فریادهای بلند و جیغهای سرکش یک مادر باردار؛ این غالبترین تصویری است که رسانههای ایران از تولد یک کودک به نمایش میگذارند و بعد چهره بچهای که نه در آغوش گرم مادر بلکه در دستان یک پرستار و در بیمارستان قرار دارد و مادری که بعد از تولد فرزند خود به شدت حالت بیمارگونه دارد و باید مدتها استراحت کند، همه اینها در کنار تنها تصویر معمول از بارداری، یعنی زنی که به شدت حالت تهوع دارد و چاق است تصاویر غالب رسانههای ایران در خصوص بارداری و تولد فرزند است.
آیا این تصاویر برای ترساندن است؟
اما کدام یک از این تصاویر غالب، بانوان جامعه ایران را تشویق میکند تا فرزند به دنیا بیاورند؟ چه قدر این تصاویر ساختگی، واقعی هستند؟ اگر این تصاویر را با تصاویر غالب رسانههای سایر کشورها مقایسه کنیم، چه نتیجهای حاصل میشود؟ چه قدر تصویر دردهای شدید زایمان، بانوان جامعه ما را به سمت سزارین و نه به دنیا آوردن طبیعی کودک ترغیب میکند؟ این تصاویر چه پس زمینه ذهنی در تفکرات دختران جامعه ما ایجاد میکند؟ این تصویرسازیها تا چه میزان با تفکرات اسلامی ما تشابه و یا تناقض دارد؟
نگاه اسلام: از نو آغاز به کار کن که بخشیده شدهاى
نگاه اسلام به بارداری، دنیا آوردن فرزند، شیردادن و نگهداری از فرزند بسیار زیبا و لطیف است. زیبایی که حتی درد وضعحمل را نیز بسیار شیرین و دلپذیر میکند چرا که یک زن مسلمان میداند با به دنیا آمدن فرزندش از تمام گناهانش پاک میشود.
پیامبر(ص) در خصوص بارداری و به دنیا آوردن فرزند فرمودهاند: اگر زن حامله شود او بسان روزهدار شب زندهدارى است که با جان و مال در راه خدا جهاد مىکند و چون زایمان کند پاداشى دارد که از بس بزرگ است نمىداند آن پاداش چیست و چون شیر مىدهد در برابر هر مکیدن براى او مشابه یک آزاد سازى از فرزندان اسماعیل است و چون از شیر دادن فارغ شود فرشتهاى بر پهلوى او مىزند و مىگوید: از نو آغاز به کار کن که بخشیده شدهاى» .[1]
آن حضرت در جای دیگری فرمودهاند: هر گاه زن در ایام زایمان و دوره نفاسش بمیرد روز قیامت نامه عمل او را نگشایند»؛[2] یعنى از او حساب گرفته نمیشود و بدون حسابرسى به بهشت میرود؛ چون ناراحتى زایمان او را از گناه پاک کرده است.
حضرت رسول(ص) فرمودند: بهشت زیرپای مادران است
حجتالاسلام سیدمحمد هژبری، محقق و مدرس حوزه علیمه خراسان در همین خصوص به خبرگزاری ایکنا گفت: به صرف تکوّن و انعقاد نطفه یک مسلمان، ثقلی در عالم (ستاره تازه طلوع کرده در خانه انسان مومن) به وجود میآید و سنگینی و ثقلی در عالم هستی ایجاد میکند.
وی با اشاره به اینکه اگر بخواهیم به زبان کنونی این موضوع را مطرح کنیم میتوان گفت که وجود یک انسان یک انرژی خاص را در عالم تولید میکند و اظهار کرد: تشویقهای بسیار زیادی از زبان حضرت رسول(ص) و ائمه در خصوص به دنیا آوردن کودک مطرح و عنوان شده است: وقتی بانویی باردار میشود هر سختی و هر ناله کوچکی که میکند و هر آهی که میکشد برای او فضل است.
این محقق و استاد حوزه علمیه خراسان ادامه داد: در خصوص ثواب و ارزش به دنیا آوردن فرزند از حضرت رسول(ص) روایت شده است که: مادر و فرزند هر دو از فضای زایشگاه پاک بیرون میآیند یعنی مادر نیز مانند بچه و بچه مانند مادر دو معصوم از فضای زایشگاه بیرون میآیند.
رسول خدا(ص) عصمت مادری که فرزند به دنیا آورده را امضاء میکند
وی با مطرح کردن این سؤال که «کجا میتوانیم عملی را پیدا کنیم که رسول خدا(ص) در آن عصمت یک فرد را امضا میکنند؟ گفت: در روایات مطرح شده است که بعد از تولد فرزند هر لحظهای که بچه شیر میخورد خداوند اجر آزاد کردن یک بنده از فرزندان اسمائیل(ع) به مادر او میدهد.
از زایمان دردش را و از بچهداری خرجش را به مردم نشان دادهایم
حجتالاسلام هژبری در پایان سخنانش گفت: متأسفانه ما از زایمان دردش را و از بچهداری خرجش را به مردم نشان دادهایم و نتیجه همین شده است که میبینیم.
مسئله کنترل جمعیت از سلسله گزارشهای روزنامه کیهان آغاز شد
امید علی مسعودی، مؤلف و مترجم حوزه ارتباطات و رئیس دانشکده ارتباطات دانشگاه سوره در گفتوگو با ایکنا با اشاره به اینکه مسئله کنترل جمعیت از سلسله گزارشهای روزنامه کیهان در دهه 60 آغاز شد، گفت: این سلسله گزارشها به دلیل افزایش جمعیت و شرایط خاص آن زمان مطرح شد و نویسندگان آن به سراغ آیات عظام رفتند و با گرفتن فتواهایی از آنها مسئله کنترل جمعیت را در جامعه به صورت گسترده مطرح کردند.
وی با تأکید بر اینکه اکنون نیز که شرایط تغییر کرده و مسئله تحدید نسل مطرح شده است باز هم باید به سراغ مراجع و علما برویم، گفت: امروز نیز باید به سراغ آیات عظام رفت و سؤال کرد که در شرایط حاضر مردم باید چه کار کنند و چه آیات و چه دستورات دینی در این خصوص وجود دارد که نسل مسلمانان و شیعیان دچار مشکل نشود.
مسعودی ادامه داد: جمعیت کشور در حال پیر شدن است و باید جوانانی باشند که از این جمعیت پیر مراقبت کنند و نسل باید مرتباً تجدید حیات کند و دستورات آیات عظام در این خصوص میتواند راهگشا باشد.
پشتوانه محتوایی رسانهها باید حوزههای علمیه و دانشگاهها باشند
وی به موفقیت رسانهها در دهه 60 اشاره و اظهار کرد: ما هنوز تجربه موفق دهه 60 را به یاد داریم. امروز هم رسانهها میتوانند عملکرد مثبتی داشته باشند اما پشتوانه محتوایی رسانهها باید حوزههای علمیه و دانشگاهها باشند.
رئیس دانشکده ارتباطات دانشگاه سوره به تصویرسازی نامناسب رسانهها در خصوص بارداری و تولد فرزند نیز اشاره و تصریح کرد: تولد یک فرزند به وجود آمدن یک خلیفهالله است؛ متأسفانه ما تحت تأثیر فضاهایی که در گذشته بوده بیشتر به سمت کنترل جمعیت پیش رفتهایم و این ادبیات در سینما، قصه، شعر و ... انعکاس دارد اما باید اصلاح شود و طبیعتاً اگر این نگاه اصلاح شود، فیلمهای ما هم به سمتی خواهد رفت که زیباییهای تجدید نسل را بیشتر نشان دهند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج 21، ص 451، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، 1409ق.
2. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 139، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق.