امام خمینی(ره) در علم متوقف نشد

به گزارش ایکنا از قم، به نقل از روابط عمومی مؤسسه آموزشی پژوهشی نفحات، حجت‌الاسلام والمسلمین علی امینی‌نژاد، استاد سطوح عالی فلسفه و عرفان اسلامی حوزه علمیه قم و عضو هیئت مؤسس مؤسسه آموزشی پژوهشی نفحات، امروز، ۱۸ آذرماه در دیدار با اعضای خانه طلاب جوان در قم، به تبیین ضرورت نهادینه‌سازی اندیشه امام خمینی(ره) در حوزه‌های علمیه پرداخت و اظهار کرد: مسئله اساسی این است که چطور می‌توان حوزه علمیه را با اندیشه حضرت امام خمینی(ره) بیشتر آشنا کرد و چه باید کرد تا اندیشه‌های امام(ره) در کتاب‌های درسی قرار بگیرد، آیا می‌توانیم یک کتاب درسی برای سطح عقاید حوزه‌ها یا نظایر آن آماده کنیم، قطعاً تغییر در کتاب درسی در درازمدت تأثیر خود را خواهد گذاشت.

وی افزود: باید تلاش کنیم جریانی بسازیم تا اندیشمندی که در اصول فقه، سخن می‌گوید، خود را فارغ از این نبیند که به نظرات امام(ره) نیز بپردازد. بحث عرفان امام(ره) در کتاب «مصباح‌الهدایه» باید به‌عنوان کتاب درسی تدریس شود، یکی دیگر از کار‌های مناسب در این زمینه، انتخاب پایان‌نامه با موضوع حضرت امام(ره) است.

استاد سطوح عالی فلسفه و عرفان اسلامی حوزه علمیه بیان کرد: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های حضرت امام خمینی(ره) این بود که صرف علم‌اندوزی برای ایشان موضوعیت نداشت و امتدادی‌ترین ذهن را در دوران معاصر داشتند؛ درواقع ایشان علم را برای اجرا و عمل می‌خواستند، در عرفان، فقه، اخلاق و تفسیر نیز همین‌طور پیش رفتند. امام(ره) دوست نداشتند صرفاً یک تحلیل اخلاقی ارائه دهند و بر این باور بودند که علوم اسلامی انسان، خانواده، جامعه و جهان را می‌سازد و به این امر هم کاملاً ایمان داشتند.

وی ادامه داد: مسئله اصلی امام(ره) حل‌ کردن مشکلات است و این معنا برای ایشان بسیار پررنگ است. به‌ندرت جایی را می‌توانید پیدا کنید که امام(ره) فروع متکثری را مطرح کرده باشند در حالی‌که ثمره عملی کمی داشته باشد، با همین منش است که ایشان می‌فرماید کتاب اخلاق، کتابی است که انسان را می‌سازد، بنابراین امام(ره) در کتاب «چهل حدیث» با شما حرف می‌زند و گویی بر سر شما فریاد می‌کشد.

امینی‌نژاد با اشاره به اینکه امام(ره) در علم، اعتقاد و ایمان بر این باور است که اسلام تنها راه نجات است، تصریح کرد: برخورد امام راحل به‌گونه‌ای بود که اسلام می‌تواند همه مشکلات ما را حل کند؛ پس باید به صحنه بیاید و بسط توحید را در همه صحنه‌ها داشته باشد، این همان بیانی است که رهبر معظم انقلاب در مورد ایمان دارند و ایمان را امری اجتماعی مطرح می‌کنند، اگر ما خدا را قبول داریم و مسئله ما فقط توحید است، باید راهی پیدا کنیم که این توحید را پیاده کنیم، به‌خاطر همین است که امام(ره) در مسئله بسط توحید، به‌طور جدی وسط میدان بودند و با کسی شوخی نداشتند.

وی گفت: حتی حضرت امام خمینی(ره) به آقای منتظری فرمودند: «تو می‌دانی که طبیعت من چگونه است و اگر چیزی را به‌عنوان وظیفه‌ام تشخیص دهم، دیگر هیچ‌ چیزی نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد»، فضای فکری امام(ره) این‌گونه بود هر چیزی را که تشخیص می‌دادند درست است، به سراغ انجامش می‌رفتند؛ حتی اگر نزد خود این فکر را داشتند که ممکن است موفق نشوند.

عامل ماندگاری قلم و بیان امام خمینی(ره)

استاد سطوح عالی حوزه علمیه افزود: آیه سوم سوره مبارکه صف «کَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا ما لا تَفْعَلُونَ» برای امام راحل بسیار مهم بود. ایشان پس از تحلیل موضوعات مختلف، وارد مرحله جامعه‌سازی موضوعات شدند. امام(ره) هر چه را در اخلاق و عرفان آموختند، تلاش کردند تا در خود پیاده کنند و اینکه چیزی را بگویند در حالی‌که به آن عمل نکنند، امری محال بود و همین امر عامل ماندگاری قلم و بیان ایشان شد.

امینی‌نژاد با بیان اینکه امام خمینی(ره) با اخلاق واقعی کار می‌کردند، نه صرفاً اخلاق علمی گفت: درس‌گرفتن از امام(ره) به این معنا نیست که در همه جزئیات زندگی عیناً مثل ایشان باشیم بلکه مهم این است که اصول و رفتار‌های امام راحل را فرابگیریم.

وی ادامه داد: شواهد فراوانی در «چهل حدیث» و «آداب‌الصلوة» وجود دارد که نشان می‌دهد امام نگاه اجتماعی جدی دارد و براین باور بود که بدون خودسازی نمی‌توانید جامعه‌سازی کنید. هدف جدی امام راحل آماده کردن شخص برای اقدام اجتماعی بود و کار اجتماعی سیاسی صرف را نادرست می‌داند و این مسئله را نادرست می‌داند که انسان بر اصلاح اجتماعی فشار وارد کند، اما متوجه مسائل خودسازی نباشد.

امینی‌نژاد در پایان با اشاره به اینکه ورود به عرصه‌های اجتماعی بدون عقبه خودسازی چالش جدی انسان امروز است، تصریح کرد: امام راحل متعهد به ساختن درون، خلوت و فرورفتن در خود است، اما نه مثل رهبانیت مسیحی بلکه خلوت برای حضور عالی‌تر و قوی‌تر و از این‌رو در کتاب «چهل حدیث» و «آداب‌الصلوة» خلوت انسان را می‌سازد، چنین انسانی برای اصلاح اجتماعی آماده و مصداق «عَبدُهُ وَ رَسُولُهُ» است.