از توجه به جریان‌های نوآور تدبر تا راهکار مواجهه با انحرافات قرآنی
در نشست هم‌اندیشی رویداد ملی «صاد» مطرح شد: جریان‌های پیشگام در عرصه تدبر در قرآن باید نگاه برادرانه نسبت به جریان‌های تازه و نوآورانه داشته باشند اما باید توجه کنیم که نقیصه‌های موجود در رویدادهای روشن‌فکرانه می‌تواند زمینه‌های انحرافات قرآنی را فراهم کند، پس باید ضمن گشایش درب‌های این رویداد به روی همه دغدغه‌مندان، راهکار مواجهه با چالش‌‌ها را بیابیم.
به گزارش ایکنا از قم، نشست هم‌اندیشی نخستین رویداد ملی هم‌افزایی کنشگران تدبر در قرآن کریم با عنوان رویداد ملی «صاد»، به همت ستاد ملی راهبری تدبر ذیل شورای توسعه قرآنی با مشارکت دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای توسعه فرهنگ قرآنی و مؤسسات تخصصی فعال در زمینه تدبر در قرآن کریم امروز، ۲۷ بهمن‌ماه در شورای سیاستگذاری ائمه جمعه قم برگزار شد.
در این نشست هم‌اندیشی، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا عابدینی، استاد حوزه و دانشگاه؛ حبیبی، مسئول دبیرخانه ستاد راهبری تدبر در قرآن کریم؛ حجت‌الاسلام تقی‌زاده، رئیس سازمان دارالقرآنالکریم؛ نرگس جبینی، مدیرمسئول مؤسسه خادمان کوثر؛ حجت‌الاسلام رضازاده، مؤسسه فرهنگی تدبر در قرآن و سیره؛ حجت‌الاسلام والمسلمین مقامی و جمعی از داوران رویداد ملی صاد و فعالان و پیشکسوتان عرصه تدبر در قرآن کریم حضور داشتند.
حدود خود را در عرصه تدبر در قرآن به قرآن تحمیل نکنیم
در این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا عابدینی، استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: اراده قرآن باید در جامعه جاری شود و اگر حقیقت قرآن در جامعه تحقق یابد یعنی جامعه به اطلاق رسیده است، ما قصد نداریم فهم خود را در جامعه جاری کنیم.
وی افزود: اگر فهم و برداشت خود از قرآن را وارد جامعه کنیم، حدی دارد و اشکال کار این است که اطلاق را حد زدیم و مردم اطلاق را در این حد دیدند بنابراین اگر در جامعه نگاه اینکه قرآن باید حاکم شود، درخواست و طلب در جامعه ایجاد شود، خود به معنای اطلاق است.
عابدینی اظهار کرد: اگر در عرصه تدبر در قرآن هر فعالیتی که انجام دادیم، آن را به‌نام خود بدانیم درواقع حد وجودی ما به نتیجه عمل حد زده است، اما اگر ننوشتیم و هرچقدر در عرصه تدبر در قرآن کریم پیشتر رفتیم، خدا برای ما می‌نویسد و خداوند کریم مطلق است.
وی ادامه داد: در کار تدبر قرآن کریم حدود خود را بر قرآن تحمیل نکنیم بنابراین فهم خود را از قرآن محدود نکنیم و دیوار محصور در ارائه فهم قرآن نباشیم و در باشیم.
استاد حوزه و دانشگاه گفت: در عرصه تدبر در قرآن کریم، ما در برابر جریان تفسیر و ترجمه راه سومی مفهومی را نمی‌خواهیم باز کنیم بلکه قصد مصداقی کردن قرآن را داریم. در تدبر قرآن قرار است مفهوم و مقداق آیات را درک کنیم و بچشیم و این نگاه زندگی با آیه در جامعه ما جای خالی‌اش احساس می‌شد.
وی بیان کرد: تدبر باید مفهومی متصل به مصداق باشد و گسسته نباشد و باید به گونه‌ای باشد که هرکس با آشنایی با آن بتواند امور زندگی خود را منطبق بر آن بسازد و زندگی قرآنی خود شکل بدهد.
عابدینی تصریح کرد: ما باید یاد بگیریم چگونه تمام زندگی‌مان مستند به قرآن باشد، اگر صرفاً ظاهر آیات را بخوانیم اما مستندات و مصادیق آن را درک نکنیم درواقع توجه به آیات قرآن نداشته باشیم، استناد به فعل ما برداشت از قرآن است نه توجه به آیات.
استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: در نگاه قرآنی به مفهوم قناعت نمی‌کنیم و دنبال راه ارتباط و ایجاد مفهوم به مصداق هستیم نه اینکه راه سومی در کنار ترجمه و تفسیر ایجاد کنیم.
عابدینی اظهار کرد: اگر بخواهیم عظم همگانی برای قرآن ایجاد کنیم، هرچقدر آلاینده‌های ما برای ارائه قرآن کمتر باشد و از آن زدوده شود حقیقت قرآن به مردم ارائه می‌شود.
نگاه برادرانه نسبت به جریان‌های نوآور در تدبر قرآن
وی با اشاره به اینکه جهانی کردن قرآن در دستور کار همه فعالیت‌های قرآنی باشد، افزود: نباید جریانی به‌واسطه اعمال سلیقه و نظر ما در عرصه فعالیت‌های قرآنی حذف شود؛ جریان‌های پیشگام در عرصه تدبر در قرآن باید نگاه برادرانه نسبت به جریان‌های تازه و نوآورانه داشته باشند.
عابدینی با اشاره به اینکه گاهی اوقات مجموعه‌های بزرگ و فعال بابد برای خودنمایی مجموعه‌های کوچک محو شوند، اظهار کرد: مجموعه‌های بزرگ قرآنی به گونه‌ای راه مسیر تدبر در قرآن را به مجموعه‌ها و تفکرات جدید را نشان بدهند که مهر و امضای آنان پیدا نباشد بلکه مجموعه‌های تازه کار را به یک مرجعیت و الگو در این عرصه برسانند.
وی گفت: خداوند محتاج ما نیست بنابراین برای شرکت در جریان رویداد «صاد» خود باید منت حضور و شرکت را بکشیم و حضور فعالانه و پررنگ داشته باشیم.
مشارکت یک هزار و 400 طرح در رویداد ملی«صاد»
در ادامه علی حبیبی، مسئول دبیرخانه ستاد راهبری تدبر در قرآن کریم بیان کرد: حدود هزار و ۴۰۰ مشارکت‌کننده در این طرح بودند و حدود ۱۱۲ نفر به دبیرخانه این رویداد ملی ارسال شده است و این آثار طی ۲ مرحله داوری شده و در این گردهمایی از ۱۱ اثر برگزیده تقدیر شد.
وی افزود: افتتاحیه رویداد ملی صاد، پنج‌شنبه با سخنرانی حجت‌الاسلام قمی و ارتباط مجازی با حجت‌الاسلام خسروپناه آغاز می‌شود و با ارائه طرح‌های ویژه حوزه تدبر در قرآن از مشهد مقدس و قم و تلاوت تدبری نوجوانان ادامه پیدا می‌کند. همچنین، عصر روز پنج‌شنبه ارائه ۶ طرح برتر در گردهمایی و تقدیر از ۱۱ طرح برتر انجام روز جمعه نشست‌های تخصصی رویداد ملی صاد با چهار محور موضوعی برگزار می‌شود.
مسئول دبیرخانه ستاد راهبری تدبر در قرآن کریم بیان کرد: فراخوان و دعوتنامه مشارکت در رویداد صاد از دی‌ماه سال جاری منتشر و از همه اساتید، پژوهشگران، مربیان و مؤسسات فعال در حوزه تدبر در قرآن کریم برای ثبت‌نام و مشارکت در این رویداد دعوت شد.
وی ادامه داد: در مجموع بیش از ۱۲۰۰ مربی، پژوهشگر و کنشگر مردمی و ۱۷۰ مؤسسه و تشکل مردمی برای حضور در رویداد اعلام آمادگی و طرح‌ها و ایدههای خود را از طریق پایگاه اینترنتی SetadTadabbor.ir ارسال کردهاند.
حبیبی گفت: پس از ارزیابی و داوری همه طرح‌ها و ایدههای ارسال شده طی دو مرحله، تعدادی از طرح‌ها با توجه به شاخصهای مختلفی از جمله نوآوری و توانمندی در اجرا جهت ارائه در همایش دو روزه در نظر گرفته شده است.
تعلیم و تعلم در قرآن کریم را عمومی کنیم
همچنین، حجت‌الاسلام علی تقی‌زاده، رئیس سازمان دارالقرآنالکریم در این نشست بیان کرد: از ابتدا برای رویداد ملی صاد در تلاش برای کسب نظریات اساتید حوزه تدبر در قرآن کریم بودیم و ویژه با راهبری آین‌الله عابدینی این رویداد درحال برگزاری است.
وی افزود: این رویداد برای نخستین بار فرصتی را برای آشنایی با جدیدترین آثار، محصولات و فعالیت‌ها در زمینه تدبر در قرآن در سطح ملی فراهم کرده و بستری تخصصی برای هم‌افزایی و شبکه‌سازی بین مؤسسات، مربیان، پژوهشگران و فعالان این عرصه را ایجاد می‌کند.
تقی‌زاده اظهار کرد: در فرایند داوری رویداد ملی صاد، ۵۰ طرح راهیافته به مرحلع نهایی در ۴موضوع توسط ۱۶ داور موردبررسی قرار گرفت و درنهایت از ۶ طرح برتر در روز اختتامیه رویداد ملی صاد تقدیر ویژه به عمل خواهد آمد.
وی گفت: به فرموده مقام معظم رهبری، ترجمه و تفسیر دو لایه مهم مرحله تدبر در قرآن کریم است بنابراین در این رویداد برآن هستیم تا تعلم و تعلیم در قرآن کریم را عمومی کنیم و به سطح جامعه برسانیم.
تفی‌زاده بیان کرد: از میان ۱۱۲ طرح ارسالی به دبیرخانه رویداد، ۵۲ طرح به مرحله داوری رسید و حدود ۱۱ طرح به‌عنوان طرح برگزیده انتخاب شدند که ۶ طرح در مراسم اختتامیه ارائه خواهند داشت. موضوعات قالب طرح‌ها کودک و نوجوان، تدبر و نخبگان، تدبر پژوهی و تدبر و رسانه بود.
در مقوله تدبر در قرآن همچنان عقب هستیم
در ادامه، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مقامی، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی تدبر در قرآن و سیره بیان کرد: در دورانی که از موضوع تدبر در قرآن که حدود ۲۴ سال می‌گذرد، باتوجه به ظرفیت عظیم در عرصه قرآنی نیازمند یک حرکت فعال و رو به رشد هستیم و در این عرصه هنوز بسیار عقب مانده‌ایم.
وی با بیان اینکه در عرصه شیرینی فهم و تدبر در قرآن کریم در جامعه و بین مردم نیازمند فعالیت‌های فرهنگی هستیم، افزود: تدبر و فهم قرآن کریم در جامعه قرآنی هم باید تقویت شود زیرا بسیاری از فعالان قرآنی هنوز وارد تدبر و فهم در قرآن نشده‌اند.
مقامی اظهار کرد: طرح‌های ارسالی به رویدادملی صاد از نظر تنوع موضوعی، سطح تحصیلات افراد مشارکت‌گننده رویداد و تنوع قالب‌های به کار گرفته شده طرح‌ها قابل توجه است و حمایت دغدغه‌مندان و فعالان این عرصه را می‌طلبد.
داور نخستین رویداد بین‌المللی صاد با اشاره به حضور فعال بسیاری از طلاب در این طرح ادامه داد: دست‌اندرکاران این رویداد همگی از دغدغه‌مندان عرصه تدبر در قرآن کریم بودند که جای تشکر و قدردانی دارد.
مردم هنوز شیرینی تدبر در قرآن را نچشیده‌اند
همچنین در این نشست هم‌اندیشی، رضازاده، داور رویداد ملی صاد بیان کرد: طرح‌های موردبررسی در ۳ حوزه رسانه‌ای، آموزش و پژوهش نوآورانه و کارآمد بود و همگی آثار درخورد توجه بودند.
وی افزود: در حوزه رسانه‌ای، طرح‌هایی برای ارائه تدبر و فهم قرآن با تصاویر ارائه شده که قابل توجه بود، همچنین در بخش آموزش،طرح‌هایی درخصوص تدبر و فهم قرآن برای نوجوانان با تولید محتوای چندرسانه‌ای ارائه شده بود که موردتوجه داوران قرار گرفت.
داور رویداد ملی صاد اظهار کرد: مشکل ما در حوزه تدبر آن است که مردم لذت و شیرینی تدبر در قرآن را نچشیده‌اند و هرکسی که این حلاوت را درک کند بدون شک از آن جدا نخواهند شد.
وی گفت: یکی از پیشنهادات تقویت و ترویج عرصه تدبر و فهم قرآن در جامعه آن است که در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، غرفه‌های تدبر در قرآن کریم در بهترین قسمت نمایشگاه و ویژه در راهروهای غرفه‌های نوجوانان و جوانان برپا شود، همچنین حضور فعالان تدبر و فهم در قرآن کریم در برنامه تلویزیونی محفل از دیگر راهکارهاست.
باید راهکار مواجهه با انحرافات قرآنی تدبر را بیابیم
در ادامه، حجت‌الاسلام والمسلمین صداقت، داور نخستین رویداد ملی صاد بیان کرد: جمعی از مشارکت‌کننده رویداد ملی صاد، تربیت‌یافته مؤسسات قرآن کریم و مؤسسات تدبر در قرآن بودند و جمعی دیگر هیچ‌گونه انتصاباتی به مؤسسات قرآنی و پژوهشی ندارند اما هر دو گروه خوش فکر و دارای تحصیلات عالی در سطوح دانشگاهی و حوزوی هستند.
وی افزود: نقیصه‌های موجود در جریانات و رویدادهای روشن‌فکرانه می‌تواند زمینه‌های انحرافات دینی و قرآنی را فراهم کند بنابراین باید ضمن توجه و گشایش درب‌های این رویداد به روی تمامی علاقه‌مندان و دغدغه‌مندان، راهکار مواجهه با این چالش را بیابیم.
رویدادی برای آشنایی با مکاتب تدبری قرآن
حجت‌الاسلام پورفلاح، مدرس مؤسسه تدبر در کلام وحی قم، نیز در این نشست بیان کرد: تفاوت تدبر با قرائت، صوت و لحن در دشواری کار است، هر دو حوزه دارای جذابیت فراوانی هستند اما عرصه تدبر دارای دشواری‌هایی است.
وی با اشاره به اینکه جای رویدادهایی مانند رویداد ملی صاد برای آشنایی بیشتر جامعه با شیرینی و لذت تدبر در قرآن کریم خالی بود، افزود: عدم آشنایی با مکاتب موجود در عرصه تدبر در قرآن کریم باعث دوری بسیاری از افراد علاقه‌مند به عرصه قرآنی، از فضای تدبر در قرآن شده بود بنابراین رویداد ملی صاد زمینه آشنایی با مکاتب مختلف تدبر را فراهم می‌کند.
پورفلاح با بیان اینکه با اشاره به اینکه مخاطبان اول عرصه تدبر در قرآن کریم، طلاب حوزه‌های علمیه هستند، تصریح کرد: رویداد ملی صاد انگیزه فعالیت‌های تدبر در قرآن کریم را برای عموم علاقه‌مندان فراهم می‌کند و نیز بستر آشنایی با عرصه تدبری و جهت‌گیری فعالیت در این عرصه را برای مشارکت‌کنندگان فراهم می‌کند.
یاری‌رسانی به هوش مصنوعی و تدبر در قرآن
کاظم رجبعلی، مفسر قرآن کریم و عضو مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران، در این نشست نیز گفت: سازه به‌وجود آمده رویداد در کلمه دعوت خودنمایی می‌کرد و هنر در دعوت، دعوت از اهل رویداد بود و کیفیت، عنوان و پرداخت رویداد نیز حائز اهمیت بود.
وی افزود: از سؤالاتی که در عرصه تدبر در قرآن برایمان به‌وجود آمد آن است که تدبر در قرآن آیا به‌مثابه تفکر در قرآن است؟ آیا قرآنیان نسبت به غیر قرآنیان به تدبر در قرآن نزدیک‌تر هستند؟ امید است این رویداد ملی صاد به پاسخ این سؤالات برسد.
در ادامه نیز، نرگس جبینی، مدیرمسئول مؤسسه خادمان کوثر گفت: تربیت ۸ گروه حافظ قرآن کریم و اعطای مدرک معتبر به آنان از جمله فعالیت این مؤسسه در راستای فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر تربیت ۱۰ میلیون حافظ بود.
وی افزود: هنگام برگزاری دوره‌های آموزشی حفظ قرآن کریم بدون تدبر، متوجه فقدان و خلأیی در میان نوجوانان و جوانان شرکت‌کننده در این طرح شدیم و لذا دوره آموزشی حفظ توأم با تدبر در قرآن کریم را برگزار کردیم که با استقبال بی‌نظیری مواجه شد.
داور رویداد ملی صاد تصریح کرد: آشنایی با افراد و گروه‌های خوش فکر در حوزه رسانه و هوش مصنوعی که با موضوع تدبر در قرآن کریم طرح‌های نوآورانه ارائه داده بودند از دستاوردهای این رویداد است که امیدواریم کلیه مشارکت‌کنندگان پس از پایان رویداد، گعده‌ها و نشست‌های تخصصی برگزار شود.
احیای ظرفیت‌های مغفول مانده تدبری
حجت‌الاسلام والمسلمین صبوحی، مدیرعامل مؤسسه تدبر در کلام وحی گفت: این رویداد، از چند جهت فاز جدی و رونمایی از اتفاق تاریخی به‌شمار می‌رود و برداشتن این گام طلیعه فاز جدی در حوزه تدبر است و سال‌ها بخث مواجهه عمومی مردم با متن قرآن به حاشیه رانده می‌شد.
وی افزود: تدبر، پاسخ الهی برای نیاز قطعی جامعه به خداوند و کتاب قرآن است و امروز و در گام دوم انقلاب قصد دارد به ثمر بنشیند؛ تدبر امروزه به‌عنوان بک حرکت و نهضت تبدیل شده، زیرا به چارچوب و نظام صحیحی از این وظیفه همگانی رسیده است.
صفاری، داور نخستین رویداد ملی صاد نیز در این نشست گفت: عرصه تدبر، عرصه شروع با قرآن کریم است و برکاتی را شامل حال جامعه خواهد کرد و رویداد ملی صاد، ظرفیت‌های بزرگ مغفول‌مانده در کشورمان در عرصه تدبر در قرآن احیا شد.
یادآور می‌شود، در پایان این نشست هم‌اندیشی، از پوستر نخستین رویداد ملی صاد با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین عابدینی، استاد حوزه و دانشگاه رونمایی شد.
گزارش از محدثه نعیمی‌فرد
انتهای پیام
