قرآن خطی قرینه‌نویسی شده عهد قاجار در موزه فاطمی رونمایی شد
قرآن خطی نفیس تقارن‌نویسی شده مربوط به عصر قاجار که به شیوه تقارن بازتابی نوشته شده پس از اهدای آن توسط فرزند مرحوم حجت‌الاسلام سیدعلیاصغر نبوی به موزه فاطمی در «گنجینه کتابت و قرآن» تالار عترت موزه فاطمی به نمایش درآمد.
به گزارش ایکنا از قم، به نقل از پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه(س)، مراسم معرفی و نمایش قرآن خطی با قدمت ۲۰۵ ساله و کتابتی شگفت‌انگیز به شیوه «تقارن بازتابی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اشرف عبدی، مدیر کتابخانه، مرکز اسناد و موزه فاطمی در موزه فاطمی برگزار شد.
سیدمحمود کشفی، کارشناس موزه فاطمی طی سخنانی اظهار کرد: این نسخه قرآن خطی در ۲۰۵ سال پیش به خط نسخ کتابت شده و دارای ترجمه به خط نستعلیق است که طبق وصیت مرحوم حجت‌الاسلام سیدعلیاصغر نبوی از علمای بیجار کردستان توسط فرزند وی به موزه آستان مقدس قم اهدا شده است.
این نسخه اهدایی، جزو نفیس‌ترین قرآن‌های کتابت شده به شیوه «تقارن بازتابی» در ایران است، چراکه نسخه کامل قرآن است و در تمامی صفحات قرینه‌نویسی انجام شده و مهم‌تر اینکه کاتب حاذق این قرآن موفق شده علاوه بر حروف، کلمات و در موارد زیادی جملات و فراز‌های مشابه را نیز با مهارت فوق‌العاده‌ای به رنگ متفاوت از متن آیات، کتابت کند.
کتابت این نسخه نفیس قرآن خطی در ۷۷۵ صفحه در ذی‌الحجه الحرام ۱۲۴۰ قمری به پایان رسیده و در رمضان همان سال وقف و ترجمه آن نیز در سال ۱۲۴۳ قمری کامل شده است.
این قرآن خطی دارای جلد ضربی چرمی، جدول‌کشی زرین، دارای گل آیه‌های زرین در همه صفحات، و تذهیب و ترصیع در صفحات آغازین است و در هشت صفحه پایانی نسخه، دعای ختم قرآن امام سجاد(ع) با ترجمه فارسی، نوشته شده و در آغاز این نسخه نیز یک صفحه وقف‌نامه وجود دارد.
همچنین حجت‌الاسلام محمدباقر مشکاتی، رئیس اداره موزه فاطمی به هنر به کار رفته در کتابت به شیوه تقارن‌نویسی قرآن اشاره کرد و گفت: به این نوع کتابت قرآن شیوه تقارن بازتابی یا تقارن آینه‌ای گفته می‌شود که کاتب قرآن هر صفحه را در 11 سطر نوشته و حرف یا کلمه ابتدای سطر اول را با حرف یا کلمه ابتدای سطر آخر همان صفحه و همچنین سطر دوم با سطر ماقبل آخر به‌صورت قرینه کتابت کرده است به‌گونه‌ای که سطر اول با هر حرفی که آغاز می‌شود سطر آخر هم با همان حرف شروع می‌شود و سطر وسط هم به‌عنوان مرکز تقارن قرار داده می‌شود.
قرینه‌نویسی یا تقارن بازتابی در تاریخ کتابت قرآن، دستکم از دوره صفویه در بین خوشنویسان ایران رایج می‌شود و امروزه چندین قرآن خطی از دوران صفویه و قاجاریه در موزه‌ها و کتابخانه‌های کشور موجود است و برخی نیز به‌صورت چاپی درآمده است.
قرینه‌نویسی آیات قرآن، ضمن اینکه حکایت از مهارت فوق‌العاده و هنرمندی و همت بالای کاتبان را در چینش حروف و کلمات و ایجاد تقارن در خوشنویسی متن آیات دارد؛ نشان‌دهنده نوعی اعجاز در الفاظ کلام الهی دارد؛ در واقع خطاط با تلاش فراوان انتظام و انسجام، توازن و تعادل و نظام‌مندی پنهان در کلمات قرآن کریم را کشف کرده و خوشنویسی می‌کند؛ بنابراین قرآن‌های قرینه نویسی علاوه بر آشکارکردن زیبایی‌ها و اعجاز قرآن در هندسه کلمات برای همگان، جلوه‌گر هنر اسلامی و حکایتگر توجه خاص مسلمانان به کتاب آسمانی است.
مراسم اهدای این مصحف نفیس با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اشرف عبدی، مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدس فاطمی انجام شد و با اهدای قطعه فرش متبرک حرم مطهر از اهداکننده تقدیر و تجلیل به عمل آمد.
این قرآن نفیس هم‌زمان با ایام معصومیه در گنجینه کتابت و قرآن موزه فاطمی به نمایش درآمد و بازدید از این اثر می‌تواند فواید زیادی برای جامعه قرآنی اعم از اهالی تلاوت و ختم قرآن، حافظان، قاریان حرفه‌ای، اهل تدبر و اندیشه و روحانیان و پژوهشگران داشته باشد.
انتهای پیام
