وحدت؛ راهبرد اجتماعی پیامبر اکرم(ص)

به گزارش ایکنا از قم، به نقل از پایگاه خبری آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س)، در روزی که دل‌ها در سوگ پیامبر رحمت، حضرت محمد مصطفی(ص)، غرق اندوه است، بازخوانی یکی از مهم‌ترین آموزه‌های ایشان، یعنی وحدت امت اسلامی ضرورتی حیاتی است.

پیامبر اکرم(ص) نه‌تنها بنیانگذار دین توحیدی بود، بلکه معمار جامعه‌ای بود که بر پایه اخوت، همدلی و هم‌زیستی بنا شد.

در قرآن کریم، وحدت امت اسلامی به‌عنوان یک اصل بنیادین معرفی شده است؛ آنجایی که می‌فرماید «إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ» (سوره انبیا، آیه ۹۲) پیام روشنی دارد و آن این که امت اسلامی باید یکپارچه باشد، زیرا پروردگارشان یکی است.

وحدت حول محور وحدانیت خدا از مهمترین اصولی است که می‌تواند امت اسلام را در کنار سایر اشتراکات دینی نظیر پیامبر واحد و کتاب مشترک گرد هم جمع کند و همچون ید واحد علیه دشمنان قسم‌خورده خدا و اسلام قرار دهد.

پیامبر اکرم(ص) در حدیثی مشهور فرمودند «المؤمن للمؤمن کالبنیان یشدّ بعضه بعضاً» مؤمنان همچون اجزای یک ساختمان هستند که یکدیگر را استوار می‌سازند و در احادیث فراوانی نسبت به تفرقه در امت اسلام هشدار دادند و نتیجه تفرقه و اختلاف را هلاکت امت عنوان کرده‌اند.

وحدت در نگاه پیامبر، صرفاً یک توصیه اخلاقی نبود، بلکه راهبردی اجتماعی برای حفظ انسجام، قدرت و عزت امت اسلام بود. پژوهشگران معاصر مانند شهید مطهری در آثار خود از جمله حماسه حسینی، تأکید کرده‌اند که تفرقه، ابزار دشمنان برای سلطه بر مسلمانان و کلید بازگشت به عزت اسلامی است.

در عصر چالش‌های جهانی، راهکار‌های تحقق وحدت اسلامی باید مبتنی بر شناخت دقیق، گفت‌و‌گو و هم‌افزایی باشد؛ از این رو وحدت پایدار زمانی اتفاق می‌افتد که امت اسلای نسبت به فواید وحدت و مضرات اختلاف و تفرقه آگاهی نسبی پیدا کنند و معرفت خود را نسبت به این موضوع مهم افزایش دهند؛ بنابراین اصلاح اندیشه دینی اولین راهکار عملی برای ایجاد وحدت و امت اسلام است؛ همان‌طور که امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: «ما من حرکه الا و انت محتاج فی‌ها الی معرفه»، هیچ حرکت اصلاحی بدون معرفت پایدار نیست.

همچنین تقویت گفت‌وگوی بین‌مذهبی با ایجاد بستر‌های علمی و رسانه‌ای برای تعامل میان فرق اسلامی، آگاهی‌بخشی به نسل جوان با استفاده از قالب‌های هنری و رسانه‌ای برای معرفی سیمای حقیقی اسلام و همکاری کشور‌های مسلمان در مسائل جهانی از جمله مبارزه با اسلام‌هراسی، دفاع از حقوق مسلمانان و کمک به مظلومان می‌تواند زمینه‌ساز همدلی و تحقق بخش وحدت اسلامی باشد.

در روز شهادت پیامبر اکرم(ص)، بهترین ادای احترام به ایشان، تلاش برای تحقق آرمان وحدت اسلامی است. وحدتی که نه‌تنها مسلمانان را به هم نزدیک می‌کند، بلکه می‌تواند الگویی برای هم‌زیستی جهانی باشد.