تأثیر حج بر همگرایی مسلمانان موقتی نیست

عضو گروه اخلاق و اسرار پژوهشکده حج و زیارت گفت: تأثیر حج بر همگرایی مسلمانان موضعی و موقتی نیست، مسلمانان بعد از به‌‌جا آوردن مناسک حج و بازگشت به دیار خودشان، با یک دیدگاه مثبتی به مسلمانان دیگر می‌نگرند و این احساس مثبت به سایر مسلمانان منطقه خودشان القا شده و علاوه‌ بر خود، باعث عمومیت همگرایی و دوام نیز می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی حیدری، عضو گروه اخلاق و اسرار پژوهشکده حج و زیارت در گفت‌و‌گو با ایکنا از قم در پاسخ به این پرسش که حج چه نقشی در تحقق وحدت اسلامی دارد، اظهار کرد: حج عبادتی است که به‌صورت گروهی انجام می‌شود و همه مسلمانان در آن نقش دارند. مناسک حج به‌گونه‌ای است که همه تشخص‌ها و امتیازات فردی کنار گذاشته می‌شود و افراد با وضعیتی کاملاً برابر با هم به انجام اعمال می‌پردازند.

وی یکی از مؤلفه‌های انجام اعمال عبادی حج را حرکت در مسیر الهی دانست و بیان کرد: آن‌چیزی که افراد در به‌جای آوردن مناسک حج توجه دارند، حرکت در مسیر خدای تعالی است و این البته باعث می‌شود که دل‌های مؤمنین به هم نزدیک شود.

عضو گروه اخلاق و اسرار پژوهشکده حج و زیارت نتیجه اعمال حج را از بین رفتن اختلافات دانست و افزود: در نظر تمامی افراد، برتری نسبت به یکدیگر وجود ندارد، ویژگی و خاصیت بعضی از اعمال این است که باعث از بین رفتن اختلافات می‌شود، به‌طور نمونه طواف یا سعی بین صفا و مروه که در آن عملی به نام هَروَله نیز انجام می‌شود.

وی با استناد به روایتی از ائمه معصومین(ع) بیان کرد: در روایتی امام صادق(ع) می‌فرمایند: «هیچ موضع عبادتى نزد خدا، محبوب‌تر از موضع سعى نیست و این براى آن است که آنجا، هر متکبر گردن‌کشى خاضع مى‌شود.» سعی بین صفا و مروه در اعمال حج باعث می‌شود که هر انسان متکبری، ذلیل شود و این ذلیل شدن به این معنا نیست که در مقابل خلق خدا ذلیل شود بلکه مراد خضوع و خشوع در برابر حق تعالی است.

حیدری با بیان اینکه حضور طیف‌های مختلف افراد در کنار یکدیگر در انجام مناسک حج چه تأثیراتی به همراه دارد، گفت: حج صرفاً حضور عموم مردم نیست و تمامی سیاست‌مداران، اندیشمندان و افراد مؤثر و تأثیرگذار می‌توانند در کنار هم به تبادل نظر بپردازند و مسائل عمده جهان اسلام را بررسی و راهکار‌هایی جهت مرتفع شدن مشکلات ارائه کنند. راهکارها، راهکار‌هایی هستند که برای تمام جوامع اسلامی کارساز هستند و تنها راجع به یک ملت خاص نیست.

وی با بیان اینکه حضور این‌گونه افراد بسیار راه‌گشاست و علاوه‌ بر ایجاد وحدت و همبستگی، باعث گره‌گشایی از بسیاری از مسائل جامعه مسلمانان نیز می‌شود، تصریح کرد: البته لازم به ذکر است که همه این موارد ذکر شده، در مقام فرع است و باید مناسک در راستای حل مشکلات نیز انجام شود؛ همچنین باید به توصیه‌هایی که مقام معظم رهبری هر ساله به زائران خانه خدا نیز می‌کنند، توجه و گوش فرا داد؛ ما در دین اسلام ابزار‌هایی برای حل مشکلات داریم که در خود دین تعبیه شده و در همین فضای حج می‌توانیم در جهت رفع آنان برآییم.

عضو گروه اخلاق و اسرار پژوهشکده حج و زیارت در پاسخ به این پرسش که چگونه مفاهیمی مانند اخوت اسلامی و امت واحده در مراسم حج تجلی پیدا می‌کنند، بیان کرد: اسلامی مفهومی است که با حج آمیخته است و نیازی به نشان دادن آن نداریم، حج نشان‌دهنده اتحاد مسلمانان است البته این وحدت و اخوت اسلامی باید به همراه تبلیغات دول‌های اسلامی تقویت شود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا تأثیر حج بر همگرایی اسلامی در طول سال ادامه دارد یا این اثرات موقتی‌اند، تأکید کرد: تأثیر حج بر همگرایی مسلمانان موضعی و موقتی نیست، مسلمانان بعد از به‌جا آوردن مناسک حج و بازگشت به دیار خودشان، با یک دیدگاه مثبتی به مسلمانان دیگر می‌نگرند و این احساس مثبت به سایر مسلمانان منطقه خودشان القا شده و علاوه‌ بر خود، باعث عمومیت همگرایی و دوام نیز می‌شود.