مجمع فراگیر مراکز علوم و مطالعات اسلامی جهان اسلام تشکیل شود

حجت‌الاسلام والمسلمین احمدحسین شریفی، رئیس دانشگاه قم در نخستین اجلاس بین‌المللی مدیران مراکز آموزشی و پژوهشی حوزه علوم و مطالعات اسلامی با شعار «آموزش اسلامی تمدن‌ساز؛ فرصت‌ها و ظرفیت‌های همکاری‌های علمی و فرهنگی» که امروز، ششم بهمن‌ماه در تالار شیخ مفید دانشگاه قم در حال برگزاری است، ضمن خوشامدگویی به میهمانان حضار در جلسه بیان کرد: مرکز پژوهشی دایرةالمعارف علوم عقلی اسلامی، تاکنون هزاران استاد و پژوهشگر برجسته را تربیت کرده و ماهانه ده‌ها مجله معتبر و سالانه صد‌ها کتاب پژوهشی را در حوزه علوم و مطالعات اسلامی منتشر می‌کند؛ یکی از فعالیت‌های این مرکز، تدوین دایرةالمعارف علوم عقلی اسلامی است و مشتمل بر دایرةالمعارف‌های فلسفه اسلامی، کلام و الهیات اسلامی، فلسفه دین اسلامی، عرفان اسلامی، فلسفه اخلاق اسلامی و معرفت‌شناسی است.

وی افزود: مراکزی همچون مرکز پژوهشی دایرةالمعارف علوم عقلی اسلامی نیز باید در اجلاس‌های بعدی با حضور مدیران مراکز آموزشی و پژوهشی حوزه علوم و مطالعات اسلامی حضور فعال داشته باشند تا به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بتوان مجمعی بزرگ و فراگیری از مراکز علوم و مطالعات اسلامی در سراسر جهان اسلام تشکیل شود.

شریفی هدف اصلی این همایش را شناخت ظرفیت‌ها و فرصت‌های موجود در مراکز مطالعات اسلامی جهان اسلام دانست و افزود: در جهان اسلام و کشور‌های مختلف، مراکز مطالعات اسلامی فراوانی وجود دارند، اما در اغلب موارد این مراکز از فعالیت‌های یکدیگر اطلاعی ندارند. فعالیت‌ها معمولاً به‌صورت فردی و شخصی انجام می‌شود و ارتباط سازمانی و شبکه‌ای میان آن‌ها برقرار نشده است.

رئیس دانشگاه قم با تأکید بر لزوم ایجاد شبکه‌ای منسجم میان مراکز مطالعات اسلامی گفت: این اجلاس فرصتی است تا ظرفیت‌های مراکز مختلف شناسایی شود و آن‌ها نیز با ظرفیت‌های مراکز مطالعات اسلامی در ایران آشنا شوند. بیش از 500 نشریه علمی پژوهشی در کشور‌های مختلف شناسایی شده‌اند که در حوزه مطالعات اسلامی فعالیت می‌کنند. اگر این نشریات با هم مرتبط شوند، شبکه‌ای عظیم از متخصصان مطالعات اسلامی شکل خواهد گرفت که می‌تواند هم‌افزایی علمی و فرهنگی قابل توجهی ایجاد کند.

شریفی با اشاره به دومین هدف این اجلاس تصریح کرد: این اجلاس به‌گونه‌ای طراحی شده است که خلأها، کمبود‌ها و نیاز‌های موجود در حوزه مطالعات اسلامی را مشخص کند. با حضور نزدیک به 40 اندیشمند و مدیر مراکز آموزشی و پژوهشی از 17 کشور جهان و ده‌ها مدیر مراکز مطالعات اسلامی ایرانی، گفت‌و‌گو‌های گسترده‌ای در طول سه تا چهار روز انجام خواهد شد.

وی ادامه داد: این تعاملات به شناسایی خلأ‌های مطالعاتی، کمبود‌ها و نیاز‌های مشترک کمک خواهد کرد. ممکن است نیاز‌هایی وجود داشته باشد که در ایران شناخته نشده‌اند یا برعکس، نیاز‌هایی که در دیگر کشور‌ها ناشناخته مانده‌اند، اما در ایران به‌دلیل ویژگی‌های فرهنگی خاص، راه‌حل‌هایی برای آن‌ها ارائه شده است. این اجلاس فرصتی است برای شناسایی و رفع این نیازها.

شریفی با اشاره به سومین هدف این اجلاس افزود: با توجه به نزدیکی به دهه فجر و سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، هدف سوم این اجلاس، تبیین دستاورد‌های مراکز علمی ایران در حوزه مطالعات اسلامی است. در طول ۴۵ تا ۴۶ سال گذشته، به برکت انقلاب اسلامی، مطالعات اسلامی در ایران گسترده‌تر و عمیق‌تر از هر زمان دیگری در تاریخ اسلام پیشرفت کرده است.

وی تصریح کرد: به‌عنوان مثال، پس از انقلاب اسلامی، نهضت دایرةالمعارف‌نویسی در ایران آغاز شد که حاصل آن، تألیف آثار ارزشمندی مانند دایرةالمعارف تشیع، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، دایرةالمعارف علوم عقلی و فلسفی، دایرةالمعارف عرفان، دایرةالمعارف منطق، دایرةالمعارف کلام، دایرةالمعارف فلسفه و دایرةالمعارف معرفت‌شناسی اسلامی است. دایرةالمعارف‌نویسی دانشی پیچیده و نیازمند مقدمات فراوان است که به برکت انقلاب اسلامی و امید ایجاد شده در این دوره، به ثمر نشسته است.

شریفی ضمن قدردانی از تلاش‌های شبانه‌روزی دست‌اندرکاران این مراسم گفت: قدردان نگاه متعالی و پیش‌برنده رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و تلاش‌های بی‌وقفه محمدعلی ربانی، مدیرکل همکاری‌های علمی و دانشگاهی و محمدعلی حاجی ده‌آبادی، مدیرکل ارتباطات علمی و بین‌المللی دانشگاه هستیم.

یادآور می‌شود، نخستین اجلاس بین‌المللی مدیران مراکز آموزشی و پژوهشی حوزه علوم و مطالعات اسلامی طی دو روز متوالی، ششم و هفتم بهمن‌ماه در نوبت صبح و عصر برگزار می‌شود.