فکران؛ پارک علم و فناوری با رویکرد علوم انسانی

روح‌الله رحمانی‌شمس، مسئول مؤسسه گفتمان اخلاق و ادیان و دانش‌آموخته دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب در گفت‌وگو با ایکنا از قم، با اشاره به اجرای طرح ملی فکران، بیان کرد: پارک نوآوری علوم انسانی فِکران در قم نتیجه چندین سال مطالعه، بررسی، کار پژوهشی و همفکری میان پژوهشگران حوزه علوم انسانی است.

وی افزود: هدف ما این بود که مدلی مشابه پارک‌های علم و فناوری در حوزه‌های فنی اما با رویکرد علوم انسانی طراحی کنیم.

رحمانی‌شمس اظهار کرد: در این پارک، تمرکز بر ایده‌های فرهنگی، اجتماعی، آموزشی و انسانی است یعنی همان بخش از دانش که می‌تواند جامعه را متحول کند اما کمتر در ساختار‌های حمایتی کشور مورد توجه بوده است.

وی در پاسخ به اینکه چه ویژگی‌هایی باعث تمایز این پارک از دیگر طرح‌های نوآوری می‌شود، بیان کرد: در پارک‌های فناوری معمولاً با محصولات فنی و فناوری سخت سروکار داریم اما در فِکران، ما بر «نوآوری نرم» تمرکز می‌کنیم؛ بر ایده، معنا، رفتار و ساختار‌های اجتماعی.

رحمانی‌شمس تصریح کرد: در کنار بخش فیزیکی پارک، سامانه دیجیتالی «فِکران‌نت» طراحی شده که بستری برای ثبت، داوری و پرورش ایده‌های نخبگان علوم انسانی در سطح کشور فراهم می‌کند. به بیان ساده، فِکران‌نت به نخبگان فرصت می‌دهد تا ایده‌های خود را از مرحله فکر به مرحله اجرا برسانند.

وی در پاسخ به اینکه آیا این طرح به نهاد ریاست جمهوری ارسال شده است، گفت: بله، نسخه رسمی و تفصیلی طرح به همراه مستندات اجرایی به نهاد ریاست جمهوری و مسعود پزشکیان تقدیم شده است و با توجه به تأکید ایشان بر عدالت، گفت‌و‌گو، شایسته‌سالاری و شنیدن صدای نخبگان، ما این طرح را هم‌راستا با دغدغه‌های فکری و مدیریتی دولت جدید می‌دانیم.

رحمانی‌شمس ادامه داد: هدف از ارسال مستقیم به نهاد ریاست جمهوری این بود که این طرح به عنوان یک پروژه ملی تحول در علوم انسانی در سطح عالی کشور مورد بررسی قرار گیرد.

وی گفت: دستاورد‌های این طرح بسیار فراتر از یک مرکز پژوهشی است. در سطح ملی، «فِکران» می‌تواند موجب اشتغال نخبگان علوم انسانی، افزایش بهره‌وری دانشگاه‌ها، بهبود سیاست‌گذاری فرهنگی و اجتماعی و تقویت پیوند میان علم و جامعه شود.

رحمانی‌شمس بیان کرد: در سطح منطقه‌ای، ایران قادر خواهد بود به مرکز نوآوری علوم انسانی در جهان اسلام و غرب آسیا تبدیل شود و در سطح بین‌المللی، ما می‌توانیم صادرات اندیشه و تجربه انسانی داشته باشیم؛ همان چیزی که امروز جهان بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز دارد.

مسئول مؤسسه گفتمان اخلاق و ادیان اظهار کرد: با اجرای این طرح علوم انسانی نیز می‌توان نوآور بود. ما باید باور کنیم که اندیشه، تحلیل، فلسفه، روان‌شناسی و جامعه‌شناسی مسیر تغییر اجتماعی را رقم می‌زنند.

وی در پایان تصریح کرد: پارک فِکران می‌خواهد این باور را از شعار به عمل تبدیل کند و به جوانان علوم انسانی نشان دهد که آینده، متعلق به ایده‌های خلاق است.

گفت‌وگو از الهام حلاجیان