آنچه در همایش «مرجعیت علمی قرآن کریم در تربیت نسل مهدوی» گذشت

به گزارش ایکنا از قم، همایش ملی «مرجعیت علمی قرآن کریم در تربیت نسل مهدوی» به همت اتحادیه مؤسسات و قرآن و عترت استان قم با همکاری مجتمع آموزش عالی زبان، ادبیات و فرهنگ‌شناسی و پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن، ۲۰ اسفندماه در مسجد مقدس جمکران برگزار شد.

در این همایش حجت‌الاسلام مرتضی جوادی آملی، رئیس بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء، حجت‌الاسلام سیدعلی‌اکبر اجاق‌نژاد، تولیت مسجد مقدس جمکران، نریمانی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی، عرب‌پور، رئیس ستاد اقامه نماز قم، رحیمی، مدیرکل آموزش و پرورش استان قم، قربان‌پور، معاون پژوهشی مجتمع آموزش عالی زبان، ادبیات و فرهنگ‌شناسی، محمدصالح‌نژاد، مدیر امور قرآنی اداره‌کل اوقاف و امور خیریه استان قم، نرجس نیازمند، عضو شورای شهر قم، حیدر کسمایی، پیشکسوت قرآنی و جمعی از پیشکسوتان، مربیان و مدیران قرآنی استان قم حضور داشتند.

در ابتدای این همایش محمدعلی فروغی، قاری ممتاز و بین‌المللی قرآن کریم به تلاوت آیاتی از قرآن کریم پرداخت.

حجت‌الاسلام عبدالقادر امینی، دبیر علمی همایش ملی «مرجعیت علمی قرآن کریم در تربیت نسل مهدوی» ضمن خوشامدگویی و خیرمقدم به میهمانان حاضر در جلسه با اشاره به هنر بی‌نظیر قرآن در تأثیرگذاری بر فلسفه الحادی و چندخدایی یونان باستان بیان کرد: قرآن کریم ابتدا این فلسفه را ثبت، سپس ترجمه و در نهایت با تزریق آموزه‌های توحیدی و ولایت، آن را به یک فلسفه موحدانه شیعی تبدیل و به جهانیان عرضه کرد. این مثال نشان می‌دهد که تأثیر قرآن صرفاً یک الهام‌بخشی معنوی نیست، بلکه یک فرآیند تحول‌بخش و مستدل است که می‌تواند مسیر علوم را تغییر دهد.

مدیر گروه زبان و فرهنگ‌شناسی جامعةالمصطفی(ص) العالمیه با اشاره به اهمیت تربیت نسل مهدوی گفت: این دوره مهمترین دوره شکل‌گیری شخصیت انسان به علت حساسیت رده سنی ۷ تا ۱۲ سال است که غالباً مورد غفلت واقع می‌شود؛ طرح‌هایی مانند «طرح امین»، «طرح آرمان» و «طرح ملی صراط» گام‌هایی مثبت در این راستا بوده‌اند، اما همچنان کافی نیستند و نیاز به تلاش‌های گسترده‌تری در این زمینه احساس می‌شود.

امینی با اشاره به فعالیت‌های دبیرخانه مرکزی همایش بیان کرد: آثار متعددی از پژوهشگران و قرآنیان کشور دریافت شده و نشست‌ها و کرسی‌های علمی متعددی برگزار شده است و در نمایشگاه بین‌المللی قرآن تهران نیز دو کرسی علمی در همین راستا در حال برگزاری است که نشان از پویایی و استمرار فعالیت‌های علمی در این زمینه دارد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی محمدی، مدیرعامل اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های قرآن و عترت استان قم ضمن خوشامدگویی و خیرمقدم به میهمانان حاضر در جلسه گفت: مرجعیت علمی قرآن از مباحث مهم تربیتی است که موردتوجه اتحادیه نیز قرار دارد، زیرا هدف قرآن تربیت است و راه رسیدن به تربیت نسل مهدویت مرجعیت‌بخشی به قرآن است؛ براساس یک دیدگاه مرجعیت علمی یعنی قرآن مرجع مختوم است یعنی تمام علوم باید در محضر قرآن باشند.

وی گفت: مرجعیت علمی قرآن در تفسیری دیگر یعنی قرآن منبع همه علوم و دانش‌ها باشد و نیز براساس نظر امام خمینی(ره)، مرجعیت علمی قرآن یعنی توجه به اهداف نزول قرآن داشته باشیم و قرآن را صحیح بخوانیم.

محمدی افزود: براساس فرموده امام خمینی(ره) ما از قرآن کریم فاصله داریم، اما خدا را شاکریم که امروزه تفسیر گرانقدر حضرت آ‌یت‌الله‌العظمی جوادی آملی توانست این فاصله را کاهش داده است.

در این نشست، حجت‌الاسلام مرتضی واعظ جوادی آملی، استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: در ماه مبارک رمضان که سید شهور است سید کتب الهی یعنی قرآن به عنوان مرجع قطعی و حتمی جهان بشری معرفی خواهد شد.

وی افزود: مرجعیت شرایطی دارد و نیازمند اوصاف الهی است که بتواند آنچه را که نیاز جامعه بشری است را بیان کند، مرجعیت قرآن از این جهت است که کلام الهی است و کلام الهی با عصمت همراه است

واعظ جوادی آملی اظهار کرد: کلام الهی معصوم در تبلیغ، حفظ و ابلاغ به جامعه بشری است و مهیمن و مصدق نیز هست یعنی همه آنچه را که در کتب پیشینیان بود و در صحیفه و الواح پیشین بود به نحو کامل در قرآن وجود دارد.

وی گفت: هیچ امری در قرآن فروگذار نشده است و تبیان بکل شی است و این کتاب همگانی، از یک سو همه حقایق را در عالی‌ترین سطح داراست و از سویی دیگر در همه مراحل از عصمت الهی برخوردار است و شأنیت مرجعیت حقیقی را داراست.

واعظ جوادی آملی با اشاره به اینکه تفسیر قرآن باید امکان مراجعه به قرآن را برای جامعه بشری و نحوه مراجعه به آن را اثبات و مطرح کند، اظهار کرد: اگر امسان اندوخته‌هایی از علوم‌مختلف را با خود نداشته باشد و در جنبه مباحث اعتقادی و کلامی، هستی‌شناسی و جهان‌بینی، انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی آمادگی نداشته باشد، زمانی که به سمت دریای قرآن برود، غرق مطالب آن خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه عده‌ای به سراغ فهم قرآن رفتند، اما قدرت فهم آن را نیافتند، تصریح کرد: تفسیر تسنیم با تحقیق ۴۰ ساله و ۸۰ جلد کتاب علمی ارائه می‌شود و راه مراجعه را برای قرآن‌پژوهان و طالبان دریافت فهم آیات قرآن باز می‌کند.

استاد حوزه علمیه گفت: تفسیر تسنیم آیت‌الله جوادی آملی جنبه‌های مختلف را از خود می‌درخشاند و در همین رابطه کتاب «مهدی موجود موعود» به نگارش درآورده‌اند که از مایه‌های اصیل تفسیر تسنیم بهره گرفتند و این کتب نگاه ایشان را می‌رساند که مرجعیت قرآن بدون مرجعیت اهل بیت(ع) امکان‌پذیر نیست و در حقیقت قرآن و اهل بیت(ع) یک حقیقت در دو جلوه هستند.

وی بیان کرد: افراط در جنبه عترت و تفریط در جنبه قرآن در جامعه وجود دارد، اما در کلام تفسیر تسنیم هماهنگی بین این دو جنبه به‌طور کامل بیان شده است و هر دو در یک مرجع قرار گرفته‌اند و هنر هماهنگی و همسان خواندن قرآن و عترت کنار یکدیگر هنر والای تفسیر تسنیم است.

واعظ جوادی اظهار کرد: امید است جامعه ما فهم و حقایق قرآن را از منظر تفسیر تسنیم و تفسیر المیزان و نظایر آن دنبال کند و اجازه ندهد جامعه با افراط و تفریط روبرو شود و حقایق را با فراز و فرود بنگرد.

وی گفت: جامعه باید به‌دنبال امام قائم باشد نه امام غایب، یعنی امامی که نسبت به همه حدود و احکام الهی قیام می‌کند و فرق بین قائم و غایب بسیار است که در کتاب مهدی موجود موعود مطرح شده است.

در ادامه، حبیب‌الله عزیزی، رئیس هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های قرآن و عترت استان قم با اشاره به اینکه لازمه تربیت نسل مهدوی، مرجعیت‌بخشی به قرآن و تمسک به اهل بیت(ع) است، بیان کرد: ۱۲۲ مؤسسه قرآن و عترت در سه موضوع تبلیغی ترویجی، آموزشی و پژوهشی فعالیت‌های قرآنی ارزشمندی را در قم انجام می‌دهند و حدود سه هزار مؤسسه قرآن کریم در سطح کشور مشغول فعالیت هستند.

عزیزی با اشاره به اینکه تربیت مربی مورد توجه مؤسسات آموزش و تبلیغی و ترویجی قرآنی قرار گرفته است، اظهار کرد: در زمینه پژوهش‌های مسئله‌محور و قرآنی کم‌کاری‌هایی شده است و در این زمینه از استان قم انتظارات بیشتری می‌رود.

وی ادامه داد: در راستای تقویت بعد پژوهش‌های قرآنی در مؤسسات قرآنی، سال گذشته سه کرسی علمی ترویجی در ماه مبارک رمضان برگزار شد و برای تمام شرکت‌کنندگان گواهی حضور صادر شد.

عزیزی گفت: ظرفیت‌های پژوهشی جامعه باید احصا شود و پس از نیازسنجی و احراز نیازهای به‌روز جامعه نسبت به انجام پژوهش‌های قرآنی مسئله‌محور اقدام خواهیم کرد.

وی بیان کرد: پژوهشی درخصوص اینکه مردم ایران به‌عنوان جمعیت مسلمان چند دقیقه در طول یک روز قرآن مطالعه می‌کنند یا چه شهرهایی نیاز به تأسیس مؤسسات قرآنی دارند، انجام نشده است.

عزیزی تصریح کرد: انتطارات ملی و استانی در خصوص خدمات علمی و پژوهشی از اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های قرآنی قم بسیار بالاست و نیازمند مطالعه و برنامه‌ریزی دقیق‌تری در این امر هستیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید‌علی‌اکبر اجاق‌نژاد، تولیت آستان مقدس مسجد جمکران در ادامه نیز بیان کرد: جامعه امروز احساس ضرورت نسبت به قرآن پیدا کرده است و افراد با صلاحیت و قرآن‌شناسی همچون آیت‌الله جوادی آملی این ضرورت را تشخیص داده و تفسیر گرانقدر تسنیم را به رشته تحریر درآورده‌اند.

وی افزود: این ضرورت از آن‌جایی که احساس شد که دشمنان به‌طور متحد و هماهنگ علیه قرآن اقداماتی انجام دادند، بنابراین ما باید از این حرکات دشمن عبرت بگیریم؛ چنانکه در طول تاریخ نمونه های بسیاری از دشمنی‌ها را شاهد بودیم.

اجرای گروه تواشیح بین‌المللی انوارالهدی(عج) در وصف مناجات با خداوند و «یا منجی الموعود» در وصف حضرت ولی عصر (عج) از برنامه‌های این مراسم بود.

در پایان این همایش، از زحمات آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی، مفسر قرآن کریم در عرصه قرآنی و به بهانه چاپ و انتشار تفسیر فاخر تسنیم قدردانی و تجلیل شد.