نوزدهمین شماره فصلنامه «دانش‌ها و آموزه‌های قرآن و حدیث» منتشر شد
نوزدهمین شماره از فصلنامه علمی ـ اختصاصی «دانش‌ها و آموزه‌های قرآن و حدیث» با شش مقاله چاپ و منتشر شد.
به گزارش ایکنا از قم، نوزدهمین شماره از فصلنامه علمی-اختصاصی «دانش‌ها و آموزه‌های قرآن و حدیث» با شش مقاله در سه قالب «مقاله سفید، مقاله شناختی و مقاله مروری» چاپ و منتشر شد.
این فصلنامه در قالب چهار شماره، مقالات برگزیده «همایش حضرت ابوطالب(ع)» را که از سوی مجمع جهانی اهل بیت(ع)برگزار شده، منتشر می‌کند؛ بنابراین نوزدهمین شماره مجله نیز به‌صورت ویژه به حضرت ابوطالب(ع) اختصاص دارد. اولین مقالات اختصاصی این موضوع، در مجله شماره 18 منتشر شد.
عناوین مقالات این شماره به همراه خلاصه‌ای از آنها مورد اشاره قرار می‌گیرد:
1- نقش ابوطالب در همگرایی مسلمان و غیر مسلمان هاشمی و مطلبی در حمایت از رسول خدا(ص)
این پژوهش با رویکرد تحلیلی، داده‌ها و گزارش‌های تاریخی مرتبط را واکاوی کرده و به این نتیجه دست یافته است که ابوطالب با بهره‌گیری از جایگاه خود توانست نیروهای غیر مسلمان بنی‌هاشم و بنی مطلب را در کنار نیروهای مسلمان، به همراهی و حمایت از رسول خدا(ص) در برهه‌ها و مواقع سخت و دشوار فرا خواند.
وی برای این منظور با تحریک عواطف قومی و بهره‌گیری از زبان شعر و تأکید بر جایگاه رسول خدا صلی الله علیه و آله در میان آنان توانست جبهه واحدی را در برابر قریش تشکیل دهد و مانع سوء قصد به جان ایشان شود. این تلاش‌ها در هنگام تحریم اقتصادی و اجتماعی قریش، نمود بیشتری یافت.
بررسی گزارش‌های تاریخی پس از رحلت ابوطالب نشان داد وی نقشی محوری در همگرایی میان نیروهای مسلمان و غیر مسلمان بنی‌هاشم و بنی‌مطلب داشته، به گونه‌ای که پس از وی دیگر چنین همگرایی میانشان برقرار نشد و رسول خدا(ص) اوضاع و احوال سختی را تحمل کرد که نتیجه‌اش هجرت از مکه بود.
2- بررسی سندی و تحلیل دلالی روایات امام صادق(ع) درباره حضرت ابوطالب در کتاب شریف کافی
در این مقاله به روایاتی که از امام صادق(ع) در کتاب شریف کافی درباره ابوطالب نقل شده، پرداخته می‌شود. در این روایات به چند موضوع مهم شخصیتی ایشان اشاره شده است: نخست، تحت تکفل قراردادن پیامبری که قبل از ولادت، پدر را از دست می‌دهد و در چهار یا شش‌سالگی مادرش را و در هشت‌سالگی با وفات پدربزرگش عبدالمطلب مواجه می‌شود؛ دوم مقام اوصیایی ابوطالب(ع)؛ سوم ایمان ابوطالب(ع)؛ چهارم بازخوانی حمایت همه‌جانبه ابوطالب(ع) از پیامبر که اجازه نمی‌داد مشرکان قریش کوچک‌ترین توهین و بی‌حرمتی به ساحت قدسی پیامبر(ص) انجام دهند.
3- ابوطالب(ع) از نگاه علامه طباطبایی
این پژوهش به موضوع ایمان حضرت ابوطالب از دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان پرداخته است. در این تحقیق اشاره شده است که علامه ذیل برخی از آیات می گوید: اجماع اهل بیت(ع) و برخی دیگر از روایات خودِ عامّه و اشعار ایمانی منسوب به ابوطالب همگی دال بر ایمان حضرت ابوطالب است. اما به دلیل نوپابودن اسلام و نیازمندی به حفاظت و حمایت از پیامبر(ص) از بروز آن خودداری کرده است. یگانه حامی پیامبر تا پایان عمر، محزون‌شدن از انقطاع وحی به ایشان، هزینه‌کردن از موقعیت خود و نقش وساطت برای پیامبر در رویارویی با کفار می‌تواند از جمله عناوین برای عبارات علامه طباطبایی در این موضوع باشد.
4- تحلیل جنبه‌های ادبی و بلاغی شعر ابوطالب در مدح پیامبر(ص) با تکیه بر آرای نقدی ـ بلاغیِ محمود بستانی
هدف از این پژوهش، معرفی بیشتر و بهتر از مقام والای ادبی حضرت ابوطالب(ع) و بررسی و تحلیل برخی زوایا و لایه‌های ادبی شعر حضرت ابوطالب به روش توصیفی ـ تحلیلی و بر اساس دیدگاه‌های نقدی، بلاغی ناقد برجسته ادب عربی، مرحوم دکتر محمود بستانی است. در این پژوهش بر زیبایی‌های ادبی قصیده حضرت ابوطالب(ع) در مدح پیامبر(ص) را بر اساس چهار عنصر معنایی، صوری، موسیقایی و ساختار اشاره شده است.
5- مروری بر کتاب «ارشاد الهارب» یحیی بن هاشم الحسنی الصنعانی
متاسفانه برخی از اهل سنت در ایمان حضرت ابوطالب(ع) تشکیک کرده‌اند. این تردید مستند به چند روایت ساختگی و چشم‌پوشی از واقعیت‌های تاریخی صورت گرفته است. عالمان فرقه‌های مختلف اسلامی در مقابل این قضاوت، با استناد به ادله عقلی و نقلی، صحّت ایمان ابوطالب را اثبات کرده‌اند. زیدیان نیز از این قافله جا نمانده و برخی از ایشان مانند شیخ یحیی بن هاشم الحسنی الصنعانی در کتابی با عنوان «ارشاد الهارب» به دفاع از ایمان ایشان پرداخته است.که در نوشتار حاضر محتوای کتاب ارشاد الهارب را با روش گزیده‌یابی و در چهار بخش گزارش می‌شود.
6- معرفی و محتوای کتاب «کبیر الصحابة، ابوطالب(ع)» از عبدالرسول غفاری
ماجرای «ایمان ابوطالب» یکی از مسائل است که دست‌مایه بسیاری از مطالعات تاریخی ـ کلامی قرار گرفته است. در این بین یکی از مهم‌ترین نگاشته‌ها در خصوص شناساندن جناب ابوطالب(ع) و ایمان ایشان، کتاب «کبیر الصحابة ابوطالب(ع)» اثر دکتر عبدالرسول غفاری است. شناخت نویسنده و کتاب وی موضوعی است که محتوای این مقاله را تشکیل می‌دهد.
«مجله دانش‌ها و آموزه‌های قرآن و حدیث» افزون بر سامانه اختصاصی به آدرس http://majaleh-a.ir در پایگاه اطلاعات نشریات کشور(مگیران)، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز) و پرتال جامع علوم انسانی نمایه می‌شود.
این مجله نگاشته‌های علمی را در ۲۸ قالب مختلف چاپ می‌کند که تعریف و توضیح این قالب‌ها در شماره یکم و ششم مجله منتشر شده است. همچنین امکان انتشار نگاشته‌های عربی، مقالات پیوسته و یادداشت‌های آزاد قرآنی و حدیثی هم در این فصلنامه علمی وجود دارد.
یادآور می‌شود، محققان و پژوهشگران می‌توانند از طریق رایانامه مجله به آدرس majaleh.d.a@gmail.com نگاشته‌های خود را ارسال کنند و در صورت نیاز با شماره ۰۹۲۱۴۳۱۲۶۵۱ تماس بگیرند.
انتهای پیام
