به گزارش ایکنا از قم، به نقل از اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل استانداری قم، دوره آموزشی«حکمرانی استانی» ویژه اعضای شورای اداری استان قم، در دو نوبت صبح و عصر، با حضور نمایندگانی از وزارت کشور و مسئولان ارشد استان قم، و همچنین مدیران و مسئولان ادارات و دستگاههای مختلف استان قم، ۳۰ مهرماه در سالن کرامت استانداری قم برگزار شد.
اخلاقمداری؛ ریشه اصلی موفقیت در نظام مدیریتی
در ابتدای این نشست، اکبر بهنامجو، استاندار قم با اشاره به اهمیت مفهوم حکمرانی در نظام جمهوری اسلامی اظهار کرد: ما باید حکمرانی اسلامی را در کنار حکمرانی استانی قرار دهیم، زیرا حاکمیت در جمهوری اسلامی تفاوت ماهوی با نظامهای غیردینی دارد و مبتنی بر اخلاق، عدالت، مشارکت و تعالی انسان است.
وی با تأکید بر جایگاه ویژه قم در جهان اسلام افزود: تمام مراحل مدیریتی باید منطبق بر دستورات صریح اسلام باشد و مدیران دستگاههای اجرایی موظفند در کنار کارآمدی، اخلاقمداری را سرلوحه عمل خود قرار دهند.
استاندار قم با اشاره به تجربه موفق اجرای طرح مدیریت محلهمحور با محوریت مساجد گفت: این طرح که با حمایت قرارگاه ملی و همراهی سپاه در قم آغاز شد، موجب شد مشکلات مردم در حوزههای مختلف زیربنایی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شناسایی و برای حل آنها اقدامهای مؤثری انجام شود.
وی افزود: تجربه حضور مدیران در محلات و گفتوگو با مردم نشان داده است که هرچه ارتباط مدیران با مردم بیشتر باشد، اعتماد عمومی به نظام و انقلاب افزایش مییابد و خروجی کارها نیز بهتر خواهد بود.
بهنامجو به نمونههایی از مشارکت مردمی در پروژههای شهری اشاره کرد و گفت: در برخی محلات مانند پردیسان و شیخآباد، مردم خود در انتخاب مکان و نحوه اجرای طرحها مشارکت کردند و نتیجه کار بسیار مطلوبتر از زمانی بود که تصمیمها صرفاً اداری و از بالا اتخاذ میشد.
وی با بیان اینکه هدف حکمرانی متعالی صرفاً رفع مشکلات روزمره نیست بلکه حرکت به سمت تعالی جامعه است، بیان کرد: پیوست فرهنگی در طرحها و پروژهها باید مشخص باشد تا جهتگیری دینی و اعتقادی در اقدامات اجرایی رعایت شود. اگر نتیجه پروژهها در مسیر ارتقای فرهنگی و اخلاقی مردم نباشد، یعنی از حکمرانی اسلامی فاصله گرفتهایم.
استاندار قم اخلاقمداری را ریشه اصلی موفقیت در نظام مدیریتی دانست و گفت: همانگونه که پیامبر اکرم(ص) با اخلاق نیکو مردم را جذب کردند، ما نیز باید با تکیه بر اخلاق و رفتار اسلامی، مردم را به نظام و ارزشهای انقلاب نزدیکتر کنیم.
بهنامجو در پایان از برگزاری این دوره آموزشی با همکاری وزارت کشور قدردانی کرد و افزود: امیدواریم با بهرهگیری از رهنمودهای اساتید و نخبگان این حوزه، بتوانیم وظایف خود را در قبال مردم، انقلاب و شهدا بهتر از گذشته انجام دهیم.
تحقق حکمرانی کارآمد نیازمند شفافیت، عدالت و بهرهگیری از فناوریهای نوین است
در ادامه، مرتضی رحماننیای، معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری قم با تأکید بر اهمیت ارتقای سواد رسانهای و بهرهگیری از فناوریهای نوین و همکاری هدفمند دستگاهها برای تحقق حکمرانی هوشمند، اظهار کرد: در دنیای امروز، بهرهگیری از فناوریهای نوین همچون هوش مصنوعی، دولت الکترونیک و مدیریت دانش، دیگر یک انتخاب نیست بلکه ضرورتی انکارناپذیر در مسیر حکمرانی کارآمد به شمار میآید.
وی با تأکید بر اینکه حکمرانی به معنای هدایت، هماهنگی و همافزایی انسانها و فعالیتها در مسیر تحقق منافع عمومی و توسعه پایدار است، افزود: ما نیازمند حکمرانی بر پایه شفافیت، پاسخگویی و عدالت استوار هستیم و بتواند با تکیه بر فناوری و دانش روز، هم کارآمدی نظام اداری را افزایش دهد و هم سرمایه اجتماعی جامعه را تقویت کند.
معاون استاندار قم با اشاره به نقش مهم وزارت کشور در سیاستگذاری، هدایت و نظارت بر فرآیندهای حکمرانی استانی، بیان کرد: مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی نیز با تدبیر مقام معظم رهبری و هدف تربیت حکمرانان آینده، نقش مهمی در ارتقای سطح علمی و مهارتی مدیران کشور دارد.
وی برگزاری این همایش را فرصتی برای گفتوگو و تبادل تجربه میان مدیران، نخبگان و پژوهشگران دانست و افزود: امید است برگزاری اینگونه دورهها و نشستها بتواند گامی مؤثر در مسیر تحقق حکمرانی اسلامی و علمی در سطح استان باشد.
آموزش؛ لازمه تحقق حکمرانی کارآمد
در ادامه نشست نیز، علی براتی، معاون آموزش مرکز مطالعات راهبردی و آموزش وزارت کشور با تأکید بر اهمیت توانمندسازی مدیران، اظهار کرد: توانمندسازی و ارتقای دانش علمی مدیران، از مهمترین مأموریتهای وزارت کشور است، چراکه آموزش، اصلیترین ابزار تحقق این هدف محسوب میشود.
وی با اشاره به تدوین نظام جامع آموزش وزارت کشور پس از تأکیدات وزیر محترم کشور، افزود: براساس این نظام جامع، دورههای مختلف آموزشی برای فرمانداران، بخشداران و اعضای شوراهای اداری و تأمین استانها طراحی شده است تا سطح علمی و مدیریتی مدیران کشور بهصورت نظاممند ارتقا یابد.
معاون آموزش مرکز مطالعات راهبردی و آموزش وزارت کشور، با اشاره به برگزاری دوره آموزشی «حکمرانی اسلامی» برای مدیران استان قم، بیان کرد: این دوره با همکاری مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی برگزار میشود و هدف آن، افزایش مهارت، بینش و توان تحلیل مدیران در عرصههای گوناگون حکمرانی است.
وی ضمن اشاره به برنامهریزی گسترده وزارت کشور برای آموزش مجریان و دستاندرکاران هفتمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در اردیبهشت سال آینده، اظهار کرد: برای فرمانداران، بخشداران و اعضای ستادهای انتخابات، دورههای تخصصی و فشرده پیشبینی شده و همچنین برای بیش از ۷۰۰ هزار نفر از اعضای شعب اخذ رأی، آموزشهای عملیاتی و کاربردی برگزار میشود.
براتی با اشاره به تحولات فناوری و تأثیر آن بر نظام حکمرانی، تصریح کرد: امروزه فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و دادههای کلان، موجب تحولی بنیادین در مدیریت کشور شدهاند. مدیران برای موفقیت در این شرایط، باید با دانش روز و بینش استراتژیک خود را بهروز نگه دارند.
وی افزود: حکمرانی خوب سه عنصر اساسی دارد؛ شفافیت، مشارکت مردمی و کارایی. شفافیت با بهرهگیری از ابزارهایی مانند بلاکچین و دولت الکترونیک، مشارکت با تقویت پلتفرمهای دیجیتال و کارایی از طریق تحلیل دادههای هوشمند محقق میشود.
مدیرکل مرکز مطالعات راهبردی و آموزش وزارت کشور با استناد به پژوهشی ملی درباره نیاز آموزشی کارکنان دولت گفت: براساس نتایج این پژوهش، بیش از ۵۴ درصد کارکنان دستگاههای اجرایی کشور نیازمند آموزش هستند که از این میان، ۳۵ درصد باید حداقل شش ماه آموزش ببینند تا بتوانند با تغییرات فناورانه و مدیریتی همگام شوند.
وی با تأکید بر اینکه آموزش مدیران نه یک انتخاب بلکه یک ضرورت ملی است، بیان کرد: آموزش موتور محرکه توسعه است و مدیران ما شایسته بهرهمندی از بهترین ابزارهای علمی و تجربی برای خدمترسانی به مردم هستند.
حکمرانی؛ مفهومی اسلامی و ریشهدار در معارف قرآنی
ابوطالب شفقت، مشاور عالی مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی با تأکید بر اصالت اسلامی مفهوم حکمرانی اظهار کرد: حکمرانی مفهومی وارداتی نیست بلکه برگرفته از مبانی قرآنی، نهجالبلاغه و تعالیم ائمه اطهار(ع) است و باید در مسیر تولید محتوای بومی و اسلامی برای اداره جامعه بهکار گرفته شود.
مشاور عالی مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی با تأکید بر اهمیت آیندهنگری در مدیریت اسلامی گفت: امام خمینی(ره) در منشور روحانیت فرمودند که حوزهها و روحانیت باید نبض تفکر و نیاز آینده جامعه را در دست داشته باشند. این نگاه آیندهنگر همان پایه فکری تمدن نوین اسلامی است که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید دارند و ما باید در مسیر حرکت به سوی تمدن اسلامی گام برداریم.
وی با اشاره به ضرورت تسلط مدیران بر ابزارهای نوین مدیریت افزود: فناوریهای جدید در عرصه آموزش، ارتباطات و بازار، سبک زندگی و اداره جامعه را متحول کردهاند. اگر ما تولیدکننده این ابزارها نباشیم، ناگزیر به استفاده از مدلهای وابسته خواهیم شد و این امر موجب شکلگیری وابستگی فکری و مدیریتی به نظامهای غیر اسلامی میشود.
شفقت در تبیین جایگاه اسلامی حکمرانی اظهار کرد: برخلاف تصور برخی، مفهوم حکمرانی از مفاهیم وارداتی نیست، بلکه دارای پایههای قرآنی و معارف اهل بیت(ع) است. مدیریت در اسلام همواره شبکهای و مشارکتی بوده است؛ همانگونه که در دوران ائمه اطهار(ع) نظام ارتباطی و مدیریتی علمای مناطق مختلف جهان اسلام بر پایه مدیریت شبکهای و اعتماد متقابل شکل گرفته بود.
وی افزود: حکمرانی نگاهی یکپارچه و فرایندی دارد؛ از سیاستگذاری و قانونگذاری تا اجرا، ارزیابی و اصلاح قوانین. این مفهوم با تأکید بر همافزایی، شفافیت و مشارکت مردمی، تفاوت بنیادینی با مدیریت صرف دارد.
استاد مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی با اشاره به رسالت این مرکز علمی گفت: مدرسه عالی حکمرانی شهید با به پیشنهاد سردار شهید سرلشکر باقری و باق تصویب مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۸ تأسیس شد تا محتوای بومی و اسلامی در حوزه مدیریت و حکمرانی تولید کند و مدیران آینده نظام را تربیت نماید. هدف ما ایجاد گفتمان حکمرانی اسلامی در بدنه مدیریتی کشور است.
شفقت بر اهمیت تولید محتوای علمی و بومی در دانشگاهها و مراکز مدیریتی تأکید کرد و ادامه داد: دانشگاههای ما باید از سطح آموزش مفاهیم غربی عبور کرده و بر مبنای قرآن، نهجالبلاغه و روایات معصومین(ع) محتوای مدیریت اسلامی تولید کنند، این مهم بدون همکاری و مشارکت میدانی مدیران اجرایی کشور محقق نخواهد شد.
وی گفت: همه ما باید در تولید و اصلاح محتوای آموزشی حکمرانی مشارکت فعال داشته باشیم. تجربههای اجرایی شما در استانها میتواند به غنای مفاهیم نظری کمک کند و مسیر تربیت مدیران آینده را علمیتر و کارآمدتر سازد.
در پایان سخنان خود، شفقت ضمن قدردانی از تلاشهای معاونت توسعه مدیریت و منابع استانداری قم و مجموعه دفتر برنامهریزی، بودجه و تحول اداری در برگزاری مطلوب این دوره اظهار کرد: برگزاری چنین نشستهایی، گامی مؤثر در جهت تحقق حکمرانی اسلامی و ارتقای مهارتهای مدیران کشور است.
در بخش پایانی جلسه، موضوعات مرتبط با اجرای مواد قانونی در حوزه پدافند غیرعامل، امنیت سایبری و تخصیص اعتبارات فناوری اطلاعات در دستگاههای اجرایی استان نیز مورد بررسی قرار گرفت. همچنین از مدیران استانی که در این جلسه حاضر بودند، آزمون آنلاین گرفته شد تا کیفیت حضور ایشان در این همایش مورد ارزیابی قرار گیرد.
انتهای پیام