وحدت، رمز پیروزی ایران مقتدر/ ۳۸
اضطراب و افزایش باورپذیری اخبار جعلی
اضطراب، آدمی را به‌سوی هیجانات و اتفاقات ناگوار سوق می‌دهد و چون در بسیاری از اخبار کذب، صفات هیجان، آشفتگی و درماندگی وجود دارد، افراد مضطرب جذب اخبار کذب می‌شوند، تا این‌گونه برای اضطراب خود مُسکن بیابند.
به گزارش ایکنا از قم، علی کردانی، پژوهشگر و فعال رسانه در یادداشتی که در اختیار ایکنا قرار داده است، نوشت:«بازار اخبار، به‌ویژه اخبار دروغ در زمان‌هایی مثل جنگ و آشوب‌های اجتماعی داغ می‌شود. در چنین بازه‌ای چرا برخی افراد اخبار دروغ را به سرعت باور می‌کنند و در پی راستی‌آزماییِ آن نیستند. آیا چنین پدیده‌ای به جو بیرونی و قدرت رسانه‌ای مربوط می‌شود؟ یا به زیرساخت‌های ذهنی و مسایل درونی افراد؟ این رسانه‌ها هستند که ذهن افراد را به اخبار نادرست سوق می‌دهند؟ یا زیرساخت‌های ذهنی، مسایل درونی و روانی افراد مانند استرس‌ها، سوگیری‌‌ها و تعصب‌ها سبب توجه آنان به چنین اخباری می‌شود؟
چه رابطه‌ای بین اضطراب، زودباوری و تمایل به اخبار کذب وجود دارد؟ اصلا رابطه وجود دارد؟ زودباوری می‌تواند یک نوع ساده‌لوحی و می‌تواند ناشی از تنبلی باشد؛ به تعبیر دیگر، ساده‌لوحی، حماقت و حماقت نیز نشانه نقصان عقل است و تنبلی نیز حالت سکون و عدم حرکت برای فهم بیشتر است.
افراد زودباور، زود اعتماد می‌کنند و دیر می‌فهمند که خطا کرده‌اند، آنان نه تنها در دریافت مسایل پیرامونی بلکه در روابط میان‌فردی نیز دچار جهل مرکب و خطای شناختی می‌شوند، تصورشان این است که طرف مقابل را خوب شناخته‌اند اما این‌گونه نیست، اضطراب نیز یک نوع هیجان شدید است، از این‌رو، می‌توان مقوله زودفهمی و زودچینی را در فرآیند اضطراب کشف کرد.
اضطراب، آدمی را به‌سوی هیجانات و اتفاقات ناگوار سوق می‌دهد و چون در بسیاری از اخبار کذب، صفات هیجان، آشفتگی و درماندگی وجود دارد، افراد مضطرب جذب اخبار کذب می‌شوند، تا این‌گونه برای اضطراب خود مُسکن بیابند.
اضطراب همان حالت درماندگی، آشفتگی و شدت هیجان است؛ بنابراین بین «زودباوری و سرعت در جذب به اخبار نادرست» و «اضطراب» می‌توان معنا برقرار کرد. البته که هر زودباوری‌ای نشانه اضطراب نیست و می‌تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد اما زودباوری و سرعت در پذیرش، می‌تواند یکی از نشانه‌های اضطراب باشد؛ زودباوری نیز همان سرعت انتقال و سرعت جذب، بدون توجه به صحت یا عدم صحت محتوا است.
از سوی دیگر، افراد مضطرب به‌دلیل پیش‌بینی‌های تهدید‌آمیزی که از آینده دارند، اخبار و اتفاقات آشفته را آسان‌تر و سریع جذب می‌کنند و دنبال درستی یا نادرستی آن نمی‌گردند.
البته همه اشخاص به‌طور ذاتی مضطرب نیستند اما ممکن است در بازه‌هایی مانند بحبوبه جنگ، فرآیند‌های درمانی مهم و مانند این‌ها، میزان استرس افزایشی شود، در این حالت که هیجانات فرد فعال می‌شود، احتمال جذب‌شدن به اخبار کذب و هر راه‌حل و مسیر غیرمنطقی وجود دارد.
درنتیجه شاید بتوان گفت، اگرچه عامل اضطراب، تنها علت اصلی دلایل تمایل افراد به شنیدن و پذیرفتن اخبار جعلی نیست اما می‌توان به‌عنوان یکی از عوامل موثر در افزایش زودباوری افراد هنگام مواجهه با اخبار دروغین، آن را در نظر داشت و میزان تأثیرگذاری این مولفه را بر موضوع اصلی سنجید و درنهایت به این نتیجه خواهیم رسید که افرادی که اضطراب بالاتری دارند، احتمالاً بیشتر در معرض باور اخبار دروغ قرار می‌گیرند.
هرچند که سخن یادداشت متمرکز بر نقش عامل هیجانی اضطراب بود که سهم قابل توجهی در این فرآیند دارد اما عوامل مختلف و تأثیرگذار دیگری نیز در تمایل افراد به اخبار کذب فعال هستند که در یادداشت‌‌های آینده به آن خواهیم پرداخت.
انتهای پیام 
