مکتب حسینی، با محوریت ایثار، شهادت، عدالتخواهی و مقاومت، یکی از غنیترین منابع تربیتی در فرهنگ اسلامی است که ظرفیت عظیمی برای تربیت نسل آینده دارد و این مکتب نهتنها الگویی برای بزرگسالان، بلکه بستری ارزشمند برای شکلگیری شخصیت کودکان و نوجوانان فراهم میآورد.
در دنیای امروز که کودکان با مفاهیم پیچیده و گاه متضاد در فضای مجازی مواجهاند، بهرهگیری از آموزههای عاشورا میتواند چراغ راهی برای هدایت تربیتی آنان باشد؛ انتقال مفاهیم بلند عاشورا همچون صبر، وفاداری، و دفاع از حق، نیازمند زبان و ابزار مناسب برای سنین مختلف است.
خانوادهها و مربیان باید با شناخت دقیق از روحیه لطیف کودکان و ذهن تحلیلگر نوجوانان، شیوههای نوین و خلاقانهای برای آموزش این ارزشها بهکار بگیرند. در همین راستا با الهام جواهری، مدیر خانه قرآنی توحید و علیاصغر شعاعی، مدیر مؤسسه قرآنی نسیم فردوس به بررسی راهکارها، چالشها و ظرفیتهای تربیتی مکتب امام حسین(ع) در مسیر پرورش نسل مؤمن، آگاه و مقاوم پرداختیم که مشروح این دو گفتوگو در ادامه از نظر میگذرد:
جواهری: مکتب امام حسین(ع) به تمامی مسلمانان در طول تاریخ آموخت که برای رسیدن به یک هدف الهی و در راه اعتلای دین باید از جان، مال و حتی خانواده گذشت و انسانهای امروز نیز برای رسیدن به هدف و اعتلای دین خود باید راه سیدالشهدا(ع) را در پیش بگیرند.
با ادامه پیدا کردن مسیر و مکتب شهادت در جامعه، دین اسلام و شیعه تا به امروز باقی مانده است، بهواسطه الگوگیری از مکتب امام حسین(ع)، شهادت در نظر مردم ایران، جایگاه والایی دارد و باعث باقی ماندن تدین در جامعه شده است.
شعاعی: از مهمترین مؤلفههای تربیتی مکتب امام حسین(ع)؛ محبت، اخلاص، توکل به خداوند، اطاعت محض از فرامین الهی، ایستادگی در برابر ظلم، اعتماد به اراده الهی، فداکاری و ایثار در راه حق، تحقق عدالت اجتماعی، تسلیم در برابر مقدرات است، اما مهمترین مؤلفه تربیتی آن حضرت، بُعد خدامحوری است که در این زمینه، الگوی برجستهای برای تربیت انسانها ارائه میدهد و در این مکتب، اصل محبت و اخلاص به خداوند جایگاه خاصی دارد.
امام حسین(ع) با قیام عاشورا نشان داد که تمامی اقداماتش تنها برای رضایت الهی بوده است و این خدامحوری باعث میشود که افراد در تمام جوانب زندگی، هدف اصلی خود را خدمت به خدا و پیروی از دستورات او قرار دهند.
جواهری: شاید ماه محرم و صفر در دو ماه محصور شده باشد، اما آثار مکتب امام حسین(ع) در زندگی مردم جاری است و باید با برپایی مراسم مختلف به تبیین عمیق واقعه عاشورا بپردازیم.
باید مفاهیمی مانند دلیل شهادت امام حسین(ع)، فرهنگ شهادت و ایثار و چگونگی حفظ دین اسلام توسط سیدالشهدا(ع) در این مجالس بیان شود و با تکرار این مسائل در مدرسه و مجالس میتوانیم مفاهیم و پیام عاشورا را به نسل بعدی منتقل کنیم. اما، برای انتقال این مفاهیم به کودکان روشهای دیگری نیاز است، باید بهگونهای داستان عاشورا را نقل کنیم که به روحیه لطیف کودکان آسیب وارد نشود، حتی برای آموزش مفاهیم ابتدایی نیز میتوانیم از شعر، داستان، بازی و نقاشی بهره بگیریم.