگیش عبادت خداوند است، اهل یقین است و اگر لحظهای عبادت را ترک کند به عصیان آلوده می‌شود. اگر عبادت را انکار کرد به کفر و ارتداد و محرومیّت ابدی دچار می‌شود.
شیطان رانده شده نیز بر این وعده است که همه فرزندان آدم را فریب دهد و در ادعای خود هر چند به بیان صادق قرآن فریبش ضعیف است: «إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطَانِ کَانَ ضَعِیفًا، که نیرنگ شیطان [در نهایت] ضعیف است»(النساء /76)، اما شیطان خود اعتراف می‌کند که وسوسه و نیرنگ ضعیفش در وجود بندگان خالص خداوند که به یقین در عبادت رسیده‌اند راهی ندارد.
ابزار شیطان برای فریب انسان تنها وسوسه اوست و وسوسه جایی تأثیرگذار است که وجود آدمی به حق و باطل آمیخته باشد، اما آنان که مصداق آیات قرآن در عبادت می‌شوند، در وجود انسانی آن‌ها جز حق، باطلی راه نمی‌یابد به همین دلیل است که شیطان نیز معترف است، بندگان اهل یقیین و خالص را نمی‌تواند فریب دهد.
عبادت تنها در انحصار خداوند است
فاطمه نیکبختی، مدرس حوزه علمیه الزهرا(س) اهواز در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن ایکنا از خوزستان، در این باره به محتوای فرازهایی از سوره حمد پرداخت و گفت: خداوند سبحان در سوره حمد پس از بیان برخی مقدمات همچون حمد و ستایش ذات مقدسش و اینکه صاحب اختیار روز قیامت و خداوندی‌ست که در حق همه انسان‌ها رحمان و رحیم است و رحمت‌اش برای همه جهانیان است، در آیه چهارم عبارت «إِیَّاک نَعْبُدُ وَ إِیَّاک نَستَعِینُ؛ تنها تو را مى‌پرستیم و تنها از تو یارى می‌جوئیم» را بیان می‌کند.
وی ادامه داد: با توجه به قواعد ادبیات عرب، هنگامى که مفعول بر فاعل مقدم شود، معنى حصر از آن استفاده خواهد شد. در قسمتی از آیه نیز مقدم‌شدن کلمه «إِیَّاک» در این عبارت از آیات سوره حمد نیز دلیل بر انحصار است که این انحصار در خود معنای توحید عبادی را دارد یعنی کسی جز خداوند شایسته پرستش نیست و عبادت فقط منحصر به اوست.
انسان در بندگی نیازمند کمک خداوند است
مدرس حوزه علمیه الزهرا(س) اهواز با بیان اینکه انسان در مسیر بندگى نیازمند کمک خداوند است، توضیح داد: وجود انسان در همه مراحل زندگی‌اش به خداوند سبحان نیازمند است و آدمی در مسیر عبادت خداوند به یاری و مددرسانی او محتاج است که به صورت زیبایی وابستگی انسان به خداوند حتی در عبادت ترسیم شده است.
نیکبختی گفت: اگر انسان به حقیقت عبادت خداوند پی‌ببرد به این معنی که هیچ کسی جز خدا لایق پرستش نیست، جز خدا هیچ کسی را پیروی نمی‌کند. زیرا باعث می‌شود انسان خیلی از افراد را تأثیرگذار در اتفاقات عالم ببیند و این‌گونه گمان می‌کند که دیگران می‌توانند موانع وی را در مسیر برداشته و مایه نجات او شوند.
این مدرس حوزه با بیان اینکه این حالت معادل و همتراز با شرک خفی است عنوان کرد: داشتن این چنین دیدی نسبت به افراد در واقعیت به شرک خفی نزدیک است، زیرا در این حالت انسان دیگری را در عبادت خدا شریک می‌داند.
وی در پایان یادآور شد: این آیه حاکی از اختیار انسان نیز هست، زیرا عبارت «ایاک نعبد» در خود این بار معنایی را به همراه دارد که انسان بین جبر و اختیار است؛ زیرا«ایّاک نعبد و ایّاک نستعین» بیانگر این واقعیت است که انسان مجبور نیست و این معنی از واژه «نعبد» بدست می‌آید و از سوی دیگر مختار هم نیست، زیرا در امر عبادت نیازمند یاری خداوند سبحان است.
