روز مباهله هم‌تراز عید غدیر است
پژوهشگر پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) با بیان اینکه بیست‌وچهارم ذی‌الحجه، روز مباهله سندی مهم بر حقانیت اهل بیت(ع) است و باید مانند عید سعید غدیر، تجلیل شود، گفت: در این روز بزرگ، شیعیان و شیفتگان خاندان عصمت و طهارت(ع)، مجالس و محافل باشکوهی برپا کنند و درباره این موضوع مهم، سخنرانان، نویسندگان و مادحان، بگویند و بنویسند و سخن‌سرایی کنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی نجفی کرمانشاهی، پژوهشگر پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) در گفت‌وگو با ایکنا از قم پیرامون سیر تاریخی مباهله در تاریخ، حدیث و ادب، اظهار کرد: مباهله از جایگاه بسیار بلندی برخوردار است، ما تعبیر عید را برای چهار عید داریم، ولی اگر عدم توقیفی بودن اعطای این وصف را بپذیریم، حتماً مباهله یکی از اولویت‌دار‌ترین ایام برای اختصاص به‌نام عید است، چنانکه رویکرد شیخ عباس قمی و مرحوم شریف کاشانی همین‌گونه است.
وی ادامه داد: مرحوم آیت‌الله صافی گلپایگانی پیرامون بزرگداشت روز مباهله می‌فرماید: «نصوص صریحه بر ولایت و خلافت بلافصل حضرت امیرالمؤمنین(ع) در قرآن کریم، بر دو بخش نصوص جلیه و نصوص خفیه.»
نجفی کرمانشاهی در توضیح این دو بخش گفت: نصوص جلیه قرآنیه، مثل آیه شریفه «إِنَّمَا وَلِیکُمُ اللهُ» و سایر آیاتی که شماری از آنها را دانشمند بزرگ ابن بِطریق در کتاب شریف «خصائص الوحی المبین فی مناقب امیرالمؤمنین(ع)»، با سند‌های معتبر از محدثان و ارباب جوامع و صحاح و مسانید عامه روایت کرده است و نصوص خفیه قرآنیه، که در کنار نصوص جلیه، موقعیتی بسیار محکم دارند و ولایت و خلافت بلافصل امیرالمؤمنین(ع) و سایر ائمه طاهرین(ع) را اثبات می‌کنند.
پژوهشگر پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) افزود: آیات قرآنی وجود دارد که با استفهام، همه را مخاطب قرار داده است، مثل «أَ فَمَنْ یهْدِی إِلَی الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ یتَّبَعَ أَمَّنْ لاَ یهِدِّی إِلا أَنْ یهْدَی فَمَا لَکُمْ کَیفَ تَحْکُمُونَ» و از این آیات، به وضوح، از نظر اظهر مصادیق، بر حق بودن امیرالمؤمنین(ع) و اهل بیت(ع) به امر خلافت و امامت و هدایت استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: یکی از نصوص جلیه قرآنی، آیه شریفه مباهله است. این آیه، از جمله آیاتی است که بر فضیلت و بلندی رتبه و مقام اهل بیت عصمت و طهارت(ع)، به اتفاق مسلمانان، رسا و ناطق است. شرکت دادن علی و حسنین(ع) و فاطمه زهرا(س) اجمعین در مباهله که به تعیین و دستور خداوند متعال بود، دلیل بر آن است که این چهار نور مقدس و عظیم، که با پیامبر(ص) در مباهله حاضر شدند، شایستهترین و گرامیترین خلق در نزد خدا و عزیزترین اشخاص در نزد پیامبر رحمت(ص) بودند.
نجفی کرمانشاهی گفت: این فضیلت بسیار با عظمتی برای این چهار نور مطهر است که در چنین واقعه با اهمیت و تاریخی، هم‌دوش و همراه پیامبر(ص) شوند و از میان تمام امت، از صغیر و کبیر و زن و مرد، فقط آنها را خداوند انتخاب کند.
مباهله؛ سند حقانیت اهل بیت(ع)
وی با بیان اینکه بیست‌وچهارم ذی الحجه که به‌عنوان روز بزرگ مباهله در تاریخ اسلام ثبت شده، سندی مهم بر حقانیت اهل بیت(ع) است، گفت: مباهله باید مانند عید سعید غدیر، تجلیل شود و در این روز بزرگ، شیعیان و شیفتگان خاندان عصمت و طهارت(ع)، مجالس و محافل باشکوهی برپا کنند و درباره این موضوع مهم، سخنرانان، نویسندگان و مادحان، بگویند و بنویسند و سخن‌سرایی کنند.
پژوهشگر پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) افزود: آیت‌الله جوادی آملی می‌فرماید: «مسئله مباهله از واجبات رکنی ولایت است که نه رسانه‌ها از آن سخنی می‌گویند و نه ما در حوزه به آن می‌پردازیم، آن وقت آن مسائل واجبات غیررکنی را خیلی دامن می‌زنیم، آنها هم واجب است، اما مثل اجزای نماز است، لکن حمد و سوره کجا، رکوع و سجود کجا؟ حمد و سوره، واجب غیر رکنی است، اما رکوع و سجود، واجب رکنی است.»
وی تصریح کرد: در واقعه مباهله، خدای سبحان، علی(ع) را به‌عنوان جان پیامبر(ص) خود معرفی کرد، آیا بالاتر از این فضیلتی هست. وقتی مأمون به وجود مبارک امام رضا(ع) عرض می‌کند به چه دلیل علی بن ابی طالب(ع) افضل است؟ ایشان دیگر نفرمود غدیر، فرمود با آیه «انفسنا»، طبق این آیه شریفه خدا وقتی وجود مبارک حضرت امیر(ع) را جان پیغمبر(ص) می‌داند، از این بالاتر چه فضیلتی فرض می‌شود؟ «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» که گفته خود پیامبر(ص) است، هر چند آن‌هم از طرف خداست، کجا و اینکه ذات اقدس اله خود فرموده علی جان پیغمبر است، کجا؟ و وجود مبارک امام رضا(ع) به این آیه استدلال کردند.
مباهله؛ راهی به سوی کشف حقیقت و ویژه شیعیان
نجفی کرمانشاهی بیان کرد: مباهله اگر چه منقبت خاص اهل بیت(ع) است و از نماد‌های اصلی و جریان مهم هویت‌ساز مکتب تشیع است، ولی یک راهکار برای اثبات حقانیت جبهه حق اثنی‌عشری نیز هست. حضرت امام صادق(ع) به یاران خود همین دستور را میدادند که مخالفان را به مباهله دعوت کنند.
وی گفت: علامه طباطبایی هم می‌فرماید: هر فرد با ایمان با تأسی به نخستین پیشوای اسلام می‌تواند در راه اثبات حقیقتی از حقایق اسلام با مخالف خود به مباهله بپردازد و از خداوند برای او درخواست عذاب کند و هر فردی از مسیحیان و کلیمیان که بخواهند این معجزه الهی را از نزدیک مشاهده کنند، میتوانند با فردی از افراد با ایمان اسلام در مورد حقانیت اسلام به مباهله برخیزند و نتیجه آن‌را با دیدگان خود مشاهده کنند.
پژوهشگر پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) اظهار کرد: معتقدیم فقط مکتب حق می‌تواند مباهله کند و غیر ارباب کوی حقیقت هر کسی دیگر از هر مذهب و مکتب و کیشی بخواهد وارد مباهله شود عذاب الهی را به جان خواهد خرید. البته وهابی‌ها که از این سلاح قوی شیعه در هراسند سعی در شجاع نشان‌دادن خود دارند، برای نمونه نویسنده وهابی ابراهیم سلیمان الجبهان در کتاب «تبدید الظلام و تنبیه النیام الی خطر التشیع علی المسلمین و الاسلام» مدعی تحدی تمام علمای شیعه اعم از اثنی‌عشری، اسماعیلی و... بوده تا با آنها مباهله کند. در جای دیگر او می‌نویسد که من از چاپ اول کتاب تا چاپ سوم که دو سال طول کشیده منتظر ماندم و حتی یک نفر از علمای شیعه برای مباهله جلو نیامد.
وی افزود: ناصر قفاری نویسنده وهابی ضد شیعه هم با اهتزاز از عزم امامش ابن تیمیه در یک زمان برای مباهله سخن گفته و نیز سخن جبهان را تکرار می‌کند. ولی حقیقت چیز دیگری است، درست است که یکی از علمای شیعی عربستان و یک عالم وهابی در بیابانی مباهله کرده بود یا خطیب و نویسنده‌ای کویتی چند سال قبل، یک مباهله ماهواره‌ای برگزار کرد و اتفاقی نیفتاد، اما اصل اینکه مباهله اختصاص به شیعیان دارد امری ثابت است و مباهله‌های فراوانی هم در طول تاریخ اسلام توسط شیعیان انجام شده و کتاب‌هایی نیز در این زمینه نوشته شده است.
نجفی کرمانشاهی ادامه داد: جزئیات واقعه مباهله که بیش از یک ماه طول کشیده، برای نسل امروز ناشناخته است. مباهله یک ماجرای تاریخی بلند از وقایع سال‌های آخر عمر پیامبر(ص) است که با نامه‌ای از سوی آن حضرت به مسیحیان آغاز شد. در مجلسی عظیم و عمومی پیشگویی‌های کتب آسمانی درباره حضرت توسط مسیحیان قرائت شد. سپس نمایندگان نجران به مدینه سفر کردند و پس از مناظره با پیامبر(ص) محکوم شدند.
وی افزود: پس از آن قرار بر مباهله بین آن حضرت و نجرانیان شد، که اثبات حقانیت خود را به خدا واگذار کردند تا هر کدام حق را دانسته کتمان می‌کند به عذاب الهی گرفتار شود. آیه قرآن به‌عنوان دستور مباهله نازل شد و مقام با عظمت اهل بیت(ع) را به همه فهمانید و علی(ع) را نفس پیامبر(ص) معرفی کرد، تا همه بدانند که جانشینی حضرتش مخصوص علی بن ابی‌طالب(ع)است. اینجا بود که مسیحیان، چون صدق آن حضرت را به خوبی می‌دانستند، از مباهله و عذاب الهی وحشت کردند و سر باز زدند، اما پیامبر(ص) آمادگی خود را اعلام کرد و این‌گونه حقانیت اسلام نزد همگان ثابت شد.
پژوهشگر پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) گفت: در پایان ماجرا، مسیحیان که قدرت جنگ با مسلمانان را نداشتند و در مباهله هم شکست خورده بودند، پرداخت مبالغی برای حفظ جان خود در سایه پرچم اسلام را پذیرفتند و حکم جزیه برای اولین‌بار در اسلام اجرا شد.
گفت‌وگو از مهنوش بهروز
انتهای پیام
